Porady

Jak uprawiać kapustę ozdobną? Sadzenie, wymagania i pielęgnacja

0 (0 opinii)

W pełni lata każdy ogród aż kipi różnokolorowymi kwiatami, które jesienią powoli tracą swoją urodę. Wtedy właśnie nadchodzi czas kapusty ozdobnej: jej białe, różowe albo czerwonofioletowe, kędzierzawe liście wnoszą na rabaty czarujące barwne akcenty. Piękne kapuściane ornamenty lśnią najpiękniej przy temperaturze poniżej 10°C. Można też posadzić różne odmiany kapusty w doniczce na balkonie.

Pochodzenie i wygląd kapusty ozdobnej

Kapusta ozdobna (Brassica oleracea var. acephala) jest botaniczną odmiany kapusty warzywnej, rośliny z popularnej rodziny kapustowatych. Dla przykładu, odmianą tej samej kapusty warzywnej jest kalafior, brokuł i brukselka. Istnieją liczne odmiany ozdobne, których kolorowe liście mogą być efektowną ozdobą ogrodowych rabat, balkonów i wazonów. Nazwa acephala znaczy dosłownie „bez głowy” i obejmuje grupę odmian z jadalnymi liśćmi i kwiatami, pozbawioną centralnej głowy. Forma pierwotna tego niezwykłego gatunku kapusty pochodzi z zachodnioeuropejskiego wybrzeża Atlantyku, gdzie rośnie na skałach, klifach przybrzeżnych i w górach. Większość odmian hodowlanych kapusty powstaje jednak w Japonii i innych krajach azjatyckich.

Odmiany kapusty ozdobnej tworzą zwykle przyziemne rozety liści, które mogą dorastać do około 50 cm wysokości i takiej samej średnicy. Niektóre rozwijają także łodygę. Zabarwienie i forma liści zmieniają się w zależności od odmiany. Kapusta ozdobna jest uprawiana właśnie ze względu na efektownie zabarwione wnętrza rozetek liści, które mogą przybierać kolory od kremowej bieli przez odcienie żółci do różu, czerwieni, a także fioletu. Zewnętrzne liście są natomiast przeważnie ciemnozielone do niebieskozielonych. Mocne barwy pojawiają się dopiero ze spadkiem temperatur późną jesienią albo zimą. Z tego względu kapustę ozdobną jako element dekoracyjny mieszkania albo wazonu warto ścinać dopiero w tym okresie. W zależności od odmiany liście kapusty bywają całobrzegie albo rozcięte, gładkie albo pomarszczone.

Jeśli kapusta ozdobna pozostanie i przezimuje na rabacie, dwuletnie odmiany rozwiną w okresie od maja do czerwca żółte kwiaty. Są one umieszczone na długiej łodydze kwiatowej nad liśćmi. W końcu rozwiną się z nich charakterystyczne dla rodziny kapustowatych strączki. Ze względu na niską zimoodporność kapusta jest najczęściej uprawiana jako roślina jednoroczna.

Jak wygląda kapusta ozdobna?
Jak wygląda kapusta ozdobna?

Zastosowanie kapusty ozdobnej

Kapusta ozdobna jest niezwykłą rośliną o dekoracyjnych liściach zarówno na rabacie, jak i w doniczce. Wzrost w formie rozety i niepowtarzalne kolory liści przyciągają wszystkie spojrzenia. Szczególnie pięknie wyglądają w kombinacji z wysoko rosnącymi, smukłymi kwiatami letnimi i jesiennymi, tworząc efektowny kontrast. Imponujące obrazy powstają również, kiedy posadzi się kapustę ozdobną na rabacie grupowo – jako tło albo obramowanie.

W wazonie roślina wyróżnia się szczególnie dużą trwałością, pod warunkiem codziennej wymiany wody. Ponieważ kolory kapusty ozdobnej nabierają intensywności dopiero przy temperaturach poniżej 10°C, roślina ugruntowała swoją pozycję jako dekoracja jesienna.

W przeciwieństwie do wielu warzyw ozdobnych (jak na przykład dynia) kapusta ozdobna nie tylko nie jest trująca, ale w gruncie rzeczy nawet jadalna. Szczególnie młode liście mają delikatny i aromatyczny smak. Do spożycia nie zaleca się jednak używać roślin ze sklepu, ponieważ u producenta mogły być poddawane zabiegom chemicznym. W takim wypadku lepiej ograniczyć się jedynie do wrażeń wzrokowych. Różne kultywary kapusty ozdobnej są selekcjonowane właściwie pod kątem wyglądu, a nie smaku. Kolory liści giną też podczas podgrzewania i stają się mało estetyczne.

Uprawa kapusty ozdobnej

  • Stanowisko i podłoże

Aby mogły się rozwinąć piękne kolory liści, kapusta ozdobna potrzebuje stanowiska możliwe dobrze nasłonecznionego i osłoniętego. Podobnie jak cały gatunek kapusty warzywnej, także odmiany dekoracyjne rosną najlepiej na glebach żyznych, próchnicznych i wapiennych, najlepiej z udziałem gliny. Idealna jest neutralna wartość pH, chociaż roślina toleruje też podłoża lekko kwaśne, względnie lekko zasadowe. Poza tym gleba powinna być dobrze przepuszczalna, aby nie tworzyły się zastoje wody. Rośliny uprawiane w doniczkach muszą mieć koniecznie odpowiednią warstwę drenażową.

