Porady

Jak założyć żywopłot?

0 (0 opinii)

Żywopłot pełni funkcję ozdobnego ogrodzenia, które oddziela przestrzeń prywatną od zewnętrznego otocznia i tworzy zaciszny nastrój. Chroni od hałasu, wiatru, osłania także przed wzrokiem przechodniów i daje poczucie intymności. Jednocześnie zapewnia schronienie dla pożytecznych stworzeń i chroni glebę przed erozją.

Historia i powstanie żywopłotu

Żywopłotem określa się potocznie obsadzenie krzewami granicy działki. Odkąd ludzie zaczęli uprawiać ziemię i żyć w osadach, próbowali przy pomocy żywopłotów chronić się przed wiatrem i nieproszonymi gośćmi. W Anglii istniała prawdopodobnie rozległa sieć żywopłotów na długo przed Rzymianami. Anglosascy przybysze, a później Normanowie w XI wieku jeszcze bardziej ją rozbudowali. W średniowieczu zaczęto regularnie przycinać krzewy, a w baroku misternie strzyżone żywopłoty przeżywały swój prawdziwy rozkwit.

Jako główny element aranżacji jeszcze dzisiaj nadają charakter wielu pałacowym i dworskim ogrodom. Wykorzystanie żywopłotu w prywatnych ogrodach jest chłopskim wynalazkiem. W wielu gospodarstwach nadal można spotkać niskie obsadzenia z krzewów. Żywopłot ogrodowy, który dzisiaj składa się z krzewów jednego gatunku albo mieszanych, służy przede wszystkim jako osłona, swego rodzaju parawan. Chętnie jest stosowany właśnie w gęsto zabudowanych okolicach. 

Jak założyć żywopłot? Porady
Jak założyć żywopłot? Porady

Żywopłot jako przestrzeń życiowa

W głębi żywopłotu panuje zwykle więcej życia, niż można by się patrząc z zewnątrz spodziewać. W żywopłocie ogromna liczba ptaków, owadów i innych drobnych zwierząt znajduje nie tylko pożywienie, ale i schronienie oraz miejsca lęgowe. Podczas gdy żywopłoty z krzewów jagodowych zapewniają pokarm wielu ptakom, kolczaste krzewy żywopłotu oferują skrzydlatym mieszkańcom bezpieczne miejsce do wychowania młodych. Zimozielone krzewy dają zimą schronienie ptakom i małym ssakom. 

Także dla ludzi żywopłoty pełnią ważną ekologiczną funkcję: hamują prędkość wiatru, filtrują powietrze, tłumią hałas i wytwarzają tlen. 

Żywopłotem określa się potocznie obsadzenie krzewami granicy działki.

Żywopłoty formowane

Żywopłot jest właściwie lepszą wersją ogrodowego płotu. Jest tańszy, bardziej gęsty i nieprzejrzysty, nie potrzebuje malowania, daje zmieniać swoją wysokość i przy dobrej opiece może trwać całe wieki. Także zapotrzebowanie na miejsce mieści się w rozsądnych granicach, zwłaszcza jeśli wybierze się odpowiednie krzewy. Z cienioznośnych gatunków jak grab, buk albo cis można urządzić żywą zasłonę o szerokości tylko 50-70 cm. Gatunki światłożądne jak żywotniki albo ligustr wykazują skłonność do przerzedzania się w dolnych partiach żywopłotu. 

Żywopłot formowany
Żywopłot formowany

Żywopłot zielony tylko latem, również formowany, wygląda zwykle bardziej naturalnie niż wieczniezielony. W ciemnej zimowej porze też wpuszcza do ogrodu nieco więcej światła. Wiosną, przy właściwej pielęgnacji, żywa ściana stanie się znowu bardzo szczelna i nieprzejrzysta. 

