Czy konwalia jest trująca?

Urocze dzwoneczki kwiatów konwalii wyglądają jak uosobienie niewinności. Pięknie pachną, a potem tworzą czerwone jagody. Niestety, niezwykła, subtelna uroda konwalii nie idzie w parze z jej groźną naturą. Wiele ciekawskich dzieci i niedoświadczonych zbieraczy ziół pada każdego roku ofiarą zatrucia tą rośliną.

Czy konwalia jest trująca?

Konwalia majowa jest w wysokim stopniu trująca i została nawet wybrana w Niemczech rośliną trującą roku 2014. Wszystkie bez wyjątku części rośliny, od łodygi przez liście do kwiatów i owoców, zawierają związki toksyczne. Glikozydy nasercowe gromadzą się w kwiatach (0,5) i nieco mniej w liściach (0,2-0,3%). Poza tym występują w roślinie saponiny, flawonoidy, różne fenolokwasy i inne toksyczne substancje. Trucizna nie ginie również podczas suszenia rośliny. Szczególnie nasiona i te tak niewinnie wyglądające kwiaty są naszpikowane około 38 szkodliwymi chemicznymi związkami. Nawet woda z wazonu, w którym stała konwalia, zawiera te substancje.

Glikozydy konwalii działają silnie na serce. Z powodu tych właściwości konwalia majowa już w XV wieku weszła do medycyny ludowej i zielarstwa. Również współczesna medycyna naukowa wykorzystuje glikozydy nasercowe jako składnik leków. W tym wypadku określenie „dopuszczalnej dawki” nabiera szczególnego znaczenia, jako że granica między lekarstwem i trucizną jest bardzo cienka.

Jak uprawiać konwalię? Sprawdź tutaj

Jaka ilość konwalii majowej jest szkodliwa?

Po spożyciu jednej do pięciu jagód konwalii można się spodziewać co najwyżej krótkich zaburzeń rytmu serca. Na szczęście nasz organizm nie przyswaja dużej ilości toksyn. Przy większych dawkach sytuacja staje się jednak krytyczna. Bardzo uważać trzeba też z liśćmi, ponieważ te mogą doprowadzić do poważnego zatrucia. No i oczywiście, w żadnym wypadku nie należy świadomie spożywać ani jagód, ani liści konwalii majowej.

Do zatrucia konwalią może dojść dosyć łatwo, kiedy dziecko z ciekawości włoży do ust kwiaty albo później jaskrawoczerwone jagody. Podobny skutek będzie miał bezpośredni kontakt z rośliną, a potem z ustami dziecka. Ze względu na nieprzyjemny smak rośliny, ilość szkodliwej substancji, jaka dostaje się do organizmu, jest zwykle niewielka. Dzięki temu zatrucia konwalią, jakkolwiek nieprzyjemne, w większości wypadków są lekkie.

Objawy zatrucia konwalią majową

Już sam kontakt z rośliną wywołuje podrażnienie skóry i oczu. Po spożyciu dowolnej części konwalii majowej można się spodziewać następujących objawów:

• ucisk w klatce piersiowej,
• biegunka,
• zaburzenia rytmu serca,
• zaburzenia wzroku,
• zawroty głowy,
• nudności.

Początkowo pojawia się wysokie ciśnienie krwi i podwyższony puls. Później ciśnieni krwi spada, oddech pogłębi się, aż dochodzi do zatrzymania akcji serca.

Co robić w przypadku zatrucia konwalią?

Po stwierdzeniu spożycia części roślinnych konwalii należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Do czasu przybycia pomocy należy kontrolować funkcje życiowe poszkodowanego. Można podać tabletkę węgla drzewnego, jeśli jest dostępna w apteczce. Węgiel zwiąże toksyny w żołądku.

Jakie jest ryzyko zatrucia dla zwierząt domowych - psów i kotów?

Konwalia majowa jest trująca nie tylko dla ludzi. Także psy i koty mogą ulec zatruciu tą piękną rośliną. Objawy zatrucia u zwierząt są podobne, jak u ludzi. Szczególnie młode zwierzęta ze swoim zamiłowaniem do zabawy i próbowania wszystkiego zębami są narażone na kontakt z rośliną. Jeśli wiadomo, że w ogrodzie będą przebywać nie tylko dzieci, ale i domowe zwierzęta, dobrze jest przejrzeć dokładnie całą powierzchnię i przesadzić konwalię w porę w bezpieczne miejsce.

Glikozydy nasercowe zawarte w konwalii majowej są trujące również dla świń, kóz, koni, królików, zajęcy, chomików i świnek morskich, jak również dla ptaków. Jeśli zwierzę zjadło kawałek konwalii, mogą wystąpić objawy w postaci biegunki, mdłości, zawrotów głowy, a nawet drgawek. Zatrutym zwierzęciem jak najprędzej powinien zająć się lekarz.

Nie mylić konwalii majowej z czosnkiem niedźwiedzim!

W marcu i kwietniu, kiedy konwalia zaczyna rozwijać pojedyncze kwiaty, w lasach jest już sezon na czosnek niedźwiedzi (Allium ursinum). Aromatyczne i jadalne liście czosnku przypominają bardzo mocno trujące liście konwalii. Z tego powodu każdego roku dochodzi do zatruć spowodowanych pomyłką. Przed zbiorem jakichkolwiek dziko rosnących ziół należy dobrze zapoznać się z ich wyglądem; pomyłka może czasem drogo kosztować.