Kompendium uprawy | Tuja brabant (thuja occidentalis)

Tuja brabant – charakterystyka odmiany (thuja occidentalis brabant)

Thuja occidentalis ‘Brabant’, czyli tuja brabant, należy do grona najpopularniejszych i najbardziej odpornych iglaków żywopłotowych (m.in. dobrze znosi niskie temperatury) Obok tui szmaragd jest również najszybciej rosnącą odmianą żywotnika zachodniego. Swoją nazwę odmianową zawdzięcza temu, że została wyhodowana w regionie Brabancja w Holandii. Jako zimozielony krzew z rodziny cyprysowatych jest odporna na zmienne warunki atmosferyczne – świetnie znosi również mrozy – natomiast zagrozić jej może niedostateczna ilość wody.

Tuja brabant ma kolumnowy pokrój i może dorastać do 3-5 metrów wysokości. Jej igły przez większość pór roku są intensywnie zielone. Są również miękkie w dotyku, łuskowate i układają się ciasno, tworząc gęstą koronę. Silnie spłaszczone gałązki natomiast nadają zwartą formę, składając się pionowo. Tuja brabant wytwarza małe, jajowate szyszki o długości ok. 1 cm. Początkowo przybierają one barwę zieloną, a gdy dojrzeją, stają się brązowe.

Poniżej zebraliśmy najważniejsze informacje dotyczące odmiany brabant:

• wzrost – standardowo dorasta do ok. 3 metrów wysokości;
• szerokość – może osiągać szerokość 3-4 metrów;
• tempo wzrostu – szybkie; u młodych egzemplarzy do 30 centymetrów w rocznym przyroście;
• pokrój – kolumnowy;
• wymagania – łatwa w uprawie i odporna na zmienne warunki atmosferyczne;
• mrozoodporność – tak;
• kolor igieł – zielony; tuja brabant może zimą utracić zieleń igieł.

Tuja brabant – zastosowanie w ogrodzie

Tuja brabant to roślina praktycznie bezproblemowa w uprawie. Jej wytrzymałość, szybka adaptacja oraz tempo wzrostu sprawiają, że thuja occidentalis ‘Brabant’ jest wyjątkowo chętnie wybierana do naszych ogrodów jako roślina żywopłotowa. Z jej pomocą posadzimy gęsty żywopłot, który będzie wymagać cięcia na ogół raz lub dwa razy w roku.

Uwaga: Kolumnowy pokrój sprawia, że tuja brabant polecana jest zwłaszcza na żywopłoty formowane.

Komendium uprawy żywotnika zachodniego brabant

Zebraliśmy dla Was najważniejsze informacje dotyczące stanowiska, gleby, sadzenia oraz pielęgnacji.

Wybór stanowiska

Ta odmiana żywotnika wymaga stanowiska słonecznego lub delikatnie zacienionego. Tak jak już wspominaliśmy, jest mrozoodporna, jednak poprzez tworzenie płytkiego systemu korzeniowego może uschnąć z powodu suszy.

Ogrodnicy często popełniają błąd i sadzą tuje brabant przy drogach o dużym natężeniu ruchu. Jeżeli żywopłot ma odgradzać posesję od ruchliwej ulicy, to tui może zagrozić zasolenie gleby, a także jej przesychanie.

Gleba

Tuja preferuje glebę żyzną, świeżą, o pH kwaśnym lub lekko kwaśnym oraz przede wszystkim – wilgotną. Na dwa tygodnie przed umieszczeniem sadzonki w ziemi możemy wzbogacić podłoże nawozem organicznym.

W sytuacji, gdy gleba jest lekka i przepuszczalna, a przez to szybko i łatwo wysycha, to należy ją użyźnić. W jaki sposób? Możemy przekopać ją z obornikiem, kompostem lub z kupnym podłożem dla iglaków. Utrzymanie wilgoci ułatwi natomiast dodatek hydrożelu.

Kiedy i jak sadzić tuję brabant?