  • Sadzenie kapusty ozdobnej

Każdy, kto chce mieć kapustę w ogrodzie albo na balkonie, kupuje sadzonki w sklepie albo sam je hoduje z nasion. Sadzi się je, kiedy rozwinęły już co najmniej pięć do siedmiu listków, najwcześniej jednak w sierpniu. Tak późne wysadzanie jest dlatego ważne, ponieważ dla powstawania kolorów liści temperatura powietrza w fazie wzrostu rośliny powinna wynosić możliwie poniżej 20°C. Z tego powodu kapusta ozdobna raczej nie nadaje się do uprawy w mieszkaniu, gdzie byłoby jej zwyczajnie za gorąco. Na rabacie należy zachować odstępy między sadzonkami rzędu 20-25 cm.

Podobnie jak inne warzywa kapustowate, odmiany kapusty ozdobnej również wykazują wysokie zapotrzebowanie na składniki pokarmowe. Dobrze jest więc dołki do sadzenia zasilić dawką obornika albo dojrzałego kompostu. Jeśli podłoże ma zbyt kwaśny odczyn, trzeba je obniżyć poprzez odpowiednie wapnowanie. Poza tym należy pamiętać o tym, że w miejscu, gdzie rosła kapusta albo inne warzywo z tej rodziny, przez co najmniej trzy lata można uprawiać tylko inne rośliny. Ta zasada dotyczy oczywiście również odmian dekoracyjnych, którym każdego roku trzeba zmieniać miejsce pobytu w ogrodzie. 

  • Sąsiedztwo dla kapusty ozdobnej

Także pod względem sąsiedztwa trzeba się kierować zaleceniami dla kapusty ogrodowej i sadzić ją najlepiej w towarzystwie cykorii, fasoli, groszku, pomidorów, ziemniaków, selera, szpinaku lub kopru. Bezpośrednie sąsiedztwo truskawek i różnych gatunków rodzaju Allium, jak na przykład cebula, szczypiorek, por i inne gatunki czosnku, jest dla kapusty niewskazane. 

  • Podlewanie

Kapusta ozdobna ma nie tylko duże potrzeby pokarmowe, ale też wysokie zapotrzebowanie na wodę, dlatego też do zdrowego rozwoju wymaga regularnego podlewania. Między poszczególnymi zabiegami należy jednak pozwolić ziemi nieco podeschnąć, ale nigdy całkowicie wyschnąć. W takim wypadku szybko osiedlają się tak zwane pchełki ziemne, które potrafią kapustę doszczętnie zjeść. 

  • Nawożenie kapusty ozdobnej

Jako roślina o dużym apetycie, kapusta powinna być w okresie wzrostu regularnie zasilana dawkami nawozu. Pod koniec należy zredukować ilość nawożenia i sięgnąć po nawóz potasowy; dalsze podawanie azotu ma negatywny wpływ na późniejsze przebarwianie się liści.

Kapusta ozdobna nadaje się idealnie do tworzenia barwnych kompozycji
Kapusta ozdobna nadaje się idealnie do tworzenia barwnych kompozycji

Choroby i szkodniki kapusty ozdobnej

Kapusta ozdobna jest naprawdę mocną rośliną, która rzadko bywa opanowana przez patogeny albo szkodniki owadzie. Czasem zdarza się jednak, że na kapuście wystąpi:

Mszyca

Te małe szkodniki nie zatrzymają się nawet przed ozdobnymi liśćmi. Zwalczanie mszycy jest stosunkowo proste i nie wymaga zwykle stosowania chemicznych środków ochrony roślin. Przy lekkim zasiedleniu wystarczy na ogół opryskanie mocnym strumieniem wody. Większe opanowanie kapusty przez mszyce można zwalczyć wywarem z pokrzywy. Nie należy natomiast stosować roztworu mydła, które zostawia brzydkie plamy na liściach.

Bielinek kapustnik

Kiedy ten motyl pojawi się w dużej liczbie, z kapusty ozdobnej pozostają zwykle tylko liściowe żebra i nie ma już czego ratować. Zapobiegawczo można latem zbierać jaja na dolnej stronie liści. Także świeżo wyklute larwy należy usunąć z rośliny.

Kiła kapusty

Choroba wywołana przez Plasmodiophora brassicae, patogen zaliczany do pierwotniaków. Patogen pozostaje przez wiele lat w glebie. Atakuje części podziemne kapusty, powodując zamieranie korzeni i powstawanie narośli. Na skutek uszkodzenia systemu korzeniowego roślina nie jest w stanie pobierać dostatecznej ilości wody; liście więdną i zamierają.   

Przeczytaj również: Groszek cukrowy w ogrodzie – jak go uprawiać?
              

0 (0 opinii)