Rok w ogrodzie warzywnym

Własnym ogrodem można się cieszyć przez okrągły rok. Aby o każdej porze roku dostrzec w nim cały jego potencjał i nie pominąć żadnej ważnej czynności, warto przeanalizować miesiąc po miesiącu. W jednym z ostatnich artykułów pisaliśmy o roku w sadzie owocowym, co znajdziecie tutaj. Dzisiaj dowiedzie się, jak pielęgnować przez cały rok ogródek warzywny.

Rok w ogrodzie warzywnym: styczeń

Styczeń jest jednym z najchłodniejszych miesięcy i praca w ogrodzie nie należy wtedy do najbardziej atrakcyjnych. Mało kto myśli o tym, aby wolny czas tam właśnie spędzić. Jest jednak kilka całkiem przyjemnych rzeczy związanych z ogrodem, którymi można się zająć właśnie w styczniu. Na przykład, planować nowe warzywne rabaty i wybierać odpowiednie gatunki. Poza tym ogród warzywny potrzebuje też ochrony przed mrozem i śniegiem. Można tu wspomnieć choćby o zimowych warzywach, które (z wyjątkiem chyba tylko topinamburu) trzeba zabezpieczyć warstwą izolacji. Co można robić w styczniu?

Usuwać grubą warstwę śniegu z inspektów i szklarni. Wprawdzie śnieg izoluje przed mrozem, ale utrudnia też dostęp światła do wnętrza. Pod jego ciężarem może załamać się dach.
Nie przeszkadzać: w stosach drewna, liści albo kamieni mogą zimować jeże, jaszczurki albo inne pożyteczne zwierzęta.
Podczas długotrwałych mrozów należy dokarmiać miejscowe ptaki. Należy tylko pamiętać, że nie może to być akcja jednorazowa, ale działanie wspomagające ptaki aż do zejścia śniegu.
Karczowniki również teraz zjadają korzenie, bulwy i cebule, i budują w ziemi korytarze. Można zastosować pułapki chwytne z przynętą na karczowniki.
Planować siew i sadzenie na przyszły sezon. Idąc przez zimowy ogród można obserwować słabe strony jego urządzenia. Zimowa pora nadaje się idealnie do robienia planów. Należy uwzględnić fakt, że mieszana uprawa warzyw chroni glebę, zabezpiecza przed szkodnikami i zwiększa zbiory.
Sprawdzić zdolność kiełkowania posiadanych nasion. Jeśli wynik będzie poniżej 30%, nasiona są przestarzałe albo zepsute.

Rok w ogrodzie warzywnym: luty

Chociaż jest jeszcze zimno, to lutowe słońce świeci coraz mocniej. Należy kontynuować kontrolę i naprawę osłon zimowych, ponieważ po słonecznym dniu nadchodzi zwykle mroźna noc. A poza tym w lutym można na przykład:

Przygotować inspekt do pierwszego siewu. Pod koniec lutego szklarnia i inspekt mogą się już przydać do wysiewu sałaty, szpinaku, kalarepy i rzodkiewki.
W domu rozpocząć uprawę warzyw: pomidory, paprykę i bakłażany wysiać w skrzynkach na parapecie okiennym.
Można nadal zbierać warzywa zimowe – te wrażliwe zostały przed nadejściem mrozów przykryte włókniną.
Dla optymalnego startu roślin warto teraz pobrać próbki gleby. Analiza wykaże przed sezonem, jaka jest obecność składników pokarmowych w ogrodzie warzywnym i jak należy zastosować nawożenie.

Rok w ogrodzie warzywnym: marzec

Wyraźnie widać już oznaki wiosny. Marzec przynosi początek nowego sezonu, a tym samym czas na realizację wcześniejszych planów.

Zebrać resztę zimowych warzyw. Por, jarmuż i inne warzywa powinny być najpóźniej w marcu zebrane, aby zrobić miejsce na nowe uprawy.
Jak tylko zginie śnieg i obeschnie ziemia, należy przygotować warzywne rabaty: rozłożyć kompost i przekopać ziemię.
Zaczyna się główny sezon wysiewu nasion. Wyraźnie dłuższe dni wspomagają wzrost siewek.
Młode siewki warzyw należy hartować. Świeże powietrze je wzmacnia. Dotyczy to głównie sadzonek warzyw wyhodowanych w domu.
Od początku miesiąca można wysiewać w inspekcie nasiona pomidorów. Po dwóch miesiącach, kiedy sadzonki będą mocne, można je będzie przesadzić do szklarni albo do gruntu.
Jeśli warunki na to pozwolą, można zacząć siewy warzyw do gruntu. Należy zwracać uwagę na odpowiednie zmieszanie upraw.
Ostatnia szansa na powieszenie nowych skrzynek lęgowych dla ptaków i oczyszczenie starych.