Krzewy do formowanego żywopłotu

Wybór gatunków roślin na żywopłot zależy miedzy innymi od planowanej wysokości zasłony. Żywopłot bukszpanowy potrzebuje około 20 lat, aby osiągnąć wysokość 2 m. Wiele gatunków berberysu nigdy tak wysoko nie wyrośnie. Klon polny, grab albo buk już po kilku latach tworzą gęste, zielone ściany. Jeśli potrzebna jest gęsta osłona przez cały rok, dobrym wyborem będą żywotniki albo cyprysiki. Niektórzy ogrodnicy uważają jednak, że takie żywopłoty wyglądają zbyt sztywno i nienaturalnie. 

Także dla ludzi żywopłoty pełnią ważną ekologiczną funkcję

Cyprysiki mają w porównaniu z żywotnikami bardziej wyprostowany pokrój. Dlatego boczne powierzchnie żywopłotu cyprysikowego mogą być każdego roku tylko nieznacznie korygowane. Istnieje wiele odmian tych roślin w różnych kolorach, od zielonożółtego przez złotożółty i niebieski do niebieskoszarego. Żywotniki nie posiadają wprawdzie tak szerokiej palety barw, jednak kilka odmian o wąskim pokroju, które doskonale nadają się na żywopłoty. 

Żywopłot nieformowany
Żywopłot nieformowany

Żywopłoty nieformowane

Jeśli ktoś lubi bardziej naturalne formy i na dodatek niechętnie sięga po nożyce, powinien założyć żywopłot swobodnie rosnący – nieformowany. W takim wypadku trzeba jednak zaplanować nieco więcej miejsca, ponieważ krzewy mają rosnąć swobodnie i szeroko. Przeciętna szerokość naturalnego żywopłotu wynosi w zależności od wzrostu posadzonych gatunków dwa do trzech metrów. W przypadku tego typu żywopłotu chodzi w gruncie rzeczy o wąską, gęsto obsadzoną krzewami rabatę. Wybór gatunków na żywopłot nieformowany jest praktycznie nieograniczony. W zależności od stanowiska, krzewy na taki żywopłot powinny znosić półcień i być odporne na konkurencję.      

Żywopłot nieformowany da się zestawić według różnych kryteriów. Najbardziej popularnym wariantem jest barwna kombinacja różnych krzewów kwiatowych. Możliwe są też żywopłoty o ozdobnych owocach albo kolorowych jesienią liściach. Bardzo efektowne są wolno rosnące żywopłoty z jednego gatunku albo grupy odmian, na przykład biało kwitnące wiosną żywopłoty z tawuły, letnie żywopłoty różane albo jesienne z pigwowca oblepione złotymi owocami. Żywopłoty nieformowane należy traktować jak normalne krzewy ozdobne: wykonywać w odpowiednim terminie cięcia pielęgnacyjne.

Żywopłot - poznaj nasze wskazówki i porady
Żywopłot - poznaj nasze wskazówki i porady

Żywopłot mobilny w doniczkach

Mrozoodporne rośliny żywopłotowe posadzone w doniczkach tworzą atrakcyjną zasłonę na tarasie. Przy pomocy mobilnego żywopłotu w pojemnikach można ustawić zmienny parawan i przenosić go według potrzeby i uznania. Jako zasłona szczególnie nadają się gęste, odporne na przycinanie gatunki jak klon polny, odmiany ostrokrzewu albo żywotnik ‘Smaragd’. Udowodniły one swoją mrozoodporność i mogą bezpiecznie zimować poza domem. Na wypadek silnego mrozu zaleca się jednak zabezpieczyć doniczki i pojemniki z ruchomym żywopłotem przy pomocy maty albo włókniny.

Cyprysiki mają w porównaniu z żywotnikami bardziej wyprostowany pokrój.

Termin zakładania żywopłotu

Żywopłot obsadzamy sadzonkami drzewek lub krzewów zakupionych w sklepie lub szkółce. Możemy wybrać sadzonki sprzedawane w pojemnikach lub rośliny z odsłoniętymi korzeniami. Sadzonki zakupione w pojemnikach można sadzić od kwietnia do października. Inaczej jest z roślinami, które były uprawiane w gruncie i zostały wykopane do sprzedaży. Te sadzonki mają odkryty system korzeniowy, dlatego należy je okryć plandeką lub folią w czasie transportu, aby nie uległy wysuszeniu. Przed posadzeniem ich korzenie należy moczyć w wodzie przez kilka godzin. Rośliny wykopane z gruntu sadzimy wiosną, zanim zaczną rozwijać się ich pąki, lub jesienią, w zależności od rodzaju gleby. W przypadku gleb szybko wysychających, lekkich lepiej jest sadzić rośliny jesienią. Jeśli gleby są wilgotne i ciężkie - wiosną. 

