Okra (piżmian jadalny) – co to jest? Jak smakuje? Popularne przepisy!

Co to właściwie jest „okra”?

Roślina o nazwie botanicznej (Abelmoschus esculentus) jest w wielu południowych krajach ważnym składnikiem menu. Nosi różne lokalne nazwy, między innymi okra, bamya albo gombo. Pierwotnie rosła prawdopodobnie na wyżynie Etiopii, a w Egipcie nad brzegami Nilu uprawiano okrę już ponad 3000 lat temu. U nas okra dopiero zyskuje sobie popularność, do Niemiec trafiła późno wraz z greckimi i tureckimi imigrantami.

W naszych warunkach okra jest rośliną jednoroczną. Ma ładny wygląd, dorasta w rozkrzewionej formie do 250 cm wysokości. Duże, żółte kwiaty mają pięć płatków na dole zabarwionych na fioletowo. Z kwiatów rozwijają się podłużne, przypominające strąki torebki nasienne. Owoce okry mają długość 10-20 cm. Wyglądają jak skrzyżowanie papryki z peperoni. Strąki mogą mieć kolor zielony, kremowobiały albo czerwony. Mają grubość palca, są sześciokątne i przypominają dziób ptaka. Poza tym są lekko owłosione.

W sprzedaży można spotkać okrę w postaci świeżych strąków, suszonych albo w konserwie. Strąki okry nadają się do zbioru tylko w stanie niedojrzałym, ponieważ stają się z czasem zdrewniałe i włókniste. Są ubogie w kalorie, ale za to bogate w witaminy i minerały.

Zastosowanie i przechowywanie – jak smakuje okra?

Strąki okry przypominają w smaku trochę fasolkę, są lekko cierpkie, kwaskowato pikantne i przy tym łagodne. Kupując okrę należy zwracać uwagę, aby wybierać tylko małe strąki, o długości co najwyżej 10 cm. Powinny mieć świeży, jędrny wygląd.

Przed przygotowaniem warzywa płucze się strąki i odcina ogonki tak, aby nie uszkodzić owoców. Suche końcówki strąków również należy odciąć. Wreszcie można podgotować okrę w lekko posolonej wodzie z odrobiną octu. Wodę odlewa się i postępuje dalej ze strąkami według przepisów.

To przygotowanie pozwala uniknąć wypływaniu soku ze strąków podczas gotowania. Strąki okry zawierają mianowicie lepką, śluzowatą ciecz otaczającą nasiona. Kiedy strąki zostaną rozdrobnione i odpowiednio długo gotowane, powstaje galaretowata masa, działająca jak skrobia. Pomaga też dodanie pomidorów albo innych kwaśnych dodatków. W każdym razie zupom nadaje okra w ten sposób gęstą konsystencję. Suszone strąki trzeba moczyć przez 24 godziny przed użyciem. Białe ziarna okry można zjadać razem z resztą strąka.

Cierpko korzenny i kwaskowo pikantny smak okry nadaje się dobrze do sałatek. Najczęściej jednak okra znajduje zastosowanie w gotowanej formie jako dodatek warzywny albo składnik potraw jednogarnkowych. Szczególnie soczysta pozostaje okra gotowana na parze albo smażona w cieście na przykład z kukurydzianej mąki. Nadaje się dobrze do sosów, jest smaczna w potrawach z ryżem. W Egipcie jest podawana z jagnięciną, a w USA z drobiem. Marynowana okra jest też doskonalą przystawką. W lodówce można przechowywać okrę 2-3 dni, a zamrożoną do 6 miesięcy.

Kilka przepisów na potrawy z okrą

Marokańskie wołowe ragout ze strąkami okry – dla miłośników kuchni orientalnej

Składniki:

• 700 g udźca wołowego
• 2 cebule
• 4 ząbki czosnku
• 3 łyżki oleju
• 4 pomidory
• 1 łyżka koncentratu pomidorowego
• 2 łyżeczki marokańskiej przyprawy Ras el Hanout
• 1 łyżeczka pasty harrisa
• 1 łyżeczka sproszkowanej słodkiej papryki
• ½ łyżeczki mielonego kminku
• ½ łyżeczki cynamonu
• 2 goździki
• 1 liść laurowy
• sól i pieprz
• ½ cytryny albo 1-2 łyżki soku z cytryny
• 350 ml bulionu wołowego albo warzywnego
• 400 g strąków okry – świeże albo z puszki
• kilka gałązek zielonej kolendry albo pietruszki
• 1 cytryna w cząstkach

Przygotowanie:

1. Mięso pokroić na kostki około 3 cm. Cebulę i czosnek obrać, drobno pokroić. Pomidory sparzyć, obrać ze skórki, usunąć nasiona, pokroić w kostkę.
2. Mięso podsmażyć na oleju porcjami, odstawić. Cebulę i czosnek przesmażyć na złoty kolor, dodać podsmażone mięso, koncentrat pomidorowy i przyprawy, uważać, aby się nie przypaliło. Dodać pokrojone pomidory i cytrynę, wlać bulion. Przykryć i gotować na wolnym ogniu około 2 godzin.
3. W międzyczasie opłukać i osuszyć świeże strąki okry, przyciąć końce. Blanszować przez dwie minuty we wrzącej osolonej wodzie, odcedzić, przepłukać, odstawić do odsączenia.
4. Okrę z konserwy wyjąć na sitko, krótko przepłukać, odsączyć.
5. Na kwadrans przed końcem gotowania mięsa dodać świeżo blanszowaną okrę.
6. Kolendrę względnie pietruszkę opłukać, osuszyć, drobno pokroić.
7. Doprawić do smaku, dodać sok z cytryny, posypać zieleniną, podawać z ćwiartkami cytryny.
8. Do tego pasuje ryż, ziemniaki albo fladenbrot (turecki płaski chlebek).

Plasterki indyka ze strąkami okry – szybka potrawa

Składniki:

• 360 g piersi z indyka, pokrojone w kostki
• 1 łyżeczka klarowanego masła
• 50 g cebuli pokrojonej w paski
• 100 g okry – strąki pokrojone na kawałki 1 cm
• 1 łyżeczka pieprzu – zielonego
• 50 g orzechów nerkowca80 g serka topionego
• 1 łyżeczka rosołu drobiowego instant
• 130 ml czerwonego wina

Przygotowanie:

1. Masło roztopić w garnku i podsmażyć kawałki mięsa. Dodać cebulę, orzechy, pieprz i okrę. Smażyć ok. 2 minut. Podlać winem.
2. Dodać serek i doprawić bulionem. Gotować na wolnym ogniu przez ok. 2-63 minuty. Doprawić ponownie.
3. Podawać z ziemniakami.