Miniszklarnia – co to jest i z czego ją zrobić? [PORADNIK]

Miniszklarnia w ogrodzie to idealne rozwiązanie dla osób, którym zależy na uprawie warzyw i owoców, kwiatów egzotycznych i ziół w przydomowym ogrodzie czy na działce, lecz nie dysponują odpowiednią ilością miejsca na pełnowymiarową szklarnię lub mają ograniczony budżet. Panujący w miniszklarni mikroklimat zapewnia optymalny wzrost roślin, dzięki czemu bez problemu uzyskamy nawet bardziej wymagające warzywa i owoce.

Z naszego poradnika dowiesz się, dlaczego warto zdecydować się na miniszklarnię, z czego ją wykonać i jakich błędów wystrzegać się przy jej budowie.

Miniszklarnia – zalety

Coraz więcej osób decyduje się na budowę miniszklarni – a to za sprawą szeregu walorów i możliwości, które niesie za sobą to przedsięwzięcie. Wśród nich wymienić możemy:

• szybki wzrost plonów – uprawa w szklarni przyspiesza okres wegetacyjny uprawianych przez nas ekologicznych owoców i warzyw,
• możliwość uprawy roślin egzotycznych, które wymagają warunków szklarniowych,
• bezpieczeństwo upraw – miniszklarnia z powodzeniem osłoni nasze rośliny przed szkodnikami i niekorzystnymi warunkami pogodowymi, np. niską temperaturą, gradem lub deszczem,
• rozmnażanie nasadzeń – miniszklarnia stanowi do tego świetne stanowisko,
• dostęp do naturalnych produktów – uprawiając własne warzywa, owoce i zioła, mamy pewność, że są zdrowe i nie zawierają szkodliwych dodatków,
• niewielkie wymiary i waga – rozmiar miniszklarni nie przekracza kilku metrów, dzięki czemu sprawdzi się ona w niemal każdym ogrodzie czy działce, jest także lekka, więc bez trudu ją przeniesiemy,
• cena – miniszklarnia jest zdecydowanie tańsza od jej pełnowymiarowej wersji, dlatego nie obciąży mocno naszego portfela,
• możliwość rozwijania pasji – niewielka szklarnia to dobre rozwiązanie dla osób, które zaczynają swoją przygodę z ogrodnictwem,
• zabawa i nauka – miniszklarnia to świetny sposób na naukę ogrodnictwa dla najmłodszych,
• dekoracyjność – miniszklarnia stanowi piękną ozdobę przydomowego ogródka lub balkonu.

Z czego zrobić miniszklarnię?

Materiały, z których zrobiona będzie nasza miniszklarnia, muszą charakteryzować się przede wszystkim dobrą przepuszczalnością światła. Najczęściej szklarnie budowane są:

• z płyt poliwęglanowych – charakteryzują się one dużą przepuszczalnością światła, elastycznością i dobrą izolacją cieplną. Są wyjątkowo odporne na uszkodzenia mechaniczne oraz łatwe w montażu i transporcie, dodatkowo nie przepuszczają szkodliwych promieni UV i wolno się nagrzewają, dzięki czemu utrzymamy optymalną temperaturę i wilgotność w naszej miniszklarni. To rozwiązanie jest coraz bardziej popularne, wypierając szklarnie zbudowane ze szkła,
• ze szkła – mimo że materiał ten jest dość trwały, charakteryzuje się także większą wagą i szybszym tempem nagrzewania się, niż płyty poliwęglanowe. Szklane szyby, jeśli nie wyposażymy ich w odpowiednie filtry, będą też niestety przepuszczać promienie UV,
• z folii – to najtańsze z rozwiązań, ale również najmniej efektywne – foliowa miniszklarnia jest bardziej narażona na uszkodzenia mechaniczne i mniej odporna na negatywne warunki pogodowe; ponadto folia charakteryzuje się mniejszą przepuszczalnością promieni słonecznych, niż szklane szyby i płyty poliwęglanowe, wymaga regularnego odnawiania oraz demontażu w okresie zimowym.

Budowa miniszklarni

Na rynku dostępne są gotowe, łatwe w montażu miniszklarnie o różnych wymiarach i wzorach – to dobry wybór, jeśli nie posiadamy odpowiednich narzędzi i umiejętności do samodzielnej budowy.
Jeśli jednak zdecydowaliśmy się na stworzenie miniszklarni na własną rękę, musimy pamiętać o solidnym stelażu – dzięki temu będzie ona odporna na negatywny wpływ warunków atmosferycznych, np. opadów deszczu czy silnych wiatrów. Może być on wykonany np. z łatwego w obróbce drewna lub z aluminium, które charakteryzuje się lekkością i dużą mobilnością.

