Lwia paszcza – wyżlin większy – jak ją uprawiać? Właściwości i pielęgnacja

Wyżlin większy – co to za roślina?

Wyżlin większy (Antirrhinum majus), nazywany także lwią paszczą, to roślina jednoroczna o wyprostowanym, krzaczastym pokroju, osiągająca zależnie od odmiany 60-100 centymetrów wysokości. Charakteryzuje się dekoracyjnymi kwiatami zebranymi w gęste kwiatostany, występującymi w kolorze różowym, białym oraz odcieniach żółtego, pomarańczowego i czerwonego. 

Nazwa „lwia paszcza” odnosi się do ich budowy – korona od połowy długości podzielona jest na dwie wargi, a kwiaty po ściśnięciu układają się na kształt zwierzęcej paszczy. Liście wyżlinu większego są lancetowate, mają owalny kształt, a ich długość wynosi 2-7 centymetrów. Roślina rozkrzewia się na kilka łodyg, a jej owocem jest torebka nasienna, pokryta niewielkimi włoskami. 
Do najbardziej popularnych gatunków uprawianych w Polsce zalicza się:

• lwią paszczę wielokwiatową (Antirrhium majus grandiflorum), osiągającą ok. 50-60 centymetrów,
• lwią paszczę wielokwiatową niską (Antirrhium nanum grandiflorum), której wysokość to średnio 30 centymetrów,
• lwią paszczę olbrzymią (Antirrhium majus maximum), dorastającą do 100 centymetrów wysokości.

Głównym atutem wyżlinów większych jest szeroka gama kolorystyczna, w jakiej występują. Ciekawe odmiany to między innymi ‘Penelopa’, ‘Trumpet Serenade’, ‘Coronette’ czy ‘Mandaryn’. 

Lwia paszcza – jak uprawiać?

Lwie paszcze nie tolerują ujemnych temperatur, dlatego wysiewa się je na rabatach po okresie przymrozków, najczęściej w kwietniu i maju, umieszczając nasiona na powierzchni gleby i delikatnie dociskając je do podłoża tak, by nie były całkowicie pokryte ziemią, zachowując ok. 20-40-centymetrową rozstawę. 

Kwitnienie

Wyżliny większe cechują się długim okresem wegetacyjnym – na pierwsze kwiaty należy poczekać 3-4 miesiące od wysiewu. By przyspieszyć ten proces, możemy zdecydować się na wysiew nasion do pojemników lub skrzynek już w marcu i umieszczenie ich w szklarni, miniszklarni, inspekcie lub mieszkaniu.

Odpowiednim podłożem do wysiewu jest mieszanka torfu i piasku. W momencie, gdy na młodych siewkach pojawią się pierwsze liście, przenosimy je na rabaty; możemy uprzednio zahartować roślinki, dzięki czemu łatwiej przystosują się do nowego środowiska.

Kwiaty uprawiane z rozsady kwitną od czerwca do końca października, jednak nie jest to kwitnienie nieprzerwane – by uzyskać regularny rozkwit, należy regularnie usuwać przekwitłe kwiatostany. 

Wymagania

Lwie paszcze preferują glebę żyzną, przepuszczalną, próchniczną, o umiarkowanej wilgotności, której odczyn jest obojętny bądź zasadowy i wynosi ok. 7 pH – jakość ziemi w naszym ogrodzie bez problemu sprawdzimy np. za pomocą papierka lakmusowego lub kwasomierza glebowego. 

Najlepszym stanowiskiem dla roślin jest miejsce ciepłe, słoneczne, osłonięte od wiatru. Nie tolerują ujemnych temperatur i kwaśnego podłoża. Należy również pamiętać, by nie było ono zbyt wilgotne – rośliny poradzą sobie nawet w suchej glebie. 

Rozmnażanie 

Wyżliny większe, jak większość roślin jednorocznych, rozmnażane są z nasion, które uzyskuje się z dojrzałych i przekwitniętych kwiatów: należy odciąć łodygę i przełożyć ją do papierowego pojemnika, a następnie energicznie potrząsnąć. Gdy dojdzie do oddzielenia się dojrzałych nasion w kolorze brązowym, zbieramy je i przechowujemy w suchym miejscu, by wysiać je w następnym sezonie.