Żywopłot tworzy zaciszny nastrój, oddzielając przestrzeń prywatną od otoczenia
Żywopłot tworzy zaciszny nastrój, oddzielając przestrzeń prywatną od otoczenia

Jak przygotować glebę pod żywopłot?

Kiedy mamy już zaprojektowany teren pod żywopłot, jego przebieg wytyczamy przy pomocy sznurka i kołków. Następnie wykopujemy dół o głębokości 50-70 cm, aby spulchnić ziemię. Żyzną, wierzchnią warstwę gleby odkładamy na bok, spulchniamy głębsze warstwy i wzbogacamy je, dodając kompost lub odkwaszony torf. W przypadku ciężkiej, gliniastej gleby warto dodać piasek. Usuwamy kamienie, śmieci i korzenie chwastów. Na koniec przysypujemy z powrotem żyzną warstwę gleby i wyznaczamy rowki lub dołki do posadzenia krzewów.

Innym rodzajem jest żywopłot nieformowany. Tworzą go krzewy o nieregularnych kształtach, które wyglądają malowniczo, jednak potrzebują dużo miejsca.

Jak sadzić żywopłot?

Rośliny wysokie sadzimy w jednym rzędzie, zaś niskie w dwóch - tak aby się mijały. Jeśli decydujemy się na żywopłot nieformowany lub wybieramy rośliny lubiące światło, sadzimy je w jednym rzędzie. Taki żywopłot będzie bardziej luźny i rośliny nie będą się wzajemnie zacieniać. Jeśli chcemy uzyskać bardzo zwarty żywopłot, rośliny sadzimy w dwóch rzędach. Pomiędzy nimi zachowujemy odległość 30-50 cm lub 15-30 cm, w zależności, czy żywopłot ma być gęsty, czy nie.Przed zasadzeniem usuwamy uszkodzone korzenie. Długie korzenie lepiej jest przyciąć, aby przy sadzeniu nie zaginać ich w górę. Po zasadzeniu krzewów ubijamy ziemię a następnie obficie podlewamy.

Pierwsze przycięcie żywopłotu wykonujemy wczesną wiosną, zanim rozwiną się pąki
Pierwsze przycięcie żywopłotu wykonujemy wczesną wiosną, zanim rozwiną się pąki

Jak ciąć żywopłot?

Przycinanie żywopłotu powoduje jego bujny rozrost. Rośliny będą się rozkrzewiać od dołu, nie zostawiając pustych miejsc. Przycinamy zarówno żywopłoty formowane jak i nieformowane. Pierwsze przycięcie żywopłotu wykonujemy wczesną wiosną, zanim rozwiną się pąki. Jeśli żywopłot został posadzony jesienią, nie przycinamy go aż do wiosny. Nieprzycięte rośliny lepiej przezimują i nie będą narażone na przemarznięcie. Krzewy przycinamy do wysokości około 20 cm od ziemi. Tniemy w zależności od rozrośnięcia się rośliny. Krzewy silnie rozgałęzione przycinamy mniej, do wysokości 30-40 cm.

Roślin, które pozostają zielone zimą, jak iglaste, nie przycinamy, gdyż są one dobrze rozkrzewione. Pierwszego przycięcia dokonujemy dopiero kilka lat po posadzeniu. Ważne jest, aby w pierwszym roku po posadzeniu żywopłot starannie podlewać i nawozić. Jeśli jest on posadzony przy ruchliwej trasie, gdzie może być narażony na uszkodzenia, warto go osłonić tymczasowym parkanem.

Sprawdź: Wiąz Turkiestanu – roślina na żywopłot

0 (0 opinii)