Porady

Zakładanie ogrodu krok po kroku. Od czego zacząć?

4,8 (6 opinii)

Podczas zakładania ogrodu pojawia się wiele czynników, których w żaden sposób nie da się pominąć. Obok planowanego użytkowania i wielkości ogrodu ogromną rolę odgrywa ukształtowanie terenu, lokalny klimat, właściwości gleby i nasłonecznienie, czyli warunki świetlne w różnych zakątkach ogrodu. Także późniejsze zabiegi pielęgnacyjne trzeba od razu wziąć pod uwagę.

Następnie pojawia się pytanie o podstawowe przeznaczenie ogrodu. Czy ma to być miejsce do wypoczynku, przedłużenie przestrzeni mieszkalnej z nowoczesnym wzornictwem, urozmaicony plac zabaw dla dzieci, czy bliską naturze przestrzeń życiową dla zwierząt i roślin. W zależności od wielkości działki dadzą się te cele doskonale komponować.

Planowanie obiektów i roślinności w ogrodzie

Zakładanie ogrodu należy zacząć od projektu. Na szkicu z zarysem budynków i granic działki nanosi się, z zachowaniem skali, wszystkie planowane obiekty. W każdym ogrodzie o jego wyglądzie decyduje przede wszystkim sposób rozmieszczenia roślin. Linie nakreślone na planie są w terenie krawędziami sąsiadujących powierzchni. Mogą być nimi granice trawników, rabat albo ścieżki ogrodowe. Układ tych linii w ogrodzie, w zależności od przebiegu, może sprawiać wrażenie ruchu albo statycznej równowagi. Początkujący ogrodnik-hobbysta powinien skupić się raczej na formach prostych, łatwiejszych do wypełnienia roślinami.

O tym, że w jednym ogrodzie chciałoby się przebywać, a inny nie zachęca do pobytu, decyduje rodzaj i forma roślinności w miejscach, które oglądamy. Prawdziwy i ostateczny charakter ogrodu ujawnia się dopiero po dodaniu trzeciego wymiaru, czyli wysokości wszystkich elementów.

Fot. Grażyna Szlosarek. Aranżacja ogrodu
TwojOgrodek.pl
Fot. Grażyna Szlosarek. Aranżacja ogrodu

Drogi i ścieżki są w ogrodzie równie ważne jak rośliny. Ich przebieg i rodzaj materiału należy dobrze przemyśleć. Jeżeli mają być wprost połączone dwa obiekty, celowe jest zastosowanie linii prostych. Z kolei kręta ścieżka zachęca do spaceru w kierunku pięknej rośliny albo szczególnie efektownego obiektu. Małe kamienie pasują doskonale do wąskich ścieżek z łukami, podczas gdy większymi płytami można wyłożyć proste drogi.

Sadzenie większych drzew w ogrodzie zależy ilości dostępnego miejsca. Po dziesiątkach lat posadzone małe drzewko zamieni się ogromne drzewo z mocnym systemem korzeniowym zagrażającym fundamentom i obszerną koroną. To, co początkowo wydaje się niewinne, może później zacieniać mieszkanie i zapychać liśćmi rynny.

Kolejne pytanie, na które trzeba na wstępie odpowiedzieć: założyć zielony trawnik, który trzeba latem często kosić, czy raczej posadzić mało wymagające byliny okrywowe?

Od ekspozycji ogrodu zależy, czy posadzi się światłolubne krzewy i byliny, czy też gatunki roślin cieniolubnych.

Zakładanie ogrodu – samodzielnie czy z firmą?

Kiedy planowanie zostało już zakończone, trzeba podjąć ważną decyzję, czy wszelkie prace związane z zakładaniem ogrodu będą wykonywane we własnym zakresie, łącznie z pracami ziemnymi, czy też będzie wynajęta fachowa pomoc? Druga opcja posiada istotne zalety: zawodowi ogrodnicy posiadają oprócz wiedzy odpowiednie maszyny i urządzenia, i mogą też zorganizować dostawę potrzebnych roślin. Na wykonaną pracę oraz pomyślny wzrost roślin zostanie udzielona gwarancja.

