Porady

Toksyczny ogród. Uważaj na rośliny trujące!

4,6 (9 opinii)

Liczba roślin zawierających związki szkodliwe dla człowieka jest ogromna. Niektóre z nich z uwagi na walory ozdobne są często sadzone w ogrodach. Na szczęście ogrodnicy z reguły zdają sobie sprawę, które gatunki są niejadalne.

Nawet jeśli np. do przetworów zamierzamy użyć owoców lub liści, których z reguły się nie je, zasięgamy informacji i sprawdzamy, czy nie zawierają związków toksycznych.

Poważne zatrucie roślinami ogrodowymi jest mało prawdopodobne, gdyż przyroda sama dba o nasze bezpieczeństwo. Trujące rośliny mają najczęściej bardzo gorzki smak. Aby się nimi zatruć, należałoby zjeść dużą ilość liści. Czasem trujące są jedynie trudno dostępne korzenie lub kłącza danej rośliny. Dlatego też warto zachować zdrowy rozsądek, gdyż nie ma konieczności pozbywania się roślin trujących z ogrodu.

Inaczej sprawa się ma, jeśli w ogrodzie bawią się dzieci. Dzieci zrywają ładne owoce lub kwiaty. Bawiąc się w dom lub gotowanie i przyrządzając potrawy na niby, korzystając ze zerwanych gdziekolwiek owoców i liści. Rozgniatają owoce palcami, po czym dotykają ust lub oczu. Dla bezpieczeństwa dzieci warto więc zrezygnować z hodowania w ogrodzie roślin silnie trujących. Dotyczy to szczególnie gatunków posiadających pięknie wyglądające owoce, które dzieci mogą użyć w zabawie. Nawet jeśli trujących roślin nie mamy w ogrodzie, warto uważać na dzieci w parkach miejskich i pilnować, aby nie brały do ust zrywanych roślin. 

Niektóre rośliny mogą być szkodliwe w przypadku zetknięcia ze skórą. Warto wiedzieć które z nich są niebezpieczne i w związku z tym zachować ostrożność w czasie prac ogrodowych. Istnieje też długa lista roślin, które w kontakcie ze skórą mogą wywołać reakcje alergiczne.

Poważne zatrucie roślinami ogrodowymi jest mało prawdopodobne, gdyż przyroda sama dba o nasze bezpieczeństwo. Trujące rośliny mają najczęściej bardzo gorzki smak. Aby się nimi zatruć, należałoby zjeść ich dużą ilość. Czasem trujące są jedynie trudno dostępne korzenie lub kłącza. 

Silnie trujące rośliny

Tojad mocny jest hodowany w ogrodach, szczególnie jako ozdoba skalniaków. Wyróżnia się pięknymi, fioletowymi kwiatami. Roślina zawiera akonitynę, która jest silną trucizną. Substancja ta znajduje się w całej roślinie, a szczególnie w jej nasionach i korzeniach. Roślina ta dawniej była wykorzystywana do zatruwania strzał. Spożycie nawet kilku jej gramów bywa śmiertelne. W mniejszych dawkach początkowo działa pobudzająco, zaś potem może spowodować paraliż. Substancja toksyczna może też wnikać w skórę.

Bieluń jest wysoką, okazałą rośliną o pięknych, dzwonkowatych kwiatach w różnych kolorach. Ta bardzo dekoracyjna roślina jest silnie trująca. Toksyna znajduje się w całej roślinie. Najbardziej niebezpiecznie są nasiona. Ich spożycie może spowodować zaburzenia psychiczne, mdłości i paraliż układu oddechowego. Bieluń stanowi łatwo dostępny środek halucynogenny, który może skusić osoby poszukujące silnych wrażeń.

Bieluń to wysoka, okazała roślina o pięknych, dzwonkowatych kwiatach. Jest silnie trująca
Bieluń to wysoka, okazała roślina o pięknych, dzwonkowatych kwiatach. Jest silnie trująca

Pokrzyk wilcza jagoda jest wysokim krzewem o owocach przypominających jagody lub czereśnie. Owoce są zdradliwe, gdyż mają słodko-mdły smak. Zjedzenie nawet jednego liścia tej rośliny może zabić dorosłego człowieka, zaś już kilka jagód może być śmiertelne dla małego dziecka. Najwięcej toksyny znajduje się w korzeniach. Spożycie tej rośliny wywołuje zaburzenia psychiczne, a następnie śpiączkę, która może okazać się śmiertelna wskutek porażenia oddechu.

