Kwiaty doniczkowe – najpiękniejsze gatunki

1. Cyklamen perski (Cyclamen persicum)

• Stanowisko. Idealne są chłodne pomieszczenia o temperaturze 15-18°C. Miejsce powinno być poza tym bardzo jasne, ale nie w pełnym słońcu. Cyklamen spędzi lato bardzo chętnie w półcienistym zakątku ogrodu.
• Wygląd. Sercowate albo nerkowate liście mają kolor czysto zielony, marmurkowaty albo z pięknym rysunkiem. Paleta kolorów gładkich, karbowanych albo postrzępionych kwiatów sięga od białego, przez różowy, do czerwonego. Bywają też odmiany dwukolorowe. Okres kwitnienia zaczyna się we wrześniu i trwa do kwietnia. Przekwitłych kwiatów nie należy ścinać, lecz wykręcać wraz z szypułką.
• Podlewanie. Bryła korzeniowa powinna być ciągle lekko wilgotna, ale nie mokra. Cyklamen jest rośliną doniczkową, która nie znosi zastoju wody. Najlepiej jest nalewać wodę do podstawki i po pewnym czasie nadmiar usuwać.
• Choroby. Cyklamen może zostać opanowany przez mszyce, przędziorki, larwy ziemiórkowatych, mączniaka rzekomego i szarą pleśń.

2. Anturium (Anthurium sp.)

• Stanowisko. Uprawiane w doniczkach kultywary z rodzaju anturium lubią miejsce osłonięte, jasne do półcienistego, bez pełnego nasłonecznienia. Najbardziej odpowiada im wilgotne powietrze o temperaturze ok. 27°C. Nawet zimą temperatura nie powinna spaść poniżej 16°C.
• Wygląd. Anturia może mieć liście długie na 40 cm i metrowe łodygi kwiatowe. Właściwym kwiatem nie jest (w zależności od odmiany) biały, różowy albo czerwony liść, ale otoczona przez niego wydłużona kolba. Na tej kolbie zebrane są niepozorne, małe, obupłciowe kwiatki. W dobrych warunkach kwiaty mogą pojawiać się przez cały rok.
• Podlewanie. Anturium nie może ani wyschnąć, ani stać w wodzie. Zimą należy podlewanie ograniczyć i utrzymywać bryłę korzeniową umiarkowanie wilgotną.
• Choroby. Anturium reaguje negatywnie na zbyt chłodne stanowisko i niewłaściwą ilość wody. Jeśli przed dłuższy czas roślina pozostaje bez kwiatów, przyczyną może być niedostateczne nawożenie. W suchym powietrzu mogą opanować roślinę czerwce i przędziorki.

3. Guzmania (Guzmania)

• Stanowisko. Guzmania powinna przez cały rok zajmować miejsce jasne do półzacienionego. Lubi ciepło (20°C) i dużą wilgotność powietrza.
• Wygląd. Długie, wąskie, zielone z połyskiem liście tworzą gęstą rozetę. Pośrodku niej wyrasta bukiet zabarwionych na czerwono albo żółtoczerwono liści-przysadek. Ozdobą guzmanii są właśnie te długo utrzymujące się barwne przysadki. Kwiaty właściwe są niepozorne i krótkotrwałe.
• Podlewanie. Miękką, o pokojowej temperaturze wodę wlewa się na podłoże oraz w utworzone przez liście lejki. Zimą ogranicza się podlewanie. Guzmanie lubią latem codzienne opryskiwanie.
• Choroby. Jeśli powietrze jest zbyt suche, mogą pojawić się czerwce i przędziorki.

