Porady

Topinambur - uprawa krok po kroku [WIDEO]

4,7 (9 opinii)

Topinambur należy do rodziny astrowatych (złożonych) i jest rośliną zielną wieloletnią. Jego jadalne bulwy, w przeciwieństwie do ziemniaka, są odporne na mróz, dlatego przez cały rok mogą pozostawać w ziemi.

Nadziemna część rośliny osiąga wysokość do trzech metrów z efektownym kwiatostanem na szczycie w kolorze jasnego złota. Zimą zamiera tylko ona, a ku radości ogrodnika bulwy rozwijają wiosną nowe pędy i kwiaty.

Roślina pochodzi z kontynentu amerykańskiego, gdzie jest rozpowszechniona od północy - Saskatchewan i Ontario, aż do Arkansas i Georgii na południu.

Ze względu na łatwość tworzenia wysokiego gąszczu, topinambur w ogrodzie nadaje się dobrze na osłony przed wzrokiem wścibskich sąsiadów. Trzeba tylko pamiętać, że topinambur poprzez podziemne rozłogi może niepostrzeżenie znaleźć się na działce sąsiada. Co nie zawsze musi spotkać się z entuzjazmem.

Stanowisko, gleba, sadzenie topinamburu

Roślina pochodzi z kontynentu amerykańskiego, gdzie jest rozpowszechniona od północy - Saskatchewan i Ontario, aż do Arkansas i Georgii na południu. Uprawa topinamburu jest bardzo łatwa. Wystarczy bulwy zakopać w wybranym miejscu ogrodu. Sadząc topinambur trzeba brać pod uwagę jego bardzo bujny wzrost. Aby uniknąć tej niedogodności, zwłaszcza na małej działce, można posadzić bulwy w pojemnikach. Łatwiej wtedy kontrolować wielkość rośliny. Oto kilka wskazówek:

  • Do uprawy tej rośliny preferowane jest stanowisko słoneczne, ale dopuszczalny jest też półcień.
  • Optymalne dla kwitnienia jest pełne nasłonecznienie przez cały dzień.
  • Bulwy sadzi się do gruntu albo do doniczki na głębokość 5-10 cm.
  • Zachować odległości między bulwami rzędu 40 x 40 cm.
  • Idealne jest pulchne i lekko piaszczyste podłoże.
  • W przypadku skrajnie ciężkiej gleby należy przed sadzeniem rośliny przekopać ziemię z kompostem albo obornikiem.
  • Najlepszą porą na sadzenie topinamburu jest początek wiosny.
  • Możliwe jest sadzenie bulw w ciągu całego roku w niezmarzniętą glebę.
  • Do uprawy topinamburu poza ogrodem potrzebny jest duży pojemnik.

Topinambur można sadzić w pojemnikach
Topinambur można sadzić w pojemnikach

Podlewanie i nawożenie topinamburu

Topinambur ma duże zapotrzebowanie na wodę, ale nie znosi zastojów wilgoci. W takim wypadku roślina szybko zaczyna pleśnieć. Jeśli gleba nie jest zbyt żyzna, potrzebne jest dodatkowe zasilanie nawozami. Nawożenie zwiększa poza tym wielkość zbioru bulw. Należy jednak pod tym względem zachować umiar i dostosować dawkę nawozu do stanu gleby i roślin.

  • Podlewać obficie, a w upalne dni kilka razy dziennie.
  • Przy niedostatku wilgoci liście i kwiaty więdną, po podlaniu jednak unoszą się na nowo.
  • Koniecznie unikać przelania rośliny.
  • Nadmiar azotu w nawozie może prowadzić do pojawienia się zgnilizny bulw.

Przycinanie i zimowanie

Ze względu na niezwykle bujny wzrost należy liście i kwiaty regularnie przycinać. Zwłaszcza jeśli topinambur rośnie w niewielkim ogrodzie. Kto ma miejsca pod dostatkiem, nie musi roślin w ogóle przycinać. W okresie zimowym części nadziemne topinamburu całkowicie obumierają i zimować mogą jedynie bulwy.

  • Późną jesienią można zwiędłe łodygi przyciąć na wysokości 5-10 cm nad ziemią.
  • Przed okresem wegetacyjnym trzeba usnąć chwasty z działki topinamburu.
  • Z biegiem czasu słonecznik rozrośnie się i sam zagłuszy inne rośliny.
  • Roślina jest wprawdzie odporna na mróz, ale ekstremalne spadki temperatury lepiej zniesie mając okrycie z iglastych gałęzi albo włókniny.
  • Im głębiej były posadzone bulwy, tym lepiej zniosą mróz.

Topinambur rozrasta się bardzo szybko
Topinambur rozrasta się bardzo szybko

Tworzenie się bulw topinamburu

Topinambur wytwarza podziemne rozłogi, a na ich końcach bulwy pędowe. Jedna roślina potrafi wytworzyć kilkadziesiąt bulw różnej wielkości. Jeśli gleba jest żyzna i odpowiednio wilgotna, ten proces zachodzi bardzo szybko.

  • Bulwy mają kształt jabłka, gruszki, a czasem wrzecionowaty.
  • Ich grubość dochodzi do 6 cm, a długość do 10 cm.
  • Skórka bulw jest cienka i delikatna, w kolorze beżowym, żółtym, czerwonym albo różowym. Wewnątrz bulwy są białe lub żółte.
  • Bulwy znoszą spadki temperatury do -30°C, natomiast część nadziemna marznie już przy -5°C.

Kiedy trzeba zbierać topinambur?

Bulwy można zbierać jesienią aż do zamarznięcia ziemi, albo wiosną. Przechowywane w glebie bulwy topinamburu nie tracą nic ze swoich właściwości. Wykopane z ziemi można przechowywać nawet przez pięć miesięcy. Trzeba je jednak ułożyć w wilgotnym piasku i zostawić w chłodnym pomieszczeniu. W suchym powietrzu łatwo więdną i stają się miękkie.

Bulwy topinamburu mają wiele właściwości zdrowotnych
Bulwy topinamburu mają wiele właściwości zdrowotnych

Zmiana stanowiska - kiedy?

Topinambur wykazuje bardzo duże zapotrzebowanie na składniki pokarmowe, dlatego po kilku latach gleba, na której rośnie, jest całkowicie wyjałowiała. Jeśli rośliny nadal pozostaną na tym samym miejscu, nie będą już tak wysokie, jak wcześniej, a wielkość bulw znacznie się zmniejszy.

Sadząc topinambur trzeba brać pod uwagę jego bardzo bujny wzrost. Aby uniknąć tej niedogodności, zwłaszcza na małej działce, można posadzić bulwy w pojemnikach.

Trzeba więc topinambur co jakiś czas przeprowadzać na nowe miejsce w ogrodzie, aby poprzednie mogło się zregenerować. Podobny problem powstaje przy uprawie doniczkowej rośliny. Tutaj ziemia musi być całkowicie wymieniona na nową i żyzną.

Podsumowanie

Topinambur jest idealną rośliną dla ogrodników, którzy nie mogą poświęcić zbyt wiele czasu swojej działce. Mało wymagająca i łatwa w uprawie roślina pięknie rośnie bez nakładu pracy. Może być zarówno rośliną użytkową, uprawianą ze względu na wartościowe bulwy, jak i ozdobną, wytwarzającą efektowne złote kwiaty. Dzięki wspaniałemu wzrostowi może topinambur tworzyć skuteczne zasłony od strony sąsiadów.

Jak uprawiać topinambur, czyli słonecznik bulwiasty?
[WIDEO]

4,7 (9 opinii)