Sadzonki tui sprzedawane są najczęściej w pojemnikach, w doniczkach lub w balocie i można je sadzić przez cały okres wegetacyjny. Doświadczenie ogrodników wskazuje natomiast, że najlepiej i najszybciej przyjmują się rośliny zasadzone jesienią lub na początku wiosny. Tuje możemy umieścić w dołku lub w większym rowie, przy czym dołki sprawdzają się w przypadku pojedynczych sadzonek lub przy zastosowaniu tui jako solitera.

Po wyjęciu sadzonki należy ją umieścić w podłożu tak, aby powierzchnia bryły korzeniowej była równa z powierzchnią gleby. System korzeniowy należy zawsze umieścić w pozycji pionowej, ponieważ niewłaściwe ułożenie korzeni może skutkować zahamowaniem wzrostu. Dołki powinny być na tyle obszerne, aby korzenie mogły się w nich obficie zmieścić. Następnie, po umieszczeniu rośliny i zasypaniu, należy ją obficie podlać.

Podlewanie

Pielęgnacja tui brabant nie jest skomplikowana. Ważne jest natomiast, aby podłoże było wilgotne.

Ponownie podkreślimy, że szczególnie ważne jest podlewanie tui brabant zaraz po jej zasadzeniu (najlepiej co 2-3 dni). O nawodnienie należy zadbać również latem (w czasie suszy) i jesienią – przed nadejściem pierwszych przymrozków.

Dorosłe tuje podczas długotrwałej suszy, czyli zwłaszcza latem, powinny być podlewane co 7-10 dni. Najlepszym czasem na ich podlanie jest poranek lub późny wieczór, kiedy promienie słoneczne nie są zbyt intensywne – to pozwoli uniknąć nadmiernego parowania wody.

Tuja brabant – nawożenie

Warto podkreślić, że jeżeli użyźniliśmy glebę przed umieszczeniem sadzonek, to nawożenie tui w pierwszym roku jej uprawy będzie zbędne. W kolejnym roku należy już regularnie zasilać roślinę. Nawozimy ją dwa razy w roku, stosując nawozy pochodzenia naturalnego, a także nawozy mineralne przeznaczone do roślin iglastych. Nawożenie przeprowadza się najczęściej w maju. W sierpniu i wrześniu można również podać nawóz jesienny ubogi w azot.

Przycinanie i formowanie

Przycinanie tui brabant dwa razy w roku (wiosną i latem) pozwoli zachować jej ładny i gęsty pokrój. Za absolutne minimum uchodzi cięcie przynajmniej raz w roku, najlepiej na wiosnę (w marcu lub w kwietniu) – należy wtedy skrócić przyrosty z zeszłego roku (od 1/3 do 1/2 długości) i wyciąć pędy obumarłe. W lipcu natomiast można przyciąć czubki przyrostów, aby krzew się zagęścił. Nie zaleca się cięcia tui później niż pod koniec lipca z uwagi, na to, że przyrosty powinny zdrewnieć przed nadejściem pierwszych przymrozków.

Uwaga: Pierwsze cięcie tui można wykonać krótko po jej zasadzeniu.

Tuje brabant najczęściej formuje się do kształtu trapezu. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, aby przyciąć je w inny kształt – na przykład kuli. Należy jednak pamiętać o tym, aby stale utrzymywać raz przyjętą formę.

Tuja brabant – odporność na szkodniki i choroby

Tuja brabant jest rośliną dość odporną na choroby. Niektóre patogeny mogą ją jednak zaatakować zwłaszcza w sytuacjach stresowych wynikających z suszy czy z niewłaściwych warunków glebowych.

• Jedną z najgroźniejszych chorób grzybowych jest fytoftoroza. Objawia się żółknięciem i brązowieniem pędów, a w konsekwencji ich zamieraniem.
• Brunatnienie łusek objawia się brązowieniem i opadaniem igieł i szczególnie dotyczy wewnętrznych partii tui.
• Rdza żywotnika może powodować pomarańczowe plamy na igłach i pędach, a w konsekwencji prowadzi do ich zamierania.
• Wśród szkodników owadzich tuję mogą atakować m.in.: przędziorki, mszyce, miseczniki.

