Jak stworzyć oczko wodne krok po kroku?

Gdzie wybudować oczko wodne?

Kto chciałby mieć swoje oczko wodne zawsze na widoku, powinien umieścić je w pobliżu tarasu albo miejsca do wypoczynku. Z kolei zbiorniki wodne stylizowane na naturalne, które z natury rzeczy będą wabiły różne zwierzęta i owady, lepiej będzie ulokować w oddalonej części ogrodu. Nastrojowa oaza spokoju będzie zarazem skłaniać do obserwacji przyrody i zachowań zwierząt.

Jeśli działka nie jest płaska, lecz nieco nachylona, powinno się szukać miejsca na oczko wodne całkiem na dole. Wygląda to o wiele bardziej naturalnie niż gdyby zbiornik wodny został zbudowany na środku stromego zbocza.

Ważną rolę odgrywa odpowiednia proporcja słońca i cienia. Z jednej strony rośliny wodne potrzebują do wzrostu odpowiedniej ilości światła, z drugiej zaś – woda w oczku nie powinna się zbytnio nagrzewać. Powoduje to niepotrzebny rozwój glonów. Dobrym wskaźnikiem jest liczba pięciu słonecznych godzin w letnim dniu. Oczko wodne powinno być tak ulokowane, aby podczas upalnych godzin południowych znajdowało się w cieniu drzew albo budynków. Może być ewentualnie osłonięte markizą.

Trzeba koniecznie zwracać uwagę, aby między oczkiem wodnym a przewodami elektrycznymi, gazowymi i wodociągowymi pozostawał odpowiedni odstęp. Nie należy też umieszczać zbiornika z wodą nad takimi przewodami.

Drzewa z płaskim systemem korzeniowym (na przykład brzoza, świerk, sumak, bambus) i inne gatunki wytwarzające podziemne rozłogi nie powinny rosnąć w bezpośrednim pobliżu oczka wodnego. Zwłaszcza ostre i twarde kłącza bambusa mogą bez trudu przedziurawić folię zbiornika.

Krzewy obok oczka wodnego nie stanowią problemu pod warunkiem, że wiatr nie będzie zwiewał do niego jesiennych liści.

Jak zbudować oczko wodne?

Klasyczna ogrodowa sadzawka składa się z kilku stref o zróżnicowanej głębokości wody. Przy brzegu rozciąga się więc błotna strefa o głębokości 10 do 20 cm. Następnie przechodzi ona w płaską powierzchnię, głęboką na 40 do 50 cm. Na środku zaś znajduję się „głębia” wody sięgająca od 80 do 150 cm. Przejścia między strefami mogą być zbudowane według gustu – mniej lub bardziej strome.

Aby uniknąć przebicia folii przez ostre kamienie, dobrze jest zrobić wykop pod oczko wodne około 10 cm głębszy od wymaganego i wysypać tam warstwę żwiru. Można też wykonać nieckę zbiornika z betonu albo kupić gotową z tworzywa sztucznego.

Budując w ogrodzie oczko wodne, trzeba zadać sobie pytanie, czy konieczny będzie filtr wody. Przyjmuje się, że w niezbyt małych zbiornikach można utrzymać równowagę biologiczną bez urządzeń technicznych, pod warunkiem, że położenie jest odpowiednie i nie ma nadmiaru zanieczyszczeń. Problemy zaczynają się wtedy, kiedy w sadzawce pojawiają się ryby albo inne wodne zwierzęta. Resztki pożywienia oraz odchody zwiększają nieuchronnie poziom fosforanów i azotu w wodzie – przy podwyższonej temperaturze prowadzi to szybko do rozkwitu glonów. 

Kolejnym problemem może być również niedobór tlenu w oczku wodnym, a co za tym idzie – pogorszenie warunków życiowych. Dlatego też dobrze jest na wszelki wypadek zainstalować system filtrowania wody. Jeśli się okaże, że akwen pozostaje czysty bez pomocy techniki, zawsze można urządzenie czasowo wyłączyć.

Pielęgnacja oczka wodnego w zależności od pory roku

 Sztucznie stworzone zbiorniki wodne muszą być w specjalny sposób pielęgnowane, aby podtrzymać ich funkcje życiowe. A pielęgnować oczko wodne trzeba przez cały rok.

