Kasztan jadalny – drzewo owocowe. Jak uprawiać?

Kasztan jadalny należy do rodziny bukowatych, a kasztanowiec do mydleńcowatych. Pomyłka nie miałaby pewnie większego znaczenia, gdyby nie fakt, że owoce kasztana jadalnego są kulinarnym przysmakiem, natomiast owoce kasztanowca są nie tylko niejadalne, ale nawet trujące.

Kasztan jadalny – ciekawostki

Owoce kasztana jadalnego były znane i spożywane na terenie Kaukazu już w prehistorycznych czasach. Między Morzem Kaspijskim i Morzem Czarnym uprawiano je jako drzewa owocowe w IX-VII wieku p.n.e. Stamtąd rozprzestrzeniły się do Grecji i na Bałkany, a wraz z Rzymianami dotarły aż do Brytanii. W średniowieczu kasztany uratowały od głodowej śmierci liczne rodziny. Dzisiaj są cenione jako wspaniałe drzewa ozdobne.

Wymagania i stanowisko dla kasztana jadalnego

Kto chciałby uprawiać w swoim ogrodzie kasztana jadalnego, powinien przede wszystkim mieć dużo miejsca. Z przeciętną wysokością 25 m kasztan jest raczej drzewem parkowym, a nie ogrodowym. Na szczęście istnieje dzisiaj wiele odmian hodowlanych o kompaktowym wzroście, przydatnych dla ogrodników-amatorów. Najmniejsze odmiany ogrodowe dorastają jednak wciąż do 4-6 metrów, a średnica korony sięga 5 metrów. Na dodatek do wykształcenia owoców kasztan wymaga zapylenia krzyżowego, czyli trzeba posadzić w ogrodzie co najmniej dwa egzemplarze.

Kasztan jadalny, jako gatunek światłolubny, potrzebuje stanowiska słonecznego do półzacienionego. Lubi miejsca ciepła i możliwie osłonięte od wiatru. Dobrze rośnie na glebach głębokich, próchnicznych z lekką zawartością piasku albo żwiru. Podłoże powinno być przy tym wilgotne, przepuszczalne i o wartości pH od 4,5 do 6. Bardzo odpowiada kasztanowi stanowisko z zawartością wapnia poniżej 20%. Jednocześnie z zadowoleniem przyjmuje wysoką zwartość potasu i fosforu, dopóki gleba nie jest zbyt ciężka albo skłonna do zastojów wody. Ze względu na dosyć wyszukane wymagania, przed posadzeniem kasztana jadalnego opłaca się wykonanie analizy gleby.

Kiedy i jak sadzić kasztan jadalny?

Kasztan jadalny kupiony z zakrytym systemem korzeniowym może być sadzony przez cały rok, o ile gleba nie jest zamarznięta. W przypadku sadzonki z odkrytymi korzeniami istnieją dwa terminy: marzec do połowy kwietnia oraz połowa października do końca listopada. Aby wcześniej czy później móc zbierać dorodne, smaczne kasztany, należy posadzić przynajmniej jeszcze jeden egzemplarz w odległości 40-60 m.

Posadzone drzewko kasztana jadalnego jest podatne w pierwszej fazie rozwoju na wywrócenie przez wiatr. Aby na starcie zapewnić mu dostateczną stabilność, zalecane jest wbicie jednego albo kilku palików, do których będzie umocowany. Należy kontrolować, czy materiał mocujący nie uszkadza kory drzewa.

Podlewanie i przycinanie kasztana jadalnego

Zanim kasztan jadalny nie wykształci dostatecznie głębokich korzeni, konieczne jest regularne podlewanie, najlepiej zebraną wodą deszczową. Wyrośnięte drzewa są w stanie same zaopatrzyć się w wodę, chyba że przez dłuższy czas utrzymuje się susza. Przy czym zastój wody może wyrządzić więcej szkody, niż letni brak opadów.

Po wyglądzie kasztanów, które wspaniale rosną w naturze, bez kontaktu z nożycami, można wywnioskować, że przycinanie tych drzew nie jest z reguły konieczne. Jeśli jednak kasztan jadalny pełni rolę solitera, ogrodnik-hobbysta dąży oczywiście do symetrycznej, harmonijnej sylwetki drzewa. Może to uzyskać poprzez odpowiednie zabiegi.

• Wyznacza się 3-4 gałęzie prowadzące, wszystkie pozostałe pędy są usuwane.
• Boczne pędy nadmiernie wydłużone skraca się dla zachowania harmonijnej formy korony.
• Pionowo wyrastające pędy usuwa się całkowicie, nie uszkadzając pnia.
• Martwe, chore, słabe i skrzyżowane gałęzie na pędach bazowych są usuwane.
• Ludowa mądrość głosi, że drzewo zostało dobrze przycięte, jeśli rzucona w górę czapka spadnie przez koronę na ziemię.

Jak przezimować kasztan jadalny?

Dobrze wyrośnięty kasztan jadalny potrafi znieść zimowe temperatury w naszym regionie. Młode drzewa powinny być przez pierwsze trzy lata osłaniane, aby mogły się zahartować.

• Powierzchnię wokół drzewa okrywa się grubą warstwą ściółki z liści albo słomy.
• Pędy owija się włókniną albo matami.
• W pobliżu drzewa nie używa się soli do posypywania drogi.

Kasztan jadalny zachwyca wspaniałą sylwetką, ładnymi białymi kwiatami, eleganckimi połyskującymi liśćmi i smacznymi owocami. Poza grabieniem opadających każdego roku liści i pewnymi zabiegami przycinania, kasztan nie wymaga wiele uwagi. A dla tych miłośników drzew, którzy dysponują tylko małym ogrodem, matka natura oferuje bogactwo mniejszych gatunków.

Zobacz: Kasztanowiec zwyczajny – uprawa, pielęgnacja, wymagania