Co warto wiedzieć na temat thuja brabant? Informacje dodatkowe

Wiemy już, jakie są charakterystyczne cechy tui brabant oraz w jaki sposób ją sadzić i pielęgnować. Poniżej poruszamy m.in. temat jej mrozoodporności oraz toksyczności.

Jak szybko rośnie tuja brabant?

Tak jak już wspomnieliśmy, łączny przyrost młodych okazów w ciągu roku wynosi od 30 do 40 centymetrów. Natomiast w przypadku starszych egzemplarzy tempo wzrostu stopniowo maleje. Przyjmuje się, że w ciągu 10 lat tuja może osiągnąć do 5 metrów wysokości, natomiast najczęściej spotykane są 3-4 metrowe tuje.

Jak gęsto sadzić tuje brabant?

Krzewy z przeznaczeniem na żywopłot należy sadzić w odstępach 70-80 centymetrów. Zachowanie takich odległości zapewni roślinom przestrzeń do rozrastania się, ale jednocześnie pozwoli nam uzyskać gęstą osłonę. Natomiast zbyt duże odległości sprawią, że tuje będą rozrastać się bardziej na boki niż ku górze.

Podczas sadzenia zwróćmy uwagę także na odstęp od ogrodzenia. Zalecane jest, aby pozostawić odległość ok. 1 metra. Wówczas, gdy krzew się rozrośnie, będziemy mogli nadal swobodnie przeprowadzać zabiegi pielęgnacyjne.

Czy tuja brabant jest mrozoodporna? Jak zadbać o nią przed zimą?

Tuja brabant jest rośliną mrozoodporną i dość dobrze przystosowaną do polskiego klimatu – doskonale znosi okres zimowy i temperatury nawet do -30 stopni Celsjusza. Na uszkodzenia mogą być narażone zwłaszcza młode egzemplarze, dlatego też odpowiednie przygotowanie przed zimą może im pomóc w zachowaniu zdrowia. 

Przed nadejściem pierwszych przymrozków tuje należy obficie podlać, ponieważ odpowiednio nawodniona ziemia wolniej zamarza, co pomoże korzeniom przetrwać zimę. W celu ochrony zdrowych korzeni przed przemarznięciem można dodatkowo zastosować warstwę ściółki (np. z kory sosnowej lub z liści) wokół podstawy krzewu.

Tuja brabant ma gęsty i zwarty pokrój, jednak ciężki śnieg może powodować wyginanie się lub łamanie jej gałęzi. Aby temu zapobiec, możemy związać krzew sznurkiem, co pomoże zachować jego naturalny kształt. 

W regionach, gdzie występują silne wiatry, można rozważyć osłonięcie młodych egzemplarzy tui włókniną.

Czy to prawda, że tuje są szkodliwe?

Tuja barabant zawiera związki chemiczne (zwłaszcza tujon) o działaniu szkodliwym dla ludzi i zwierząt, przy czym szkodliwość ich działania objawia się w momencie spożycia w dużych ilościach.

Kontakt z tujami w ogrodzie nie stanowi zagrożenia dla naszego zdrowia, pod warunkiem, że nie będziemy ich spożywać. Przypadkowe połknięcie może prowadzić do zatrucia objawiającego się między innymi: bólami brzucha, nudnościami, wymiotami, zawrotami głowy, drażliwością, uczuciem niepokoju. W skrajnych przypadkach spożycie wiąże się z: drgawkami, bezdechem, arytmią serca, uszkodzeniem wątroby, uszkodzeniem nerek. 

Uwaga: W niektórych przypadkach może dojść do podrażnienia skóry przy bezpośrednim kontakcie z tujami. Objawy ograniczają się do lekkiego swędzenia lub zaczerwienienia skóry. Przycinanie żywopłotu najlepiej wykonywać więc rękawicach ochronnych.

Tuja brabant może być szkodliwa dla zwierząt domowych nawet w małych ilościach. Spożycie gałązek lub igieł przez zwierzęta może wywołać objawy zatrucia (bóle brzucha, wymioty, biegunka, problemy z oddychaniem), a także reakcje neurologiczne.