4. Gwiazda betlejemska (Euphorbia pulcherrima), inaczej wilczomlecz nadobny, poinsecja

• Stanowisko. Gwiazda betlejemska lubi stać w miejscu jasnym, ale nie za ciepłym oraz nie za bardzo nasłonecznionym. W chłodniejszych warunkach (18 do 20°C) utrzymuje kwiaty znacznie dłużej niż w ciepłych pomieszczeniach. Aby zainicjować kwitnienie tej rośliny, należy od września, przez dwa miesiące stworzyć jej warunki dnia krótkiego, czyli zapewnić zaciemnienie rośliny przez 12-14 godzin dziennie. Wówczas do Bożego Narodzenia wytworzy nowe kwiaty.
• Wygląd. Ozdobę gwiazdy betlejemskiej stanowią kolorowe przysadki, czyli szczytowe liście podkwiatostanowe. Są one zebrane w rozetę i otaczają niepozorne kwiatki. Przysadki są wybarwione na kolor intensywnie czerwony, biały albo żółtokremowy.
• Podlewanie. Gwiazdę betlejemską trzeba od marca przez miesiąc przetrzymać prawie suchą. Od kwietnia do jesieni znowu obficie podlewać. Bryła korzeniowa powinna być stale wilgotna i nigdy nie wysychać. Zimą ograniczyć ilość wody.
• Choroby. Zwiędłe albo pożółkłe liście są często wynikiem zimnych przeciągów. Stale mokre podłoże prowadzi do powstania zgnilizny korzeni i szarej pleśni. Młode pędy chętnie zasiedlają mszyce.

5. Begonia zimowa (Begonia×hiemalis Fotsch.)

• Stanowisko. Begonia lubi miejsce jasne, ale nie w palącym słońcu. Temperatura nie powinna w ciągu całego roku spaść poniżej 18°C.
• Wygląd. Liście są duże, niesymetryczne, od ciemnozielonych do czerwonozielonych. Główną ozdobą begonii są liczne kwiaty, przypominające wyglądem różyczki. Mogą być: różowe, białe, żółte, czerwone, pełne, pojedyncze.
• Podlewanie. Podlewać należy stale w sposób umiarkowany. Nie dopuszczać do przesuszenia oraz do przemoczenia korzeni.
• Choroby. Przy zbyt wysokiej wilgotności powietrza mogą pojawić się mszyce, a czasem też mączniak właściwy.

6. Azalia indyjska (Rhododendron simsii)

• Stanowisko. Azalie doniczkowe rosną w naturalnym środowisku na glebach chłodnych i wilgotnych. Nawet dla nowoczesnych odmian miejsce w ciepłym mieszkaniu nie jest idealne. Kupioną azalię dobrze jest stopniowo przyzwyczajać do wyższej temperatury. Kiedy kwiaty są w pełni rozwinięte, roślina znosi temperaturę nawet 20°C. Nie należy jej jednak stawiać na parapecie okiennym nad grzejnikiem, ponieważ w ciepłym powietrzu kwiaty szybko zwiędną.
• Wygląd. Azalie są niewysokimi, gęsto ugałęzionymi krzewami o ciemnozielonych, skórzastych liściach. Od października do maja rozwijają kwiaty w kolorze różowym, czerwonym albo purpurowym.
• Podlewanie. Azalie lubią mieć stale wilgotne podłoże, ale nie znoszą zastojów wody. Jesienią, kiedy tworzą się właśnie pąki kwiatowe, należy ilość wody zredukować.
• Choroby. Zrzucanie pąków kwiatowych może być skutkiem przesuszenia azalii. Obracanie doniczki do światła powoduje często opadanie kwiatów. Azalię doniczkową mogą opanować czerwce, przędziorki i mszyce, a z chorób – szara pleśń.

7. Sępolia / Fiołek afrykański (Saintpaulia ionantha)

• Stanowisko. Sępolie preferują temperatury między 18 i 24°C. Miejsce powinno być przez cały rok bardzo jasne, ale nie bezpośrednio w słońcu. Najlepiej na parapecie w kuchni albo łazience, gdzie wilgotność powietrza jest zwykle podwyższona.
• Wygląd. Cechą szczególną są owłosione, mięsiste liście, które są bardzo wrażliwe na kontakt z wodą. Kwiaty mogą być białe, różowe albo fioletowe. Bywają też dwukolorowe.
• Podlewanie. Fiołki afrykańskie lubią umiarkowanie wilgotne podłoże. Podczas podlewania nie wolno moczyć liści, które łatwo pokrywają się wówczas plamami i gniją.
• Choroby. Żółte plamy na liściach są najczęściej skutkiem nadmiaru słońca. Nadmiar wody powoduje gnicie korzeni i obumarcie całej rośliny. Zbyt skąpe podlewanie powoduje więdnięcie i żółknięcie liści. Sępolię mogą opanować mszyce, czerwce lub wciornastki.