Jarmuż w ogrodzie - zbiory — TwojOgrodek.pl

Rok w ogrodzie warzywnym: kwiecień

Chłodny wiatr i późne przymrozki zagrażają młodym roślinom – folia ogrodowa i agrowłóknina są jeszcze niezbędne. Aby w szklarni i w inspekcie panował odpowiedni klimat, okna muszą być utrzymane w czystości. Tak można zapewnić światło i ciepło.

Siatką o drobnych oczkach należy osłaniać uprawy warzyw przed larwami szkodników. Ważne, aby rozwiesić ją zaraz po wysiewie i we właściwym odstępie od siewek.
Przy łagodnej pogodzie można wysiewać i sadzić warzywa, z wyjątkiem gatunków wrażliwych na mróz. Te trafią do gruntu dopiero w maju.
Hartowanie młodych roślin z inspektu albo szklarni na świeżym powietrzu wzmacnia ich stabilność i odporność.
Sadzonki kapusty ze szklarni są już dostatecznie mocne, aby je posadzić na rabacie. Trzeba pamiętać o odpowiednich odstępach między sadzonkami.
Pomidory z rozsady muszą być popikowane, zanim wytworzą pierwsze liście.
Kto chce mieć jesienią dorodne dynie, musi już teraz działać. Trzeba nasiona wysiać na parapecie albo w inspekcie, aby w połowie maja wysadzić siewki do gruntu. Odpowiednie nawożenie i podlewanie będzie kluczem do sukcesu.
Łodygi rabarbaru są już dojrzałe od końca kwietnia i mają delikatny aromat. Nie należy zbierać więcej niż jednej trzeciej łodyg, by nadmiernie nie osłabiać rośliny. Pędy kwiatowe należy usuwać.

Rok w ogrodzie warzywnym: maj

Maj jest pracowitym miesiącem w ogrodzie warzywnym. Trzeba zakończyć siewy i walczyć z chwastami. Młode rośliny są narażone na żer ślimaków. Nie można też zapominać o możliwości nocnych przymrozków.

Obowiązuje zasada: co w maju wyrośnie w jeden tydzień, w sierpniu potrzebuje cały miesiąc.
Połowa maja to kluczowy termin w ogrodnictwie. Wrażliwe na mróz warzywa, zioła i kwiaty mogą być bez przeszkód wysadzone na gruncie.
W maju rozpoczyna się główny okres wegetacyjny. Dotyczy to nie tylko uprawianych warzyw, ale również dziko rosnących w ogrodzie roślin, nazywanych chwastami. Odchwaszczanie ogrodu służy jednocześnie jako spulchnianie gleby.
Wysiany w marcu szpinak jest już gotowy do ścięcia. Szpinak z tunelu foliowego musi być na dwa tygodnie przed zbiorem odkryty, aby obniżył się w nim poziom azotanów.
Przy łagodnej pogodzie kwitną pierwsze truskawki. Nocne przymrozki powinny koniecznie spędzać pod osłoną z agrowłókniny, aby latem dać bogate zbiory.
W tunelu foliowym truskawki dojrzewają trzy do czterech tygodni wcześniej, niż na gruncie. W czasie kwitnienia tunel musi być otwierany, aby umożliwić pszczołom zapylenie kwiatów.

Rok w ogrodzie warzywnym: czerwiec

Pierwszy prawdziwie letni miesiąc. Ogród pełen świeżej wiosennej zieleni staje się z każdym dniem coraz bardziej kolorowy. W ogrodzie jest ciągle wiele pracy, ale nadszedł też czas, aby usiąść w ciepłym słońcu i cieszyć się wspaniałymi zapachami i barwami.

Jeśli ślimaki nie zostały dotąd zwalczone, pozostaje tylko zastosowanie moluskocydów.
Stonka ziemniaczana przezimowała w glebie i wyszła na poszukiwanie pożywienia. Natychmiastowe zbieranie chrząszczy oszczędzi później oprysków insektycydem.
Pod szkłem szklarni szybko rośnie upał. Należy zwracać uwagę na dobrą wentylację i ocieniać szklarnie w godzinach południowych.
Warzywa, jak na przykład marchew, kapusta, por, cebula i inne, powinno się chronić przed larwami owadzich szkodników przy pomocy siatek.
Aby osłonić stos kompostu przed wysychaniem, można bezpośrednio na nim posadzić dynię. Żyzne podłoże nie szkodzi dyni, a jej duże liście ocienią kompost i osłonią zarazem przed ulewą.
Od połowy miesiąca można wysadzać do gruntu warzywa ciepłolubne, jak pomidory, ogórki, paprykę i cukinię.
Pierwsze wczesne ziemniaki można zebrać już po przekwitnięciu. Główne zbiory będą jednak dopiero wtedy, gdy liście roślin zwiędną.