Naparstnica purpurowa zdobi wysokie rabaty dzięki pięknym fioletowym kwiatom zebranym w grona. Substancje w niej zawarte są wykorzystywane do produkcji leków nasercowych. Toksyny znajdują się w całej roślinie. Spożycie jej fragmentu może spowodować śmierć wskutek zatrzymania akcji serca.

Miłek wiosenny jest niedużą rośliną o ozdobnych żółtych kwiatach. Sadzi się go w ogrodach skalnych. Substancje występujące w tej roślinie są wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym do produkcji leków nasercowych. Spożycie większej ilości liści lub kwiatów może spowodować śmierć wskutek zatrzymania akcji serca.

Jeśli dojdzie do zatrucia, którego przyczyną mogło być spożycie rośliny ogrodowej, jej fragment należy pokazać lekarzowi.

Ostrokrzew kolczasty jest ozdobną rośliną o pięknych ciemnozielonych liściach i czerwonych owocach. Jedne i drugie są groźne dla ludzi. Ich spożycie powoduje wymioty i biegunkę, a następnie zaburzenia akcji serca i paraliż.

Cis jest kolczastym krzewem o pięknych, czerwonych owocach. Truciznę zawierają wszystkie części rośliny, z wyjątkiem owoców. Jednak w owocach, mimo że ich miąższ posiada niewiele substancji toksycznej, znajdują się trujące nasiona. Spożycie rośliny, np. jej igieł, wywołuje zakłócenia pracy serca, wymioty, biegunkę. Zdarzają się przypadki śmiertelne.

Kruszyna pospolita jest pięknym krzewem wykorzystywanym w żywopłotach nieformowanych. Roślina wytwarza małe owoce, początkowo czerwone, potem zmieniające barwę na czarną. Trucizna znajduje się w liściach i owocach. Spożycie owoców nie jest niebezpieczne dla życia, jednak wywołuje silne wymioty i biegunkę.

Trzmielina pięknie dekoruje ogród, ale nie nadaje się do spożycia
Trzmielina pięknie dekoruje ogród, ale nie nadaje się do spożycia

Trzmielina pospolita również jest sadzona w żywopłotach nieformowanych lub jako roślina ozdobna. Posiada piękne różowe owoce. Spożycie jakiejkolwiek jej części powoduje biegunkę, a następnie zaburzenia pracy serca i śmierć. Dawkę śmiertelną dla dorosłego człowieka stanowi 35 owoców.

Akuba japońska wytwarza atrakcyjnie wyglądające czerwone owoce, które mogą kusić małe dzieci. Akubę wykorzystuje się jako ozdobę orientalnych ogrodów lub żywopłotów. Spożycie owoców akuby nie jest groźne dla życia. Jednak powoduje zapalenie układu pokarmowego.

Wiciokrzew stanowi ozdobne pnącze zawierające ksylostinę. Spożycie nawet kilku owoców, może spowodować śmiertelne zatrucie.

Niektóre niejadalne części roślin rodzących popularne warzywa i owoce również są toksyczne. Tak jest w przypadku ziemniaków i pomidorów. 

Ligustr pospolity, sadzony w żywopłotach formowanych, posiada błyszczące czarne owoce. Zjedzenie ich większej ilości może spowodować zapaść, a nawet zgon.

Rącznik pospolity jest jednoroczną rośliną o ozdobnych liściach. Połknięcie nawet jednego jej nasiona może stanowić dawkę śmiertelną dla małego dziecka.

Wawrzyniak wilcze łyko wytwarza bardzo toksyczne owoce o słodko-cierpkim smaku. Spożycie kilku z nich może okazać się śmiertelne dla małego dziecka. Roślina działa drażniąco także na skórę.

Niedojrzałe owoce pomidora oraz zielone części tej rośliny są trujące
Niedojrzałe owoce pomidora oraz zielone części tej rośliny są trujące

Niebezpieczne owoce i warzywa

Warto wiedzieć, że niektóre niejadalne części roślin rodzących popularne warzywa i owoce również są toksyczne. Najczęściej zdajemy sobie sprawę z niebezpieczeństwa. Warto jednak unikać bezkrytycznego spożywania niektórych niedojrzałych owoców lub pestek.

Pomidory i ziemniaki stanowią podstawę naszej diety. Trzeba jednak pamiętać, że spożycie jakichkolwiek innych części tych roślin, niż te znane i jadalne, może spowodować zatrucie. W przypadku pomidora trujące są niedojrzałe owoce oraz zielone części rośliny. W przypadku ziemniaka zatrucie może powodować także zjedzenie niedojrzałych bulw. 