Wiosna: Wczesną wiosną trzeba odciąć i usunąć wszystkie pożółkłe i suche części roślin. W starych oczkach wodnych można zredukować nadmiernie rozrośnięte gatunki. Jest to też dobra pora do nasadzenia nowych roślin. Podczas każdej pracy przy oczku wodnym należy zachować szczególną uwagę, ponieważ stanowi ono przestrzeń życiową dla bardzo wielu istot.

Lato: Latem, podobnie jak wiosną, trzeba usuwać z wody obumarłe i żółknące części roślin. Obniżenie się lustra wody na skutek parowania wymaga jej uzupełnienia. W miarę możliwości należy zastosować wodę deszczową zamiast wody z kranu.

Jesień: Najważniejsze i największe zadanie jesienne polega na wyławianiu i usuwaniu spadających liści. W przeciwnym razie tworzyłaby się na dnie zbiornika coraz grubsza warstwa mułu, która zagraża biologicznej równowadze akwenu. Również jesienią należy usuwać nadmiar roślin oraz uszkodzone liście i łodygi. Rośliny nadbrzeżne można zostawić na zimę i przyciąć je dopiero wiosną. Obsypane śniegiem będą stanowić zimową ozdobę ogrodu.

Zima: Zima jest długim okresem spoczynku dla wszystkich mieszkańców ogrodu. Oczka wodne z rybami muszą mieć od początku zimy odpowiednią opiekę, aby nie dopuścić do całkowitego zamarznięcia tafli wody. Tworzący się na dnie zbiornika gaz błotny powinien mieć możliwość ulotnienia. Konieczna dla przezimowania ryb jest też wymiana powietrza. Istnieje wiele możliwości zachowania otwartej przerębli w lodzie. Między innymi poprzez użycie styropianu, kawałka drewna, albo wiązki trzciny, pałki lub innych roślin wodnych. Gdyby jednak mała sadzawka z rybami całkiem zamarzła, to w żadnym wypadku nie należy wybijać otworu w lodzie przecinakiem albo siekierą. Powstająca na skutek uderzeń fala może być dla ryb zabójcza. Lepiej będzie wytopić otwór gorącą wodą, a potem włożyć styropian.

Jak zaaranżować oczko wodne?

Oczko wodne to niewątpliwie najbardziej przyciągający wzrok element ogrodu. Poza wyborem odpowiedniego miejsca należy zdecydować się na styl tej ogrodowej przestrzeni oraz zaprojektować jej wygląd. 

Najważniejsze jest, aby oczko wodne dobrze komponowało się z resztą ogrodu. Można więc stworzyć je w różnorodnych stylach, najczęściej jednak króluje styl wiejski, rustykalny, skandynawski oraz nowoczesny. Powierzchnia wody nie musi być wcale duża, nawet gdyby pozwalała na to wielkość ogrodu.

Jeśli chcielibyście zbudować oczko wodne w stylu nowoczesnym, to możliwe będzie wylanie zbiornika z betonu. Rzeczne kamienie oraz drewniany taras nad wodą będą stanowiły wówczas doskonałą dekorację.

Ogrodowa sadzawka w stylu wiejskim powinna natomiast wyglądać naturalnie. Proponujemy na przykład duże kamienie na brzegu, nieregularny kształt oczka oraz wiele kwiatów i krzewów odgradzających oczko wodne od reszty ogrodu.

Inne pomysły na aranżację oczka wodnego:

• otoczona kamieniami powierzchnia wody, w której odbijają się drzewa i dom;
• niewielkie zagłębienie wyłożone jasnymi kamieniami rozjaśniające ogród;
• efektowne oczko wodne z barwnymi karpiami koi;
• dekoracyjny zbiornik wodny z oświetleniem, rzeźbami, pomostem,
• otoczaki albo mozaika na dnie, sztuczny wodospad i ozdobne oświetlenie.

Najważniejszym elementem ogrodowego oczka wodnego są jednak rośliny. Bez nich oczko byłoby zwykłą, niewysychającą kałużą. Rośliny nie tylko zdobią zbiornik i stanowią schronienie dla ryb i innych wodnych zwierząt, ale także natleniają wodę i pomagają utrzymać biologiczną równowagę.

Ważną rolę w aranżacji ogrodu i oczka wodnego odgrywają też kamienie. Stanowią ozdobę linii brzegowej, a mogą też tworzyć dojście do wody. Używa się zwykle twardych skał bazaltowych albo granitowych. Piaskowiec może na mrozie pękać, a skały wapienne zmieniają twardość wody. Wykorzystując kamienie polne, należy je dokładnie umyć, aby usunąć ślady nawozów i roślin.