Rok w ogrodzie warzywnym: lipiec

Ten miesiąc oznacza pełnię lata. Ogród pełen barw i zapachów zachęca do odpoczynku. W czasie nieco gorszej pogody można jednak wykonać jakieś prace ogrodowe.

W ogrodzie warzywnym trzeba regularnie pielić i podlewać. Warzywa wrażliwe, jak pomidory, ogórki, paprykę i melony, podlewać tylko odstaną deszczówką.
Po zbiorze wczesnych warzyw nowe siewy powinny być wykonywane zgodnie z zasadą następstwa upraw.
Usuwać dolne liście pomidorów, aby uniknąć rozprzestrzeniania się chorób grzybowych.
Chronić kalafiory przed mocnym słońcem, aby długo pozostały apetycznie białe.
Zbierać dojrzałe truskawki; uniknie się ich gnicia i zrobi miejsce dla reszty owoców.

Rok w ogrodzie warzywnym: sierpień

Jest pełnia lata i pora zbiorów. Wiele gatunków warzyw jest już dojrzałych. Należy zbierać je regularnie, aby uniknąć gnicia i zrobić miejsce na grządce.

W ogrodzie warzywnym można korzystać z cebuli, cukinii, ogórków, sałaty. Im częściej zbiera się dojrzałe warzywa, tym mocniejsze będą następne.
Cebulę, szalotkę i czosnek zbierać, kiedy liście całkowicie zwiędną. Wtedy cebule przechowają się szczególnie długo.
Latem ogród warzywny musi być codziennie podlewany.
Na pustych już rabatach można posadzić sałatę, rzodkiewkę albo szpinak, aby zebrać je jeszcze w tym roku.
Można posiać gorczycę albo owies na zielony nawóz.
W sierpniu zbiera się już nasiona niektórych warzyw do wysiewu w przyszłym roku.

Rok w ogrodzie warzywnym: wrzesień

Kolejny pracowity miesiąc zbiorów i przetworów.

Można sadzić rabarbar na przyszły rok.
Zbierać dojrzałe warzywa. Gatunki niewrażliwe na mróz, jak kapusta, dynia, czy seler, mogą pozostać w ogrodzie.
Podściółka z grubej słomy ochroni dynie przed zgnilizną i zapewni równomierny wzrost.
Zaczyna się zbiór ziemniaków. Zdrowe, nieuszkodzone bulwy przechowuje się w chłodnej, suchej piwnicy. W cieple ziemniaki zaczynają szybko kiełkować.
Koniecznie zebrać we wrześniu cebulę – nawet jeśli liście są całkiem zielone. W przeciwnym razie zacznie rosnąć na nowo.

Rok w ogrodzie warzywnym: październik

Mogą już wystąpić przymrozki. Na noc trzeba koniecznie przykrywać uprawy włókniną.

Im później zbierze się marchew, tym więcej zbierze składników odżywczych.
Ziemne warzywa, jak buraki, czy marchew, najlepiej przechowywać w skrzyniach z wilgotnym piaskiem.
Jarmuż i inne zimowe warzywa mogą nadal pozostawać na gruncie.
Rabarbar należy co 8-10 lat rozdzielać – teraz jest dobra na to pora.
Na pustych rabatach można posiać białą i czerwoną koniczynę, jako zielony nawóz.

Rok w ogrodzie warzywnym: listopad

Ogród przygotowuje się do zimowego spoczynku. Na rabatach pozostały co najwyżej warzywa zimowe. Niektóre z nich (topinambur) mogą pozostać w ziemi do wiosny.

Aby w przyszłym roku uniknąć chorób liściowych i inwazji szkodników, opanowane przez owady i grzyby liście i owoce należy zniszczyć – nie przeznaczać na kompost!
Niezużyty kompost można wykorzystać teraz do poprawienia jakości gleby na rabatach.

Rok w ogrodzie warzywnym: grudzień

W ogrodzie warzywnym panują już pustki. Jedynie odporne na mróz warzywa mogą pozostać na rabatach. Można powiedzieć, że jest to czas jarmużu: pod wpływem mrozu warzywo staje się delikatne i słodsze.

Pełny harmonogram prac rocznych - nie tylko w ogródku warzywnym, ale w całym ogrodzie - znajduje się w artykule "Rok w ogrodzie - kalendarz prac ogrodniczych na cały rok".