Budując miniszklarnię, nie można zapomnieć również o:

• odpowiednich narzędziach i materiałach – praca nad miniszklarnią będzie od nas wymagała, w zależności od wybranych materiałów, wycinania, heblowania czy piłowania; warto zaopatrzyć się również w drabinę, przydatną przy instalowaniu konstrukcji,
• idealnej szczelności – powstała przez nieuwagę szczelina może zaburzyć pracę całej miniszklarni, 
• właściwym podłożu – musi być ono dostosowane do roślin, które planujemy uprawiać w miniszklarni, 
• dostępie do wody – rośliny potrzebują regularnego podlewania, zadbajmy więc, by miniszklarnia miała dobry dostęp do źródła wody, np. węża ogrodowego.

Jeśli gotowe rozwiązania nie spełniają naszych wymagań, a także nie mamy możliwości, by zbudować miniszklarnię samodzielnie, możemy zlecić jej projekt i wykonanie specjaliście. 

Miniszklarnia a prawo budowlane

Do postawienia w ogrodzie miniszklarni o wymiarach nie większych, niż 35 metrów kwadratowych nie potrzebujemy pozwolenia na budowę. Musimy jednak zgłosić zamiar budowy w urzędzie miasta lub starostwie powiatowym.

Gdzie postawić miniszklarnię?

Miejsce, w którym zbudujemy szklarnię jest bardzo ważne – musi ona bowiem znajdować się w miejscu dobrze nasłonecznionym. Dodatkowo zadbajmy, by miniszklarnia nie była osłonięta od strony wschodniej i południowej, np. drzewami. Największą ilość promieni słonecznych w ciągu dnia zapewni nam usytuowanie miniszklarni od strony południowej.

Miniszklarnia zimą

W zależności od naszych potrzeb, możemy zdecydować się na miniszklarnię ogrzewaną lub zimną. W przypadku tej pierwszej przezimowanie roślin nie stanowi problemu, jeśli jednak nasza oranżeria jest nieogrzewana, musimy na okres zimowy przenieść kwiaty do domu.

Ogrzewanie

Miniszklarnię możemy ogrzać za pomocą grzejnika elektrycznego lub zdecydować się na naturalne rozwiązania, które są znacznie tańsze i ekologiczne. 

Ogrzewanie elektryczne

Do ogrzania naszej miniszklarni możemy wykorzystać grzejniki lub kable grzejne. Mimo że jest to rozwiązanie wygodne i skuteczne, wiąże się z dość dużymi kosztami, dlatego wiele osób decyduje się na ogrzewanie za pomocą naturalnych metod.

Ogrzewanie naturalne

Skuteczną metodą naturalnego ogrzewania miniszklarni jest użycie kompostu organicznego. Rozkładając się, wytwarza on ciepło, dlatego dobrym pomysłem będzie ulokowanie go w centralnym punkcie naszej oranżerii. Wykorzystanie kompostu dodatkowo użyźni podłoże i przyspieszy wzrost roślin. To rozwiązanie nie jest niestety wolne od wad – zapach kompostu jest dość nieprzyjemny, ponadto może on wabić gryzonie.

Niezależnie od tego, czy zdecydujemy się na miniszklarnię ogrzewaną czy zimną, z pewnością nie będziemy żałować – to rozwiązanie ma zdecydowanie więcej zalet, niż wad i z powodzeniem pomoże nam uzyskać ekologiczne warzywa i owoce czy egzotyczne kwiaty.

Rośliny do miniszklarni

Miniszklarnia zapewnia optymalne warunki do rozwoju rozmaitych roślin: warzyw, owoców, kwiatów, a także ziół i przypraw. Możemy uprawiać je na grządkach lub w donicach – wybór należy do nas.

Najchętniej uprawianymi z miniszklarniach warzywami są m.in.:

• pomidor,
• ogórek,
• bakłażan,
• papryka,
• marchew,
• sałata,
• pietruszka,
• cebula,
• seler,
• rzodkiewka.

Owoce dobrze rosnące w warunkach szklarniowych to:

• cytrusy – pomarańcze, cytryny, grejpfruty, mandarynki,
• truskawki,
• melony,
• arbuzy,
• ananasy,
• maliny,
• poziomki.

Warto posadzić w miniszklarni również zioła: 

• bazylię,
• oregano, 
• kolendrę,
• tymianek,
• miętę. 

Z kolei miłośnicy kwiatów mogą z powodzeniem uprawiać w miniszklarni m.in.:

• róże, 
• tulipany, 
• frezje,
• storczyki, 
• lilie, 
• kaktusy.

Mimo że miniszklarnia jest mniej funkcjonalna, niż jej pełnowymiarowy odpowiednik, pełni dokładnie te same funkcje – zapewnia odpowiednie warunki do wzrostu roślin i pozwala nam uprawiać własne ekologiczne produkty. Dzięki niewielkim kosztom przedsięwzięcia i kompaktowemu rozmiarowi, na budowę szklarni może zdecydować się niemal każdy.