Kto jednak woli sam zająć się ogrodem od początku do końca, a przy tym zaoszczędzić sporo pieniędzy, musi zacząć od kalkulacji: ilość i rodzaj materiałów oraz liczba i gatunki roślin. A także: jakie maszyny i narzędzia wypożyczyć albo zakupić?

Fot. Maria Chmura. Ogród z wieloma odmianami hortensji
TwojOgrodek.pl
Fot. Maria Chmura. Ogród z wieloma odmianami hortensji

Wybór odpowiednich materiałów do założenia ogrodu

Kiedy już przygotowania na poziomie planowania i kalkulacji zostaną zakończone, trzeba się wreszcie zdecydować na materiały. Czy taras ma być wyłożony płytkami, czy też wykonany z drewna? Dużo miejsca zajmą rabaty kwiatowe, czy raczej pielęgnowany trawnik?

Przy wyborze materiałów główną rolę odgrywa estetyka, funkcjonalność i trwałość. Rzadziej uczęszczane ścieżki mogą mieć nawierzchnię ze żwiru albo tłucznia. Aby podczas deszczu materiał nie spływał na boki, konieczne są krawężniki. Na drogi główne nadaje się bruk albo płyty.

Naturalny kamień jest trwały i estetyczny. Betonowe płyty są tańszą alternatywą. Z kolei ścieżki ogrodowe wykonane z drewna, chociaż są bardzo efektowne, mają mniejszą trwałość, a po deszczu i śniegu stają się bardzo śliskie.

Prace ziemne przy zakładaniu ogrodu

Rozpocząć trzeba od zgrubnych prac ziemnych, jak na przykład wyrównanie albo przekopanie terenu i założenie sadzawki lub basenu. Następnie przychodzi kolej na dokładne modelowanie kwiatowych rabat, dróg, tarasu, trawników i innych fragmentów ogrodu. Jest to też dobra pora na wykonanie fundamentów pod ogrodzenie.

Fot. Ewa Nowak. Piękna ścieżka ogrodowa
TwojOgrodek.pl
Fot. Ewa Nowak. Piękna ścieżka ogrodowa

1. Idealny taras

W przytulnym ogrodzie koniecznie powinno znaleźć się miejsce, gdzie po pracy można sobie wspólnie usiąść i odpocząć. Taras jest w większości ogrodów głównym miejscem pobytu domowników w okresie lata i pełni rolę drugiego pokoju dziennego. Aby dobrze się czuć w tym miejscu, trzeba zakładając ogród przewidzieć na budowę tarasu odpowiednio dużo przestrzeni, a także osłonę przed słońcem, wiatrem i ciekawskimi spojrzeniami sąsiadów. Przeważnie taras znajduje się tuż koło domu i dlatego nie powinien zbytnio odbiegać od niego stylem.

Aby pobyt na tarasie był jak najbardziej przyjemny, powinien on mieć wystarczająco dużo miejsca zarówno do ustawienia mebli ogrodowych, jak i dla gości. Każdy powinien bez problemu zająć swoje miejsce. Powierzchnia tarasu rośnie, jeśli mają być na nim ustawione doniczki z kwiatami i inne akcesoria.

2. Dobrze zaplanowane ścieżki

Schody i ogrodowe ścieżki łączą i rozdzielają różne obszary, pełnią więc ważną rolę w urządzaniu ogrodu i powinny być odpowiednio wcześnie zaplanowane. Tworząc nowy ogród i decydując o przebiegu szlaków komunikacyjnych trzeba wyraźnie określić przeznaczenie poszczególnych obszarów. Funkcjonalne połączenie na przykład kuchni z ogródkiem ziołowym powinno prowadzić bezpośrednio do celu i mieć prosty przebieg.

W dużym ogrodzie jest dosyć miejsca na kręte ścieżki spacerowe. Pozwalają odkrywać ciekawe zakątki ogrodu i widoki z nowej perspektywy.

