Kalia doniczkowa – jak uprawiać ten kwiat?
Kalia ze swoimi efektownymi kwiatami i pełnymi ekspresji liśćmi od kilku wieków stanowi elegancką ozdobę mieszkań. W międzyczasie kalia doniczkowa znacznie rozwinęła swój zdobniczy talent. Znana, rozwijająca zimą białe kwiaty kalia doniczkowa, oferuje kilka odmian o subtelnie zabarwionych kwiatach. Doczekała się też kilku „koleżanek”, które kwitną latem.
Kalia etiopska - charakterystyka
Nazwy egzotycznych roślin ozdobnych, uprawianych w naszych domach i ogrodach, bywają czasem trochę pogmatwane. W języku polskim rośliny z rodzaju botanicznego cantedeskia (Zantedeschia) zwyczajowo są nazywane kalla albo kalia. Należały one kiedyś do rodzaju Calla i chociaż prawie 200 lat temu wydzielono je w odrębny rodzaj, to dawna nazwa popularnych roślin pozostała. I to nie tylko u nas, ale również m.in. w języku szwedzkim, niemieckim, angielskim i włoskim.
Najbardziej znany gatunek kalii etiopskiej (Zantedeschia aethiopica) zakwita u nas zwykle pod koniec zimy. Kwiaty są bardzo mocne i trwałe, i utrzymują się od stycznia do kwietnia. Pochodzi z Afryki Południowej i jej okres kwitnienia przypada zwyczajnie na lato, tyle tylko, że lato południowoafrykańskie.
Mówiąc o kwiatach kalii popełniamy zwykle – świadomie albo nieświadomie – pewne nadużycie. Te podziwiane przez nas wspaniałe białe, żółte, pomarańczowe, czerwone albo ciemnoliliowe kwiaty są w gruncie rzeczy liśćmi dekoracyjnymi tej rośliny. Właściwe kwiaty kalii są małe, niepozorne i ułożone w kwiatostany w formie żółtej kolby. Tę właśnie kolbę otacza efektowny, barwny liść – podsadka.
Co zrobić, by kalia zaczęła kwitnąć?
Aby przekonać kalię do kwitnienia w „odwróconym świecie”, trzeba użyć trochę perswazji:
- Roślina powinna być tak pielęgnowana, aby przeżywała cykle życiowe jak w Afryce.
- Bagniste łąki jej afrykańskiej ojczyzny od maja zaczynają wysychać, a to oznacza, że cantedeskia przechodzi od maja w stan spoczynku i likwiduje liście. Można ją wtedy wyjąć z ziemi, bulwy przechować w suchym miejscu i jesienią ponownie posadzić.
- W okresie głównego wzrostu zimą potrzebuje szczególnie dobrej opieki.
- Późną wiosną i latem (w okresie jej zimy) należy podlewać roślinę oszczędnie. Skąpe dawki wody wystarczają, aby odczuła zmianę pory roku.
- Od połowy albo końca września potrzebuje kalia do wzbudzenia kwitnienia pobytu w chłodnych 10-12°C. W okresie kwiatowej indukcji podlewa się ją nieco więcej, bez nawożenia.
- Następnie ustawia się roślinę w otoczeniu 13-15°C, w miejscu jasnym.
- Od stycznia, w cieplejszym pomieszczeniu, podaje się więcej wody. Kiedy pojawią się pierwsze pąki, zasila się kalię nawozem dla roślin kwitnących. Nawozi się raz w tygodniu do końca kwitnienia, pod koniec coraz oszczędniej. Nie należy w żadnym wypadku przekraczać wielkości dawki nawozu. Kalia jest bardzo wrażliwa na przenawożenie.
Okres letniego odpoczynku, absolutnie niezbędny do wytworzenia kwiatów, może kalia doniczkowa przeżyć także na tarasie albo na balkonie, kiedy stworzy się jej warunki suszy.
Jak sadzić i przesadzać kalię docznikową?
Zwykle kupuje się kalię pokojową w doniczce, która jest za mała. Trzeba jak najprędzej przesadzić tę roślinę do większej doniczki z całkowicie świeżą ziemią (podłoże w sklepowej doniczce nie zawsze jest najwyższej jakości).
Jesienią kalię, która przebyła stan spoczynku („przezimowała”) przesadza się do doniczki, w której spędzi w mieszkaniu kolejne miesiące. Ponieważ nigdy nie uda się tak dawkować nawozów, aby jakieś sole nie pozostawały w podłożu, kalię trzeba w każdym razie raz w roku przesadzać. Ta roślina, jak rzadko która inna, reaguje bardzo negatywnie na resztki nawozów i potrzebuje regularnie świeżej ziemi.
Jak przycinać kalię w doniczce?
Kiedy podsadki – „kwiaty” kalii – kończą swój długi okres świetności, przebarwiają się na żółto, schną i w końcu kiedyś opadają. Dla rośliny byłoby najlepiej, gdybyśmy odczekali, aż jej przejrzałe części same się z nią pożegnają. Do końca włączone są bowiem w ogólny system przemiany materii. Ze względów estetycznych łodygę kwiatową można jednak odciąć. Szczególnie jeśli chodzi o pierwsze w sezonie kwiaty, usunięcie przekwitłych pobudza kalię do tworzenia nowych. Nie musi tracić sił na wytwarzanie nasion. Również pożółkłe, stare i podeschnięte liście rośliny należy na bieżąco odcinać.
Kalia doniczkowa – gatunki i odmiany
Wspomniana wyżej kalia z kwiatami od stycznia do kwietnia nosi nazwę botaniczną Zantedeschia aethiopica. Od pewnego czasu poza klasyczną południowoafrykańską pięknością są dostępne jeszcze trzy inne kalie:
- Zantedeschia albomaculata
- Zantedeschia elliottiana
- Zantedeschia rehmanni
Te kalie również pochodzą z Afryki, ale z regionów o dużej ilości deszczu i bardziej stabilnej temperaturze podczas tamtejszej zimy, kiedy także kwitną. Te trzy gatunki kwiatów kwitną więc w okresie naszego lata, od czerwca albo lipca. Wymagają podobnej pielęgnacji jak Zantedeschia aethiopica, ale z uwzględnieniem całkiem innego cyklu życiowego, w którym okres spoczynku przypada na naszą zimę.
