Przetacznik – jak uprawiać tę kwitnącą bylinę? Poradnik

Przetacznik należy do bardzo wszechstronnych roślin wieloletnich w ogrodzie. W zależności od gatunku kwitnie od wiosny do jesieni. Ze względu na niezwykły efekt barwny, odmiany o kwiatach białych, przez różowe do czerwonych i ciemnoniebieskich, są chętnie sadzone sezonowo w skrzynkach i doniczkach.

Przetacznik – charakterystyka i gatunki

Różne gatunki przetacznika mogą osiągać wysokość od 20 do 200 cm. Liście, w zależności od gatunku i odmiany, bywają siedzące albo z krótkimi ogonkami, podłużne do okrągławych albo równowąskie do szerokolancetowatych. Okres kwitnienia wysokich gatunków trwa od lipca do września, a niskich – od maja do sierpnia. Przetacznik pagórkowy (Veronica teucrium) rośnie wyprostowany, tworzy kępy i dorasta do 20-60 cm. Szafirowoniebieskie kwiaty z białym oczkiem, przypominające niezapominajki, są zebrane w wydłużone grona. Liście są owalne i gładkie. Ze wzrostem 60-120 cm jest przetacznik długolistny (Veronica longifolium) nieco większy. Kwitnie od lipca do sierpnia rozwijając czystą biel albo jaskrawy błękit kwiatów. Natomiast przetacznik kłosowy (Veronica spicata) dostępny jest w kolorach białym, niebieskim, różowym, a nawet czerwonym.

Zastosowanie w ogrodzie przetacznika

Jeśli ktoś miałby taki kaprys, mógłby przez cały sezon od kwietnia do września zdobić swój ogród kwiatami wyłącznie przedstawicieli rodzaju Veronica. Do dyspozycji są różne kolory z przewagą harmonijnych tonów błękitu. Ważną zaletą przetacznika jest jego wysoka przydatność, jako rośliny towarzyszącej innym gatunkom. Preludium tworzą niskie gatunki dywanowe. Często już w kwietniu pojawiają się jasnoniebieskie świece kwiatów przetacznika goryczkowatego. Stanowią doskonałe uzupełnienie wiosennych rabat serduszek ogrodowych, omiegu i miodunki albo towarzystwo dla mieczyków w ogrodzie wiejskim. Miłe dla oka kępy tworzy przetacznik ożankowy. Lubi suche, wapienne gleby i słoneczne stanowiska. Odpowiada mu miejsce między stepowymi gatunkami roślin w ogrodzie skalnym. Niskie odmiany nadają się dobrze do komponowania z omanem, krwawnikiem i smagliczką w ogrodzie skalnym i wrzosowym. W maju kwitnie w ogrodzie skalnym albo na obrzeżach rabat przetacznik armeński (Veronica armena) i przetacznik rozesłany (Veronica prostrata). Na roślinę okrywową w ogrodach skalnych nadaje się piętnastocentymetrowy przetacznik szypułkowy (Veronica peduncularis).

Przetacznik – 5 zasad uprawy

1. Stanowisko i gleba dla przetacznika

Mało wymagający przetacznik preferuje najczęściej miejsca słoneczne. Wymagania co do gleby mogą zmieniać się w zależności od gatunku i odmiany. Gatunki wysokie lubią zwykle podłoże gliniaste, świeże do wilgotnego i żyzne. Natomiast niskie przetaczniki potrzebują dobrze przepuszczalnej i suchej gleby, która może być też piaszczysta albo kamienista. Tak na przykład rośnie trzydziestocentymetrowy srebrny przetacznik kłosowy Veronica spicata ‘Silberteppich’. Kwitnący w maju przetacznik goryczkowaty (Veronica gentianoides) lubi glebę wilgotną. Całkiem inne upodobania wykazuje przetacznik bobowniczek (Veronica beccabunga). Rośnie chętnie nad brzegami strumieni albo ogrodowych sadzawek na płytkiej wodzie.

2. Kiedy i jak sadzić przetacznik?

Najlepszą porą do sadzenia przetacznika w ogrodzie jest połowa maja. W zależności od indywidualnych potrzeb poszczególnych gatunków, należy w miejscu sadzenia odpowiednio dodać kompostu albo ułożyć drenaż ze żwiru albo piasku. Przetacznik może rosnąć z różnymi roślinami; możliwym sąsiedztwem mogą być wieloletnie złocienie, ostróżki, krwawnik wązówkowaty (Achillea filipendulina) albo nachyłek (Coreopsis). Na metr kwadratowy nie powinno się sadzić więcej niż cztery-pięć roślin (w odstępach 30-40 cm).

3. Pielęgnowanie i nawożenie przetacznika

Przetacznik ma niewielkie wymagania i jest łatwy w uprawie. Przez cale lato można różne gatunki tej byliny zasilać nawozami organicznymi albo mineralnymi. Należy pamiętać, aby przetacznik był regularnie podlewany. Przycięcie latem rośliny o jedną trzecią sprawi, że roślina zakwitnie ponownie. Ścinać trzeba regularnie przekwitłe kwiatostany na wszystkich gatunkach. Jesienią można całą roślinę ściąć nisko nad ziemią i przygotować ją do zimy. Przetacznik jest w zasadzie mrozoodporny, jednak podczas znacznych spadków temperatury przetacznik powinien być zabezpieczony dodatkową warstwą ściółki, aby uniknąć szkód od mrozu.

4. Rozmnażanie byliny

Wysokie gatunki przetacznika rozmnaża się zasadniczo przez podział bryły korzeniowej wiosną. Także niskie gatunki można w ten sposób rozmnażać. W przypadku uprawy gatunków czystych botanicznie, można zastosować również zbiór i siew nasion.

5. Przetacznik – choroby i szkodniki 

Wszystkie gatunki przetacznika są wyjątkowo mocne i rzadko bywają opanowane przez szkodniki albo choroby. Czasem zdarza się jednak, że zaatakuje je mączniak albo plamistość liści, a z owadzich szkodników – mszyce.