8. Stefanotis bukietowy (Stephanotis floribunda)

• Stanowisko. Możliwie jasne i przewiewne, ale nie bezpośrednio słoneczne. Idealna temperatura latem to 20-25°C. Od października do marca roślina potrzebuje chłodniejszego pomieszczenia (13-16°C).
• Wygląd. Wiecznie zielone pnącze o ciemnozielonych, skórzastych liściach. Tworzą one piękny kontrast ze śnieżnobiałymi kwiatami. Pachnące, białe kwiaty pojawiają się od czerwca do września.
• Podlewanie. Stefanotis wymaga obfitego i regularnego podlewania, aby bryła korzeniowa zawsze pozostawała wilgotna. Zimą podlewanie należy ograniczyć.
• Choroby. Jeśli roślina zrzuca kwiaty i liście, to znaczy to najczęściej o szoku temperaturowym. Również zastój wody albo susza mogą wywołać takie objawy. Czasem mogą się pojawić czerwce albo przędziorki.

9. Storczyk cymbidium (Cymbidium sp.)

• Stanowisko. Cymbidia są przystosowane do chłodnych warunków. Lubią miejsca jasne, ale z rozproszonym światłem. Powinny stać na zewnątrz (w ogrodzie, na tarasie) od maja do października. Nocne obniżenie temperatury poniżej 14°C pobudza powstawanie pędów kwiatowych.
• Wygląd. Liście są wąskie, długie, skórzaste. Prawdziwą ozdobę tworzą jednak wspaniałe kwiatostany, które utrzymują się na roślinie do trzech miesięcy. Kwiaty mogą mieć różne kolory i kształty w zależności od odmiany.
• Podlewanie. W okresie wegetacyjnym należy storczyki podlewać obficie i regularnie. Natomiast zimą ilość wody warto zredukować. Podłoże powinno być stale wilgotne.
• Choroby. Szczególnie znane są wirusy wywołujące chorobę mozaikową storczyków. Liście chorych roślin robią się plamiste i czernieją, łodyga gnije od środka.

10. Zygokaktus / Szlumbergera / Grudnik (Schlumbergera Lem.)

• Stanowisko. Ten popularny kaktus, znany pod wieloma nazwami, nie lubi bezpośredniego nasłonecznienia, ale jego miejsce powinno być dostatecznie jasne. Jako tzw. roślina dnia krótkiego tworzy pąki kwiatowe dopiero wtedy, gdy dni stają się krótkie, a przeciętna temperatura spada poniżej 23°C (ale pozostaje jednak powyżej 10°C).
• Wygląd. Zygokaktus (zwany też kaktusem Bożego Narodzenia) stanowi ulubioną dekorację świąteczną. Zwisające pędy z czerwonymi, różowymi albo białymi kwiatami prezentują się wyjątkowo efektownie. Podłużne kwiaty nie są szczególnie trwałe – utrzymują się na roślinie zwykle pięć do siedmiu dni. Chociaż grudnik należy do rodziny kaktusowatych, nie ma żadnych kolców.
• Podlewanie. Od listopada do stycznia pojawiają się coraz to nowe kwiaty. Górna warstwa ziemi powinna między dawkami wody przeschnąć, a po podlaniu bryła korzeniowa ma zostać całkiem zwilżona. Po fazie kwitnienia ilość wody należy zredukować.
• Choroby. Zbyt obfite podlewanie może doprowadzić do zgnilizny korzeniowej. Nadmiar słońca wywołuje przebarwianie pędów i poparzenia. Zygokaktus bywa czasem opanowany przez mszyce, czerwce i przędziorki.