Kasztanowiec zwyczajny – uprawa, pielęgnacja, wymagania
Mimo podobieństwa owoców i mylenia nazw, kasztanowiec pospolity nie jest botanicznie spokrewniony z kasztanem jadalnym (Castanea sativa Mill.). Substancje czynne zawarte w kwiatach, korze i owocach sprawiają, że kasztanowiec zwyczajny jest cenną rośliną leczniczą. Przede wszystkim sadzi się go jednak w celach dekoracyjnych. O jego uprawie i pielęgnacji, przeczytasz w naszym artykule!
Jak wygląda kasztanowiec zwyczajny?
Kasztanowiec zwyczajny albo pospolity (Aesculus hippocastanum L.), nazywany potocznie „kasztanem”, ma swoją pierwotną ojczyznę na Bałkanach. Do naszej części Europy trafił w XVI wieku wraz z turecką ekspansją. Turcy używali owoców kasztanowca do leczenia kaszlu u koni.
Jest to drzewo, które jesienią zrzuca liście. Dorasta do wysokości dochodzącej do 25 m i jest gatunkiem długowiecznym. Spotykane są egzemplarze w wieku ponad 250 lat i średnicy pnia powyżej metra.
Drzewo ma krótki, masywny pień i rozbudowaną od małej wysokości koronę. Szarobrązowa kora jest podłużnie spękana i łuszczy się cienkimi płatami. Charakterystyczne ciemnozielone liście są dłoniasto złożone z 5-7 listków siedzących, połączonych w jednym punkcie. Liście rozwijają się z pąków zimowych. W sezonie wegetacyjnym nie powstają nowe i po utracie liści na skutek żeru szkodników, kasztanowiec nie może ich odtworzyć. Liście mają piłkowane krawędzie i wyraźnie zaznaczone unerwienie.
Kwiaty kasztanowca zwyczajnego pojawiają się od kwietnia. Są zebrane w stożkowe, wyprostowane kwiatostany o długości do 30 cm. Kwiaty są białe z żółtymi plamkami, które po zapyleniu przybierają kolor czerwony. Jest to wskazówka dla owadów, że nie ma co szukać w nich nektaru. Każdy efektowny kwiatostan może wytworzyć w sezonie do 42 mln pyłków, przez co kasztanowiec należy do najbogatszych w pyłek drzew w ogóle.
Z kwiatów rozwijają się latem zielone, kolczaste owoce. Znajdują się w nich nasiona w liczbie od jednego do trzech. Mają średnicę do 4 cm, są ciemnobrązowe z jaśniejszą matową plamką. Pod koniec września owoce kasztanowca dojrzewają, opadają i rozpadają się uwalniając nasiona. W tym czasie liście zaczynają żółknąć i brązowieć. Kasztanowiec owocuje po raz pierwszy w wieku 10-15 lat.
PRZECZYTAJ RÓWNIEŻ>> Kasztan jadalny – drzewo owocowe. Jak uprawiać?
Uprawa i pielęgnacja kasztanowca zwyczajnego
Kasztanowiec zwyczajny jest gatunkiem łatwym w uprawie i nie ma żadnych szczególnych wymagań. Daje się łatwo uprawiać z nasion, jednak potrzebuje kilku lat, aby osiągnąć odpowiednią wielkość.
Idealne stanowisko dla kasztanowca
Co do stanowiska, kasztanowiec nie stawia specjalnych warunków. Posiada płaski system korzeniowy, który dobrze przenika przez glebę i ją wiąże. Potrzebuje ziemi próchnicznej i dobrze przepuszczalnej, umiarkowanie wilgotnej i słonecznego miejsca. Rośnie jednak dobrze, zwłaszcza w młodym wieku, w półcieniu. Lubi też lekko zasadowe gleby o dużej zawartości azotu.
Jak sadzić kasztanowiec zwyczajny?
Podczas sadzenie trzeba uważać, aby kasztanowiec miał odpowiednią odległość od innych roślin, które w młodym wieku mogłyby go zacieniać albo ograniczać wzrost. Należy pamiętać, że w przyszłości wyrośnie na wysokie i szerokie drzewo. Z reguły pozostawia się co najmniej 5-10 m wolnej przestrzeni od granicy działki i budynków.
Jak podlewać i nawozić kasztanowiec?
Młode i świeżo posadzone drzewa potrzebują w okresie suszy podlewania, dopóki ich korzenie dobrze się nie rozwiną. Starsze drzewa z reguły same zaopatrują się w wodę. Tylko w wyjątkowo suchych regionach płaskie korzenie mogą mieć z tym problemy.
Dodatkowe zasilanie kasztanowca składnikami pokarmowymi nie jest konieczne. Jeśli jednak ktoś chce wzmocnić roślinę i wesprzeć bujne kwitnienie, może wiosną podać dawkę kompostu.
Zbiór i przechowywanie owoców kasztanowca
Owoce kasztanowca zbiera się jesienią, kiedy opadną z drzewa. Trzeba się z tym śpieszyć, ponieważ wiele zwierząt też ma taki zamiar. Można też zrywać je wprost z drzewa i pozostawić jakiś czas do dojrzenia. Kasztany można przechowywać przez wiele miesięcy.
Jak przycinać kasztanowiec?
Kasztanowiec zwyczajny bardzo źle znosi przycinanie. Jeżeli koniecznie zachodzi taka potrzeba, trzeba pamiętać o tym, że roślina bardzo źle reaguje na cięcie i zranienia. Te miejsca słabo się zabliźniają i mają skłonność do powstawania zgnilizny, która rozprzestrzenia się w głąb drzewa. W najgorszym razie powstają w gałęziach albo w pniu dziuple, które naruszają mocno dobrą trwałość kasztanowca.
Jak zimować kasztanowiec?
Kasztanowiec zwyczajny jest zimoodporny. Jesienią gubi liście, a powstałe zimą pąki liściowe i kwiatowe rozwiną się ponownie z nadejściem wiosny.
Jakie szkodniki i choroby atakują to drzewo?
Największe zagrożenie dla kasztanowca stanowi od niedawna szrotówek kasztanowcowiaczek, niewielki motyl żerujący na liściach kasztanowca. Owad został przywleczony do Europy pod koniec XX wieku i rozprzestrzenił się na większość kontynentu. Jego larwy żerują na liściach kasztanowca, ale również klonu. Są odporne na mróz nawet do -25°C. Drzewo jest już po kilku tygodniach mocno osłabione, ma ograniczoną zdolność fotosyntezy. Jeśli szkodnik nęka je przez kilka lat, może dojść do obumarcia kasztanowca. Wprawdzie na razie nie doszło do masowego wymierania drzew, ale można przypuszczać, że osłabione przez szrotówka stają się podatne na różne choroby. Liście opadłe z zasiedlonych przez szkodnika drzew należy zbierać i niszczyć, ponieważ w nich zimują poczwarki.
ZOBACZ RÓWNIEŻ>> Najpiękniejsze drzewa liściaste do ogrodu. TOP 10
Komentarze