Jak sadzić, nawozić i przycinać tuje? [WIDEO]

Nazywa się aktualnie biota wschodnia (Platycladus orientalis), co oczywiście w niczym nie umniejsza jego przydatności w ogrodzie. Wprawdzie tuje mogą być sadzone pojedynczo, jednak z reguły stosowane są do tworzenia żywopłotów. Do zalet tui należą:

• łatwość uprawy;
• możliwość sadzenia na prawie każdej glebie;
• małe wymagania co do światła (stanowisko słoneczne ale także półzacienione);
• odporność na mróz,
• liczne odmiany o różnej wysokości.

Pod uwagę trzeba też wziąć pewne wady tui:

• nie znoszą ani zastoju wody, ani suszy;
• rośliny te zawierają substancje toksyczne – uwaga na dzieci i zwierzęta domowe;
• mogą czasem ulegać infekcjom grzybowym albo szkodnikom owadzim.

Gatunki żywotników - najpiękniejsze tuje do ogrodu

Rośliny zimozielone, dostępne w różnych formach pokroju (kolumnowe, kuliste, stożkowe) i osiągające różne wysokości wzrostu tuje, są bardzo popularnymi roślinami ogrodowymi. Zachowują swoje ozdobne cechy przez cały rok. Oto ich krótkie przedstawienie:

1. Żywotnik zachodni (Thuja occidentalis)

Najbardziej popularny gatunek tego krzewu w amatorskiej uprawie. Jest bardzo mało wymagający i zimoodporny. W swojej amerykańskiej ojczyźnie dorasta do 20 m wysokości i żyje ponad 1000 lat. Wyhodowano wiele odmian żywotnika zachodniego zarówno niskich, o pokroju kulistym, jak i wysokich - kolumnowych i stożkowych.

2. Biota wschodnia (dawniej: żywotnik wschodni) (Platycladus orientalia)

Naturalny zasięg rozciąga się od Korei, przez Chiny do wschodniej Rosji. Do Europy dotarł dopiero w 1690 r. Lubi stanowiska nasłonecznione i osłonięte od wiatru. Jest wytrzymały na suszę, ale nie tak mrozoodporny, jak żywotnik zachodni. Dlatego młodsze rośliny wymagają zabezpieczenia na zimę.

3. Żywotnik japoński (Thuja standishii)

Pochodzi z centralnej Japonii. Spotyka się go na wysokości 1000-1800 m n.p.m. Dorasta do 18 m. Odznacza się intensywnym zapachem żywicy. Jest bardzo odporny na mróz i brak wody. Żywotnik japoński jest wrażliwy na zanieczyszczenie powietrza; źle rośnie w warunkach wielkiego miasta.

4. Żywotnik koreański (Thuja koraiensis)

Rośnie dziko w górach Korei, zwykle jako niski krzew. Ma szeroką koroną i miękkie gałązki. Z wierzchu ciemnozielone, a pod spodem ze srebrzystym odcieniem. Toleruje lekki półcień. Jest mało popularny, chociaż dobrze znosi nasze warunki zimowe.

5. Żywotnik olbrzymi (Thuja plicata)

Długowieczne drzewo dorastające do 25-35 m. Bardziej odporny na suszę, niż żywotnik zachodni. W starszym wieku jest odporny ma mróz, natomiast młode rośliny wymagają ochrony. Efektownie wygląda jako soliter albo w luźnej grupie.

6. Żywotnik syczuański (Thuja sutchuenensis)

Endemiczny gatunek występujący w chińskiej prowincji Syczuan. Wymieniamy go tylko dla porządku, ponieważ od pięciu lat nosi on status EN (zagrożony). Był nawet przez pewien czas uważany za wymarły (EX).

Sadzenie żywotników, czyli gdzie i kiedy sadzić tuje

Dobrą porą do sadzenia żywotników jest wiosna albo jesień. Przy czym koniec sezonu ogrodowego jest bardziej korzystny, ponieważ roślina zdąży się jeszcze przed zimą ukorzenić. Należy unikać sadzenia tui, kiedy gleba jest bardzo wysuszona albo nasiąknięta wodą.

Tuje rosną najlepiej na stanowiskach nasłonecznionych, chociaż tolerują też miejsca półcieniste. Ważna jest wilgotna gleba, która również latem nie może wysychać. Dobrze przystosowują się do różnych typów gleby o różnym stopniu pH. Przy dobrej zawartości próchnicy i odpowiedniej wilgotności rosną nawet na kwaśnym i piaszczystym podłożu.