Wyżlin większy – zastosowanie 

Zastosowanie wyżlinu większego zależne jest od wysokości rośliny. Wyróżnić możemy:

• odmiany wysokie – osiągają średnio 60-100 centymetrów; długo zachowują świeżość, dlatego uprawiane są zwykle na kwiaty cięte lub jako wyższe piętra rabat kwiatowych,
• odmiany średnio wysokie – dorastają do 40-50 centymetrów wysokości i mają podobne zastosowanie jak odmiany wysokie, 
• odmiany niskie – ich wysokość to ok. 30 centymetrów; wykorzystywane są do tworzenia rabat kwiatowych, kwietników dywanowych i uprawy w doniczkach i pojemnikach, np. na tarasie czy balkonie, 
• odmiany karłowe – uzyskują średnio 15-20 centymetrów wysokości, a ich zastosowanie jest takie samo jak w przypadku odmian niskich.

Lwie paszcze pięknie prezentują się w towarzystwie innych roślin jednorocznych oraz bylin o mniej głębokich barwach. Idealnie komponują się między innymi z begoniami, kosmosami, nagietkami, chabrami, astrami, nasturcjami, aksamitkami, lewkoniami, a także lobelią, szałwią czy łubinem i groszkiem pachnącym. Są roślinami miododajnymi, które wabią swoim lekko cytrusowym zapachem motyle i pszczoły. 

Działanie prozdrowotne

Lwia paszcza uwielbiana jest nie tylko z powodu swojej dekoracyjności: przygotowywane z niej napary wykazują działanie moczopędne, przeciwzapalne i przeciwgorączkowe oraz stosowane są w celu oczyszczenia organizmu.

Pomagają także w schorzeniach takich jak przerost prostaty, kamica nerkowa czy infekcje układu moczowego oraz działają przeciwbólowo.

Do przygotowania leczniczego naparu potrzebne nam będą:

• sproszkowane kwiaty lwiej paszczy,
• wrzątek.

Dwie łyżeczki proszku zalewamy szklanką wrzątku i odstawiamy do ostygnięcia. Niezalecane jest wypijanie ilości większej, niż dwie szklanki dziennie. 
Kwiaty wyżlinu większego stosować możemy również w formie okładu, który przygotowuje się ze świeżych, rozgniecionych kwiatów. Do jego wykonania potrzebujemy:

• dwóch garści kwiatów lwiej paszczy,
• szklanki wrzątku,
• gazy/opatrunku jałowego.

Przygotowany napar jest gotowy do użycia po ok. 20-30 minutach – nasączamy nim wtedy gazę/opatrunek jałowy i przykładamy bezpośrednio do miejsca bólu. Sprawdzi się doskonale w przypadku obrzęków i bólu stawów.

Pielęgnacja lwiej paszczy

Wyżliny większe wymagają odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych, dzięki którym będziemy mogli szybciej cieszyć się ich niezwykłym urokiem. Aby prawidłowo się rozwijały, musimy pamiętać o:

• odchwaszczaniu – systematycznie przeprowadzane pomaga uchronić rośliny przed brakiem dostępu do światła słonecznego, wody oraz składników mineralnych, co przekłada się na ich szybszy i zdrowy wzrost. Czynność najlepiej wykonywać, kiedy podłoże jest lekko wilgotne,
• usuwaniu przekwitłych kwiatostanów – jest niezbędne do zapewnienia roślinom bujnego kwitnienia i zdrowego wzrostu,
• podcinaniu pędów – podobnie jak usuwanie przekwitłych kwiatostanów, stymuluje ono bardziej obfite kwitnienie; najlepiej odcinać pędy z zawiązanymi już nasionami, 
• nawożeniu – wykonuje się je raz w tygodniu, po 14 dniach od posadzenia ich na rabacie, stosując dedykowane nawozy do roślin kwitnących, o dużej zawartości fosforu i potasu.

Prawidłowo pielęgnowane lwie paszcze odwdzięczą się nam długim i bujnym kwitnieniem i ożywią nasze rabaty kwiatowe.