Jak i kiedy przycinać berberysy?

Berberys (Berberis L.) jest rodzajem botanicznym krzewów z rodziny berberysowatych. Należy do niego około 500 różnych gatunków, z których większość jest zadomowiona w umiarkowanych regionach Azji Wschodniej aż po Himalaje. Liczne gatunki podbiły też południowoamerykańskie Andy, a jeden z nich, berberys zwyczajny (Berberis vulgaris L.), występuje również na terenie Polski.

Zalety berberysowego żywopłotu

Żywopłot z krzewów berberysu łączy w sobie wiele zalet: pięknie kwitnie, rozwija ozdobne jagody i daje daj dobrą osłonę ogrodu. Jest bardzo efektowny pod względem wyglądu, zmieniając wielokrotnie kolory, a na dodatek sprawia, że ogród jest ekologiczny i pasuje do otoczenia. Oto zalety w punktach:

• Rozgraniczenie działki żywopłotem z berberysu jest bardzo skuteczne; przejście przez kolczasty szpaler jest praktycznie niemożliwe.
• Gęste, z ostrymi cierniami gałęzie uniemożliwią też przejście niechcianych zwierząt na posesję.
• Nawet gryzonie z ostrymi zębami kapitulują przed berberysem.
• Żywopłot z berberysu rozrasta się w kolczasty gąszcz, który zapewnia ptakom bezpieczne gniazdowanie.
• Kwiaty berberysu dają cenne pożywienie wielu owadom.
• Owoce berberysu stanowią źródło pożywienia dla ptaków i małych ssaków.
• Jagody berberysu zawierają dużo witamin i mogą być również wykorzystywane do wyrobu różnych przetworów.
• Żywopłot z berberysu nadaje się także do ogrodów miejskich, ponieważ jest niezwykle odporny na niekorzystne warunki klimatyczne.

Jak przycinać berberys?

W pielęgnowaniu berberysu najważniejszym narzędziem są nożyce ogrodowe. Tylko regularne przycinanie gwarantuje wypielęgnowany wygląd krzewów. Podajemy kilka rad dla wszystkich początkujących ogrodników, którzy pragną mieć perfekcyjną formę i wygląd berberysowego żywopłotu.

1. Wybór właściwej pory na przycinanie

Pożądany wynik przycinania żywopłotu z berberysu w decydującym stopniu determinuje wybór pory przeprowadzenia zabiegu. Oto najlepszy czas na różne zabiegi:

• Cięcie formujące dla utrzymania pięknego wyglądu: po okresie kwitnienia. Jeśli żywopłot jest wystarczająco duży i nie powinien zbytnio się powiększać, przeprowadza się cięcie latem po kwitnieniu krzewów. Rozwój kwiatów wymaga od roślin tak dużo energii, że nie będą się dalej rozrastać. Jeśli natomiast żywopłot został niedawno posadzony i powinien dalej rosnąć, wolno go przyciąć dopiero po zrzuceniu liści. W ten sposób roślina będzie tworzyć nowe pędy.
• Cięcie wstępne w celu mocnego ugałęzienia: bezpośrednio po sadzeniu wiosną albo jesienią.
• Cięcie odmładzające starego żywopłotu: w styczniu/lutym w dzień bez mrozu. Należy zwracać uwagę, aby przeprowadzać cięcie w pogodę bezmroźną. Najlepiej, gdyby tego dnia nie było opadów, a temperatura powyżej zera.

2. Przygotowanie do cięcia berberysu

Stosując się do poniższych wskazówek można uzyskać ochronę ogrodnika i żywopłotu zarazem. Długie, mocne ciernie niosą ryzyko pokaleczenia rąk. Zastosowanie brudnych narzędzi otwiera wejście licznym roślinnym patogenom.

• Należy zaopatrzyć się w mocne rękawice i okulary ochronne.
• Nożyce ogrodowe należy wymyć gorącą wodą i zdezynfekować alkoholem. Uniknie się w ten sposób przenoszenia zarodników grzybów i bakterii między krzewami.
• Naostrzyć dobrze krawędzie tnące.

Jest bardzo trudno zebrać kolczaste części roślin i je usunąć, nie kalecząc sobie dłoni. Można tę pracę ułatwić, rozkładając plandekę albo jakiś stary koc, na który będą spadać odcięte gałęzie.

3. Cięcie berberysu

Berberysy ułatwiają ogrodnikowi życie, ponieważ bardzo dobrze znoszą zabieg przycinania. Początkujący twórcy żywopłotu na pewno się ucieszą z informacji, że młode pędy berberysu wyrastają nawet ze starego drewna. Przycinanie prowadzi się w następujący sposób:

• Pierwszy krok: żywopłot należy dokładnie przeszukać pod kątem ewentualnych gniazd ptasich i w razie potrzeby – przesunąć termin zabiegu.
• Usunąć wszystkie obumarłe pędy.
• Odciąć skierowane do środka pędy u podstawy.
• Skrócić równomiernie wszystkie gałęzie.

Doskonałe cięcie pozwala uzyskać kształt trapezu. Jeśli żywopłot z góry do dołu staje się coraz szerszy, praca została wykonana poprawnie. Taka forma zapewnia dostęp światła do wszystkich zakątków żywopłotu i pozwala na rozwój świeżych liści.

4. Uprzątnięcie otoczenia

Na zakończenie trzeba odcięte gałązki i liście pozbierać i usunąć. Jeśli nie są opanowane przez żadną chorobę, można je wyrzucić na kompostownik.

Uwaga: jednoroczne, niekwitnące pędy wierzchołkowe o długości 10-15 cm można wykorzystać na sadzonki pędowe.

Berberys Thunberga – uprawa krok po kroku - tutaj