Pozbądź się ślimaków z pomocą… jeża! Zobacz, jakie warunki mu stworzyć
Jeże przemierzają nocą parki, sady i ogrody. Czują się świetnie na mocno urozmaiconych, zbliżonych do naturalnych powierzchniach zielonych. Bez trudu mogą tam znaleźć miejsce do wypoczynku, wychowania młodych i schronienie na zimę. Idealny dla jeża teren oferuje mu również dostatek pożywienia.
Jeż – przyjaciel ogrodnika
Takie uciążliwe szkodniki jak ślimaki albo liczne gatunki owadów mocno utrudniają życie każdemu właścicielowi ogrodu. Pozostają po nich uszkodzone rośliny, a tym samym skromne zbiory. Jeż, którego ulubionym pokarmem są ślimaki, larwy i poczwarki owadów, a także myszy, należy do najważniejszych sojuszników człowieka w walce ze szkodnikami ogrodowymi. U kogo w ogrodzie osiedli się jeż, ten oszczędza mnóstwo czasu i pracy, a przede wszystkim unika stosowania środków chemicznych.
Jak stworzyć ogród przyjazny dla jeża?
Aby to kolczaste zwierzątko zadomowiło się w ogrodzie na dobre, trzeba go urządzić w sposób jak najbardziej dla jeża przyjazny. Mocno przycięty żywopłot, trawnik wykoszony na 1,5 cm, a do tego liście wygrabione do ostatniej sztuki – to wcale nie wygląda na zaproszenie dla nocnego myśliwego. Dla jeża ślimaki są bogatym w białko pokarmem. Zjadają także śliniki luzytańskie, duże nagie ślimaki. Jest to też argument przeciwko stosowaniu chemicznych preparatów w ogrodzie. Jeżeli jeż zje ślimaka zatrutego metaldehydem, sam też może umrzeć.
1. Kryjówki dla jeża
Ogród idealny dla jeża, który będzie też ulubionym miejscem dla wielu innych zwierząt, posiada gęsty, trudny do przebycia żywopłot z lokalnych krzewów. Cierniste krzewy ochronią kryjówkę jeża przed ciekawskimi zwierzętami domowymi. Kwitnący żywopłot przyciąga również owady, które w warstwie opadłych liści przeżyją kolejne stadia swojego rozwoju. Z tego powodu dobrze jest ściółkę zostawić na miejscu. Na uboczu ogrodu można utworzyć stosy liści, drewna i kamieni z naturalnymi pustymi przestrzeniami. Kawałek papy albo plandeki zabezpieczy kryjówkę przed deszczem. Jeż może ją wykorzystać jako kwaterę do snu, wychowania dzieci albo zimowania. Kiedy temperatura otoczenia spadnie poniżej 10°C, jeże zapadają w swoich zimowych kryjówkach w sen zimowy. Temperatura ich ciała spada do 5-6°C i jest automatycznie utrzymywana na tym poziomie. Budzik zaczyna dla nich dzwonić wiosną, przy temperaturze ok. 15°C. Odłożone jesienią zapasy tłuszczu, wykorzystane w większości zimą, wystarczają jeszcze na przywrócenie normalnej ciepłoty ciała (35-37°C). Aby nadrobić wielomiesięczny post, przebudzony jeż musi dużo jeść i pić.
Można też kupić gotowe domki dla jeży. W każdym razie należy je ulokować spokojnym, osłoniętym miejscu, najlepiej w żywopłocie albo stercie drewna.
2. Korzystne warunki dla owadów = korzystne warunki dla jeża
Jeże są mięsożerne i odżywiają się pokarmem zwierzęcym, jak ślimaki, owady, dżdżownice, małe gryzonie, żaby, jaszczurki. Owoce w ogóle nie figurują w jeżowym menu – są najwyżej „opakowaniem” dla larw owadów znajdujących się wewnątrz owoców. Owady potrzebują, oprócz pyłku i nektaru z ogrodowych kwiatów, także miejsca do składania jaj i dalszego rozwoju. Znajdują je pod korą starych drzew, w stertach gałęzi, zwałach piasku. Im bardziej urozmaicona jest przestrzeń życiowa ogrodu, tym większa różnorodność gatunkowa jego mieszkańców.
3. Dostęp do ogrodu dla jeża bez barier
Jeże uaktywniają się po zmroku. W poszukiwaniu owadów i ślimaków wędrują wtedy przez rabaty, przeszukują też trawniki i ścieżki. Wygłodniały za dnia jeż potrafi podczas nocnego polowania przedreptać nawet do trzech kilometrów. Jak widać, sam ogród mu nie wystarczy. Rewir łowiecki jeża może liczyć wiele hektarów, przy czym granice poszczególnych rewirów nie są ściśle wytyczone. Znaczy to, że jeże są wobec siebie bardzo tolerancyjne i nawet kilku osobników może odwiedzać ten sam ogród bez wdawania się w bójki. Pod warunkiem, że są w stanie w ogóle do ogrodu wejść. Dlatego dobrze jest przygotować w płotach i murach odpowiednie przejścia. Wystarczy otwór o średnicy ok. 13 cm. Trzeba zwrócić uwagę, czy zwierzęta nie zranią się gdzieś po drodze o ostre druty albo wystające elementy. Raz odkryte przejście jeż znajdzie bez problemu po raz kolejny.
Kuna w ogrodzie - leśna czy domowa? Sprawdzamy
4. Woda dla jeża – ważna, ale niebezpieczna
Jeże potrzebują wciąż świeżej wody do picia. Jednocześnie strome, niezabezpieczone krawędzie stawów, basenów i dekoracyjnych oczek wodnych mogą być dla jeży śmiertelną pułapką. Nie są żadnymi wyczynowymi pływakami i jeśli nie znajdą płytkiego wyjścia z wody, utoną. Z tego powodu, i nie tylko z myślą o jeżach, warto umocować w zbiorniku wodnym skośnie zanurzoną deskę wychodzącą na brzeg. Najlepiej z przybitymi szczeblami, aby się nie zsunąć ponownie do wody.
Codziennie wymieniana woda w płaskiej misce, ustawiona w ogrodzie, może posłużyć jeżom za wodopój.
Komentarze