Zajadamy się takimi owocami, jak morele, śliwki i wiśnie. Warto jednak przestrzec dzieci, aby nie rozłupywały ich pestek i nie zjadały zawartych w nich nasion.

Szkodliwe rośliny ozdobne

Wiele roślin nie zawiera substancji niebezpiecznych dla życia. Jednak ich spożycie może spowodować biegunkę, wymioty lub zaburzenia układu nerwowego. Należą do nich:

  • glicynia,
  • śnieguliczka ma białe owoce, którymi chętnie bawią się dzieci zgniatając je palcami. Niebezpieczne jest dostanie się soku do oczu oraz zjedzenie owoców śnieguliczki. Krzew ten nie powinien być sadzony w miejscach, gdzie bawią się dzieci,
  • kalina koralowa - niebezpieczne są owoce, które mogą skusić dzieci. Można wybrać do ogrodu odmiany, które nie zawiązują owoców,
  • bluszcz pospolity - do zatrucia może dojść wskutek zjedzenia owoców, które są gorzkie w smaku (roślina rzadko owocuje),
  • kasztanowiec - ważne jest, aby przestrzec dzieci przed przegryzaniem łupin kasztanów i gryzieniem samych kasztanów,
  • kokoryczki są często sadzone w parkach, mają granatowe jagody. Zdarzają się zatrucia dzieci i psów,
Konwalia jest pięknym kwiatem, ale trującym
Konwalia jest pięknym kwiatem, ale trującym
  • konwalia - do zatrucia może dojść wskutek ssania łodyg lub zjedzenia jagód,
  • łubin trwały posiada nasiona, którymi dzieci lubią się bawić. Do zatrucia może dojść po zjedzeniu dużej ilości nasion,
  • ostróżka zawiera alkaloidy, które są niebezpieczne po zjedzeniu. Dotykanie rośliny nie jest niebezpieczne,
  • sasanka zwyczajna może powodować zatrucie po zjedzeniu kwiatów lub liści. Może powodować podrażnienia skóry, dlatego prace ogrodowe przy tej roślinie należy wykonywać w rękawicach,
  • wilczomlecz sosnka, często sadzony na skalniakach, ma toksyczny mleczny sok, który jest niebezpieczny w kontakcie ze skórą lub oczami,
  • zimowit jesienny również należy sadzić lub przycinać w rękawicach. Objawy zatrucia pojawiają się dopiero kilka godzin po kontakcie z rośliną,
  • złotokap jest piękną rośliną, którą chętnie bawią się dzieci. Nie powinien być sadzony przy miejscach zabaw. Dotykanie go gołymi rękami jest bezpieczne. Do zatruć dochodzi wskutek zjedzenia części rośliny,
  • żywotnik (thuja) ma toksyczne owoce. Prace ogrodowe powinno się wykonywać w rękawicach, gdyż olejek eteryczny powoduje podrażnienia skóry.
Barszcz Sosnowskiego to duży chwast.  Jego sok może powodować trudno gojące się podrażnienia skóry
Barszcz Sosnowskiego to duży chwast. Jego sok może powodować trudno gojące się podrażnienia skóry

Chwasty

Niebezpieczne mogą być również niektóre chwasty, które wysiewają się w ogrodach. Należy do nich m.in. blekot pospolity. Jego liście i kłącza są silnie toksyczne. Spożycie ich w większych dawkach prowadzi do śmierci. Blekot ma piekący i gorzki smak, jednak jego liście można pomylić z popularną pietruszką.

Taką rośliną jest również barszcz Sosnowskiego. To duży chwast przypominający koper. Roślina jest trująca i wywołuje silne alergie. Jej sok może powodować trudno gojące się podrażnienia skóry. Jeśli dostanie się do oczu, może skutkować nawet trwałą ślepotą.

Z kolei glistnik jaskółcze ziele jest często występującym chwastem o żółtych kwiatach i charakterystycznym pomarańczowym soku. Roślina ta zawiera toksyny, jednak są one niebezpieczne tylko wówczas, gdy zostaną spożyte w dużych ilościach.

Jeśli dojdzie do zatrucia i podejrzewamy, że przyczyną mogło być spożycie rośliny ogrodowej, jej fragment należy pokazać lekarzowi.

4,6 (9 opinii)