Robaczywe czereśnie – nasionnica trześniówka. Jak zwalczyć szkodnika?

Owad daje się łatwo rozpoznać po poprzecznych paskach na skrzydłach, zielonych oczach i pomarańczowej plamce między skrzydłami. Składa jaja na dojrzewających owocach czereśni. Larwy po wykluciu wgryzają się w miąższ i zjadają do wokół pestki. Zasiedlone owoce zaczynają gnić i opadają na pół dojrzałe na ziemię. Około 5-6 tygodni po wylęgu larwy opuszczają dający ochronę owoc i zagrzebują się płytko w ziemię, aby tam przezimować i przepoczwarczyć się. Pod koniec maja następnego roku z poczwarek wychodzą młode nasionnice i dwa tygodnie później rozpoczynają składanie jaj.

Problem polega na tym, że liczba owadów jest z reguły tak duża, że proste zabiegi nie dają zwykle zadowalających wyników. 

Sposoby na zwalczanie szkodnika czereśni – nasionnicy trześniówki 

1. Stosowanie odpowiednich odmian czereśni

Nasionnica trześniówka jest aktywna przede wszystkim pod koniec maja, na początku czerwca. Składa jaja na owoce, które w tamtym okresie zaczynają właśnie dojrzewać. Nie są już zielone, ale powoli nabierają czerwonawego zabarwienia. Istnieją odmiany czereśni, które nie są przez nasionnicę zasiedlane. Po prostu owoce tamtych drzew są w okresie aktywności owada w zaawansowanym stadium dojrzewania. Wczesne czereśnie są dlatego wyraźnie mniej podatne na inwazję szkodnika, niż odmiany normalnie kwitnące albo późno. Sadząc nowe drzewa czereśniowe w ogrodzie, opłaca się więc sięgnąć po odmiany wczesne.

Istotne znaczenie ma też wielkość drzewa czereśni. Na skutek celowego przycinania i regulowania wielkości korony drzewa oraz zastosowania podkładki wolno rosnącej, drzewo przez długi czas zachowuje wielkość umożliwiającą nakładanie siatki ochronnej.

2. Trzymanie much z dala od czereśni

Różne są ku temu sposoby. W każdym razie dobrze jest zawczasu dowiedzieć się nieco o życiu i zwyczajach nasionnicy trześniówki. Do najważniejszych rzeczy, które powinno się wiedzieć, należy okres przepoczwarczania się owadów. Znajdujące się w glebie larwy przemieniają się w imagines pod koniec maja, do początku czerwca, i w ciągu dwóch tygodni składają jaja na dojrzewających owocach. I to jest odpowiednia pora, aby wykonać przeciwko nim zabiegi zwalczające. Kto znacznie wcześniej, na przykład w okresie kwitnienia czereśni próbuje zwalczać nasionnicę, nic nie zyska, ponieważ tym czasie po prostu nie ma jeszcze zwierzątek. 

3. Pułapki lepowe na nasiennicę trześniówkę

Nasionnicę trześniówkę w magiczny sposób przyciąga kolor żółty. Nic dziwnego, wszak składa jaja z reguły wtedy, gdy czereśnie połyskują żółtawo. Rozwieszone w odpowiednim momencie żółte lepy szybko pokrywają się warstwą owadów. Chociaż udaje się odłowić mnóstwo szkodników drzewa czereśniowego, to z całą pewnością nie wszystkie. Tylko w przypadku rzeczywiście niewielkich drzew czereśniowych wywieszanie pułapek może być skuteczne. Przy większych drzewach żółte lepy spełniają w najlepszym razie funkcję wskaźnikową ilości szkodników oraz okresu ich aktywności. Poza tym muszą być podjęte inne zabiegi zwalczające.

4. Siatki ochronne na szkodnika czereśni

Skuteczny środek ochrony małych drzew albo fragmentów większych. Siatki zabezpieczające owoce przed owadami nie powinny mieć zbyt dużych oczek. Odpowiednia jest wielkość nie większa niż 1,8 mm, a bywają też siatki z oczkami poniżej 1 mm. Siatki stanowią też przy okazji zabezpieczenie przed ptakami.

5. Folia pod drzewem czereśni

Larwy nasionnicy trześniówki trafiają z owoców czereśni do gleby i tam czekają do następnej wiosny. Jeżeli pod drzewem rozłoży się folię albo włókninę tak, aby wszystkie larwy wychodzące z owoców nie miały kontaktu z ziemią, w przyszłym sezonie żadne imago nie wyjdzie na powierzchnię. Również szczelne przykrycie ziemi pod drzewem w maju i czerwcu uniemożliwi wylot owadów i składanie jaj.

6. Środki chemiczne

Kiedy zawodzą metody tradycyjne, uratować zbiory czereśni może zabieg chemiczny. Jeden lub dwa opryski insektycydem w okresie intensywnego lotu szkodnika mogą dać owoce pozbawione nadzienia w postaci larwy nasionnicy trześniówki.

7. Środki biologiczne

Stare metody ochrony czereśni przed nasionnicą trześniówką, zwłaszcza stosowane równolegle, są skuteczne, ale w przypadku większej liczby drzew – bardzo pracochłonne. W szwajcarskim instytucie badawczym (FiBL) prowadzono badania nad wykorzystaniem entomopatogenów do walki z owadami. Inaczej mówiąc, badano możliwość wykorzystania grzybów wywołujących choroby owadów do walki ze szkodnikiem czereśni. Szczególnie skuteczny okazał się grzyb o nazwie Beauveria bassiana. Opryski preparatem zawierającym zarodniki grzyba dały bardzo obiecujące wyniki. Ponieważ zarodniki są wrażliwe na promieniowanie UV, opryski należałoby powtarzać co tydzień.