Hibiskus – zastosowanie i właściwości lecznicze

Hibiskus (Hibiscus L.), albo chińska róża, jak potocznie nazywa się ketmię, należy do rodziny ślazowatych. Pochodzące z tropikalnych i subtropikalnych obszarów hibiskusy są typowym ornamentem na hawajskich koszulach i symbolem egzotyki. Hibiskus jest ulubioną rośliną doniczkową, a jego cudownie barwne kwiaty zdobią wiele ogrodów. Jednak w tym wypadku chodzi o ketmię syryjską (Hibiscus syriacus L.), która do Europy dotarła już w XVI wieku.

Na co pomaga hibiskus?

Gatunek hibiskusa o nazwie ketmia szczawiowa (Hibiscus sabdariffa) natomiast jest znany z kwaskowego smaku i nadaje owocowej herbacie intensywnego czerwonego koloru. Na zimno czy na gorąco herbata z hibiskusa doskonale gasi pragnienie. Ze względu na wysoką zawartość witamy C idealnie pomaga przy przeziębieniu. Mniej znane jest zastosowanie hibiskusa szczawiowego jako wszechstronnego i od wieków cenionego w północnej Afryce środka leczniczego. Herbatka z hibiskusa nie tylko gasi pragnienie i łagodzi skurcze, ale stabilizuje też ciśnienie tętnicze, obniża poziom cukru we krwi, leczy stany zapalne, wspomaga trawienie, zapobiega powstawaniu nowotworów, pomaga w problemach z nadwagą i opóźnia starzenie. Do obszarów stosowania hibiskusa należą:

• choroby układu sercowego (nadciśnienie),
• problemy z nerkami,
• otyłość,
• egzema,
• przeziębienie,
• brak apetytu,
• nadmiar wody w organizmie.

Hibiscus sabdariffa jest byliną o drewniejącej łodydze, dorastająca do 3 m wysokości. Jego gałęzie są czerwone i gładkie. Zielone liście mają około 10 cm długości, mają czerwonawe unerwienie. Górne liście są przeważnie pojedyncze, dolne natomiast trzy- do siedmioklapowych z ząbkowaną krawędzią. Kwiaty wyrastają pojedynczo z kątów liści. Płatki korony kwiatu są kremowożółte, na dole ciemnoczerwone. Kielich i kieliszek są zbierane po opadnięciu płatków korony, mają intensywnie czerwony kolor.

Sprawdź: Herbata z hibiskusa – właściwości, działanie i przeciwwskazania. Jak wykonać ją samemu?

Hibiskus w medycynie ludowej

Doskonałą herbatkę leczniczą z hibiskusa przyrządza się nie z płatków korony, ale z kielichów, które po przekwitnieniu i dojrzewaniu nasion pozostają mięsiste i osiągają różne rozmiary. W tym okresie są zbierane, suszone i przerabiane na herbatkę. Kielichy są odcinane od rośliny, działki kielicha rozdzielane, płukane i przez kilka dni suszone na słońcu.

Z powodu szczególnego smaku kwiatów hibiskusa z kwaskową nutą i barwnika, który barwi potrawy i napoje na czerwono, znajdują one zastosowanie do wyrobu deserów, marmolady albo likierów. W chińskiej medycynie Hibiscus sabdariffa ma długą tradycję i jest stosowany w postaci herbaty jako środek wykrztuśny i wzmacniający krążenie, naturalny środek przeczyszczający, stymulujący apetyt albo jako środek moczopędny.

W Egipcie i Sudanie herbatę z hibiskusa pije się zimną lub gorącą i słodzi cukrem. Do wyrobu napoju sporządza się syrop poprzez gotowanie mieszanki równych części suszonych kielichów hibiskusa i cukru. Syrop rozcieńcza się później zimną wodą.

Wysuszone kielichy hibiskusa i zmielone na proszek są zdrowym źródłem witaminy C. Barwią smoothie albo jogurt na czerwono. W systemie medycyny indyjskiej Ayurveda stosuje się sproszkowany hibiskus z wodą przeciwko wypadaniu włosów i w celu ich wzmocnienia. Mieszankę proszku z wodą wmasowuje się we włosy i po 15 minutach spłukuje.

Jaki jest skład hibiskusa?

Hibiskus szczawiowy zawiera wiele wartościowych substancji:

• kwasy organiczne: kwas cytrynowy, jabłkowy, winowy, szczawiowy, hibiskusowy,
• flawonoidy,
• antocyjany,
• kwas protokatechowy,
• polisacharydy,
• wapń, potas, magnez, fosfor,
• witaminy: C, B1, B2, B3.

Działanie lecznicze hibiskusa

Jako roślina lecznicza hibiskus może przynieść pomoc w licznych dolegliwościach i chorobach. Działa m.in.:

• oczyszczająco,
• przeczyszczająco,
• gasi pragnienie,
• przeciwskurczowo,
• antybakteryjnie,
• wzmacnia odporność,
• krwiotwórczo,
• obniża poziom cukru we krwi,
• żółciopędnie.

Kwiaty hibiskusa zawierają dużo witaminy C i dzięki temu działają jako herbatka wykrztuśnie, pomagają w przeziębieniach i stanach depresyjnych. Badania naukowe na uniwersytecie bostońskim wykazały, że herbata z hibiskusa wyraźnie obniża ciśnienie krwi i to już po spożyciu trzech filiżanek dziennie przez sześć tygodni.

Hibiskus ma działanie odwadniające, co pomaga usuwać nadmiar wody z organizmu. Odpowiedzialne są za to antocyjany i flawonoidy. Wypijanie kilku filiżanek herbaty z hibiskusa obniża poziom cukru – potwierdziły ro badania w Iranie.

Naukowcy z Tajwanu stwierdzili zdolność hamowania rozwoju komórek nowotworowych przez ekstrakt z hibiskusa.

Kwas protokatechowy działa przeciwbakteryjnie i zwalcza wiele patogenów, jak Staphylococcus aureus, Bacillus stearothermophilus albo Escherichia. Stwierdzono też, że zawarte w hibiskusie antocyjany są zabójcze dla patogenu gruźlicy. Ten sam kwas, jako antyoksydant, chroni również wątrobę.

Hibiskus w ogrodzie - 10 zdjęć od naszych Czytelników! >>ZOBACZ