Nasturcja – kwiat na balkon, do ogrodu i do … jedzenia

Nasturcja - charakterystyka

Spośród około 90 gatunków nasturcji najczęściej uprawia się nasturcję większą, nasturcję mniejszą, nasturcję pnącą oraz ich mieszańce. Nasturcje nie są zimoodporne i z reguły są uprawiane w naszych warunkach klimatycznych jako rośliny jednoroczne. Powodem skrócenia żywotności nasturcji są niskie temperatury, których roślina nie wytrzymuje.

Cechą charakterystyczną licznych gatunków nasturcji są bardzo długie (do 5 m), często pnące łodygi. Rośliny wspinają się i owijają ogonkami liściowymi wokół płotów, drzew, krat i podpór dla róż. Inne natomiast są stosunkowo krzaczaste i nisko rosnące, chociaż z równie bujnym i zwartym ulistnieniem. Co ciekawe, na powierzchni prawie okrągłych liści nasturcji krople deszczu perlą się podobnie, jak to się dzieje na liściach lotosu.

Jak pielęgnować nasturcję?

• Stanowisko: słoneczne do półcienistego.
• Gleba: równomiernie wilgotna, próchniczna.
• Nawożenie: nawóz płynny, albo organiczny.
• Rozmnażanie rośliny: z nasion albo sadzonek.
• Zimoodporność: nie, ale nasiona mogą przetrwać w glebie i na wiosnę wykiełkować.

Nasturcja – kwiat do ogrodu

Nasturcja nadaje się na miejsca słoneczne i lekko zacienione. Idealne jest podłoże próchniczne, wilgotne ale nie mokre. Zniesie także pewną domieszkę piasku. Glebę raczej ubogą można wzbogacić dodatkiem ziemi ogrodowej albo kompostu z humusem.

W okresie gorącego lata konieczne jest codzienne podlewanie rośliny w ogrodzie. Na skutek suszy liście nasturcji natychmiast więdną.

Jeżeli gleba przed sadzeniem nasturcji była nawożona, dalsze nawożenie nie jest konieczne. Aby przedłużyć kwitnienie i uniknąć samoczynnego wysiewu nasion, należy przekwitłe kwiaty regularnie usuwać.

Nasturcja – kwiat na balkon

Do uprawy nasturcji w skrzynkach balkonowych albo w doniczkach, można użyć zwykłej, dostępnej w sklepach ziemi kwiatowej. Utrzymuje się ją w stanie stale wilgotnym, ale bez zastoju wody. Ponieważ substrat w pojemnikach szybko wysycha, trzeba latem podlewać nasturcję na balkonie dwa razy dziennie. Zasilić nawozem można (ale nie koniecznie) po trzech miesiącach od posadzenia.

W jasnym i nieprzemarzającym pomieszczeniu możliwe jest przezimowanie nasturcji. Jeśli ktoś nie ma na to miejsca, może jesienią wykonać kilka sadzonek pędowych i przez zimę je hodować. Więcej o zabezpieczaniu roślin przed zimą, przeczytasz TUTAJ. 

Nasturcja – kwiat do jedzenia

Zarówno kwiaty, jak i liście nasturcji są jadalne i smakują pikantnie pieprznie i przyjemnie ostro. Kolor kwiatów może być żółty, pomarańczowy albo czerwony. Często występują wszystkie barwy na jednym kwiecie w postaci pasków albo plamek.

Smak nasturcji jest trochę ostrzejszy niż rzeżuchy ogrodowej. Przyczyną ostrości są glikozydy gorczyczne, które posiadają również właściwości lecznicze. Jeden z gatunków nasturcji, nasturcja bulwiasta (Tropaeolum tuberosum ), tworzy jadalne bulwy, podobnie jak ziemniak. Można je gotować albo suszyć. Rosnąca zwykle w ogrodach nasturcja większa (Tropaeolum majus) ma jadalne nie tylko kwiaty, ale też liście, pączki, owoce i nasiona. Przede wszystkim kwiaty nasturcji zyskują coraz bardziej na popularności, ponieważ w sałatkach wyglądają bardzo dekoracyjnie, a na dodatek przekonują pikantną nutą smaku.

Liście można spożywać na surowo w formie sałatek, jako dodatek do twarogu albo do kanapek. Pączki kwiatowe natomiast przypominają smakiem kapary. Z kwiatów można też sporządzić nasturcjowy ocet. W tym celu zalewa się kwiaty nasturcji octem jabłkowym i w zamkniętym naczyniu zostawia w ciemnym miejscu na około cztery tygodnie, codziennie dobrze wstrząsając. Po tym czasie ocet nabierze smaku nasturcji i nieco się zabarwi.

Nasturcja – kwiat leczniczy

W starych europejskich zielnikach o nasturcji nie ma oczywiście wzmianki. Dopiero w hiszpańskich doniesieniach z Nowego Świata można znaleźć informacje, że nasturcja była szeroko stosowana przez Inków jako roślina lecznicza. Hiszpański lekarz i botanik Francisco Hernandez był pierwszym Europejczykiem, który stwierdził i opisał, że nasturcja ma właściwości lecznicze, może być stosowana przede wszystkim na choroby skóry i zewnętrzne zranienia. Substancje zawarte w nasturcji skutecznie zwalczają bakterie, wirusy i grzyby.