Zakładanie ogrodu – od jakich roślin i obiektów zacząć?

1. Założenie żywopłotu i ogrodzenia

Formę i ogólny charakter nadały ogrodowi drogi, ścieżki, miejsca do siedzenia i taras. Granice działki oraz osłonę wybranych miejsc zapewnimy, sadząc jesienią krzewy żywopłotowe oraz tworząc murki i płoty. Tworzą one ramy naszej zielonej oazy, a w zależności od rodzaju oferują osłonę przed wiatrem i hałasem. W obrębie ogrodu tworzą jego strukturę, ładnie wyglądają i są po prostu niezbędne.

Żywopłot w ogrodzie
Żywopłot w ogrodzie

Zanim podejmie się decyzję, w jaki sposób ogród będzie ogrodzony, trzeba wyjaśnić sobie, co jest priorytetem: zabezpieczenie terenu przed nieproszonymi gośćmi, czy tylko osłona i zapewnienie prywatności.

Także w obrębie działki zastosowanie żywopłotów i murków ma duże znaczenie. Dzielą, tworzą strukturę, a przy tym zapewniają odpowiednią atmosferę. Wysokie przegrody oferują skuteczną osłonę i dzielą ogród na części.

2. Założenie trawnika w ogrodzie

W każdym ogrodzie znajdzie się mniejsza lub większa powierzchnia porośnięta gęsto trawą. Zielony dywan daje wiele możliwości urządzenia przestrzeni. Na planie ogrodu można puścić wodze fantazji i tworzyć przeróżne zielone płaszczyzny. Dużą powierzchnię trawnika można złamać dużymi kamiennymi płytami. Ciekawa jest też odwrotna koncepcja: minitrawniki, które rozluźniają dużą powierzchnię wyłożoną kamieniem. Aby tworzyć plastyczne krawędzie, trawnik powinien leżeć nieco powyżej powierzchni graniczących dróg i rabat.

Fot. Krystyna Stróżak. Pięknie zaplanowany trawnik
TwojOgrodek.pl
Fot. Krystyna Stróżak. Pięknie zaplanowany trawnik

3. Sadzenie drzew i krzewów

Drzewa i krzewy nabierają urody wraz z upływem czasu. W przeciwieństwie do bylin, kwiatów jednorocznych i traw trzeba im wybrać stanowisko na długie lata. Trzeba też z góry zarezerwować odpowiednią przestrzeń; niektóre drzewa i krzewy potrafią tworzyć bardzo rozłożyste korony.

Urządzanie ogrodu

Rabaty kwiatowe to ogromna różnorodność barw i kształtów. Dlatego ten moment urządzania ogrodu należy do najbardziej wyczekiwanych przez wszystkich miłośników kwiatów. Na początek dobrze jest znaleźć odpowiednią formę dla dekoracyjnych powierzchni. Klasyczne rabaty ciągną się wzdłuż linii prostych, co ułatwia wyraźny podział na rabaty, trawniki i drogi. Kto preferuje naturalne, płynne formy, zakłada rabaty dalekie od regularności. Trzeba tylko pamiętać, że zbyt ostre kąty i małe łuki wyglądają bardzo sztucznie. Inną koncepcję stanowią rabaty wyspowe, luźno rozrzucone na powierzchni trawników i utwardzonych placów.

Fot. Lech Fedeliński. Urządzanie nawet niewielkiego ogrodu nigdy się nie kończy
TwojOgrodek.pl
Fot. Lech Fedeliński. Urządzanie nawet niewielkiego ogrodu nigdy się nie kończy

Zakładanie ogrodu nigdy się nie kończy

Nawet kiedy posadzone zostaną już wszystkie drzewa i krzewy, rabaty obsiane kwiatami i warzywami, a trawniki pięknie przystrzyżone, w ogrodzie o każdej porze roku będzie coś do zrobienia. I na tym polega urok własnego ogrodu.

4,8 (6 opinii)