• Dołek do sadzenia powinien być dwa razy większy od bryły korzeniowej sadzonki.
• Dno dołka należy spulchnić i usunąć z niego kamienie oraz korzenie innych roślin.
• Dodać i wymieszać z ziemią kompost.
• Sadząc tuje w szeregu, trzeba zachować między nimi odstęp 40-50 cm oraz kontrolować zachowanie linii prostej.
• Sadzonki obficie podlać, zwracając uwagę, aby woda dostała się w pobliżu głównego pędu.

Jeśli żywopłot został założony w bardzo wietrznym miejscu – aby w przyszłości służyć jako ochrona przed wiatrem – powinien być w młodym wieku osłonięty jakąś formą parawanu.

Jak podlewać tuje (żywotniki)?

Niezwykle ważne jest odpowiednie zaopatrzenie tui w wodę. Nowo posadzone rośliny wymagają co najmniej przez trzy lata wody z konewki, o ile w ciągu roku nie będzie wystarczająco dużo padać. Eksperci radzą:

• tuje o wysokości 40-60 cm powinny otrzymać co dwa-trzy tygodnie 20 l wody;
• o wysokości 60-80 cm – 30 l;
• o wysokości ok. 100 cm – 40 l.

Kiedy tuje osiągną wysokość ok. 150 cm, potrzebują 50 l wody w każdej dawce. Nigdy nie należy podlewać tui zimną wodą, ani z góry lejąc wodę na roślinę. Wodę trzeba kierować zawsze wyłącznie na ziemię w pobliżu pnia. Nie podlewać w upalny dzień w południe.

Rośliny zimozielone odparowują wilgoć również zimą. Tuje należy podlewać zatem również zimą, raz w tygodniu, ale nie podczas dużego mrozu. Niektóre odmiany tui znoszą nawet -35°C, jednak cierpią na skutek niedostatku wody, zwłaszcza przy wysuszającym, ostrym wietrze.

Nawożenie tuji - czy jest konieczne?

Po posadzeniu nawożenie nie jest zbyt ważne. Kiedy tuje przeżyją pierwszą zimę, można je lekko zasilić. Można użyć zwykłego nawozu albo specjalnego preparatu dla tui. Większość z nich woli gleby raczej lekkie, niż zbyt żyzne. Co nie znaczy, że młode rośliny nie zareagują na nawożenie lepszym wzrostem, albo że nie należy ich w ogóle zasilać.

Najlepiej jest stosować nawóz wiosną i jesienią. Trzeba zwracać uwagę, aby w tym czasie gleba była wilgotna. Nawożenie należy dawkować z umiarem, ponieważ zbyt duża dawka nawozu sztucznego albo obornika może spowodować nadmierny wzrost pędów kosztem systemu korzeniowego. Zwłaszcza w ciągu pierwszych dwóch lat. Poza tym nadmiar nawozu może być przyczyną chlorozy.

Tuje: jak i kiedy przycinać te krzewy ozdobne?

Żywopłot z żywotnika musi być regularnie przycinany, aby rósł zwarty i gęsty. Zasada jest taka, że lepsze jest częstsze i łagodne przycinanie, niż raz na kilka lat mocne cięcie. Im częściej przycina się żywopłot, tym będzie gęstszy i bardziej rozgałęziony. W przypadku tui, cięcie formujące wykonuje się zwykle dwa razy w roku. Pierwszy raz pod koniec czerwca i drugi raz w końcu sierpnia. Jeśli żywopłot stanie się już wystarczająco wysoki i gęsty, można przycinać go tylko raz w roku. Usuwa się wtedy tylko obumarłe pędy i reguluje kształt żywopłotu.

Zasada jest taka, że lepsze jest częstsze i łagodne przycinanie, niż raz na kilka lat mocne cięcie. Im częściej przycina się żywopłot, tym będzie gęstszy i bardziej rozgałęziony.

Nie przycina się tui podczas sadzenia. Można co najwyżej skrócić nieco zbyt wysokie pędy wierzchołkowe, aby uzyskać lepsze rozgałęzienie. Regularne cięcie stosuje się dopiero od trzeciego roku. Poczynając od sierpnia/września należy zaniechać cięcia, aby pędy zdążyły zdrewnieć przed zimą.

Najlepszą formą ściany dobrze strzyżonego żywopłotu z tui jest trapez. Zwykle nachylenie ścian bryły żywopłotu wynosi ok. 7°. W ten sposób gałęzie są dobrze naświetlone. W żadnym wypadku nie może być żywopłot szerszy na górze, niż na dole. Nieunikniona byłoby wtedy redukcja wzrostu dolnych gałęzi, a w następstwie ich obumieranie.

Jak sadzić, nawozić i przycinać tuje? [WIDEO]