Petunia w ogrodzie i na balkonie – zasady pielęgnacji i odmiany

Skąd pochodzą petunie?

Petunie są kwiatami ogrodowymi o bardzo długiej tradycji. Ze względu na swoje duże, otwarte kwiaty w różnych kolorach stały się ulubionymi roślinami ozdobnymi. Niezmordowanie petunie kwitną wiosną (od maja) aż do pierwszych jesiennych przymrozków. Petunia ogrodowa (Petunia x hybrida) powstała w XIX wieku jako krzyżówka białej petunii (Petunia axillaris) z fioletową petunią (Petunia integrifolia). W przypadku większości odmian dostępnych na rynku chodzi o petunię ogrodową.

Przez długi czas do tego samego rodzaju zaliczano również calibrachoa. Jak wykazały jednak nowe badania, te piękne rośliny są tylko kuzynkami petunii i stanowią oddzielny rodzaj. Łączy je przynależność do rodziny psiankowatych, co oznacza pokrewieństwo na przykład z bieluniem, brugmansją i tytoniem. Nawiasem mówiąc, „petun” znaczy w języku brazylijskich Indian właśnie „tytoń”. Pierwotną ojczyzną gatunków są obszary Ameryki Południowej o klimacie umiarkowanym do subtropikalnego. Duża liczba gatunków petunii należy do brazylijskich endemitów.

Jak wygląda petunia?

Petunia jest rośliną zielną o słabo rozwiniętym i płytkim systemie korzeniowym. Łodygi są zielone, okrągłe, gęsto rozgałęzione. W zależności od gatunku i odmiany mogą być wyprostowane albo zwisające, nisko rosnące (20 do 30 cm wysokości) albo wysokie sięgające 60 do 70 cm. Liście mocno zróżnicowane pod względem formy i wielkości, bywają siedzące albo z ogonkami, zabarwione na kolor zielony albo ciemnozielony.

Kwiaty petunii o krótkich szypułkach są pojedyncze, lejkowate, rozszerzające się, ulokowane w kątach liści rośliny. Korona kwiatu o średnicy 5 do 16 cm składa się z pięciu zrośniętych płatków, których krawędzie mogą być gładkie, faliste albo pofałdowane.

Kolorystyka kwiatów petunii zachwyca bogactwem barw i odcieni. Podstawowy kolor kwiatów może sięgać od śnieżnobiałego do jasnoróżowego i ciemnopurpurowego albo od delikatnie lawendowego do niebieskoczarnego. Do tego dochodzi żyłkowanie płatków w ciemniejszym kolorze, kontrastowe plamki, jasne obwódki albo środki lejków. Całość robi wrażenie głęboko nasyconych barw.

Jak uprawiać oraz pielęgnować petunie?

Stanowisko i podłoże

Petunie są typowo letnimi kwiatami ogrodowymi i balkonowymi, dlatego potrzebują mnóstwo światła. Wprawdzie w półcieniu będą również rosły, jednak wytworzą znacznie mniej kwiatów. Upalne lato i palące słońce nie szkodzą pięknym petuniom. Ich delikatne kwiaty cierpią jednak mocno podczas zimnej i mokrej pogody, i potrzebują stanowiska dobrze osłoniętego od wiatru. Szczególnie petunie wielkokwiatowe powinny być w każdym wypadku chronione przed deszczem, ponieważ ich efektowne kwiaty szybko przemokną. Im mniejsze kwiaty, tym bardziej mocna i odporna na zewnętrzne wpływy odmiana.

Do pojemników i skrzynek dostępna jest w handlu specjalna ziemia do petunii zawierająca żelazo, o niskiej wartości pH (ok. 5,5), co dobrze wpływa na rozwój roślin. Jako alternatywę można zastosować normalną ziemię ogrodową zmieszaną pół na pół z ziemią torfową.

Jak sadzić i pielęgnować petunie?

Sadzonki petunii można wyhodować w szklarni albo na parapecie okiennym, siejąc od połowy lutego nasiona do skrzynek. Temperatura otoczenia powinna wynosić przy tym 20-21°C. Siewki mogą być potem, po przejściu ostatnich przymrozków, przyzwyczajane powoli do otwartej przestrzeni. Zwykle jednak petunie kupuje się jako młode rośliny w doniczkach, które wysadza się po prostu w zaplanowanym miejscu.

Aby zachować piękny wzrost petunii, konieczne jest regularne czyszczenie rośliny. Usuwa się przy tym przekwitłe, zwiędłe łodygi i fragmenty uszkodzone. Także przycięcie rośliny działa pobudzająco na kwitnienie.

Kolorystyka kwiatów petunii zachwyca bogactwem barw i odcieni. Podstawowy kolor kwiatów może sięgać od śnieżnobiałego do jasnoróżowego i ciemnopurpurowego albo od delikatnie lawendowego do niebieskoczarnego.

Podlewać należy petunię obficie wodą miękką (deszczówką), w gorące dni rano i wieczorem. Przy czym wodę leje się zawsze na ziemię, a nie na liście i kwiaty!. Barwne kwiaty rosną bardzo szybko, ale potrzebują też dużo składników pokarmowych. Podłoże musi być żyzne i przepuszczalne. Nawożenie odbywa się co 14 dni nawozem z zawartością fosforu.

Zimowanie petunii

Petunie ogrodowe są jednoroczne i wrażliwe na mróz. Kto jednak chciałby swoje rośliny przezimować, może przenieść je do chłodnego (5-10°C) pomieszczenia. Petunie trzeba mocno przyciąć. W kwaterze zimowej trzeba je regularnie po trochu podlewać.

Niezwykłe odmiany petunii

Istnieje ogromny wybór odmian petunii o różnych kolorach kwiatów, a nawet dwu- i trójkolorowe. W handlu przeważnie powtarzają się te same odmiany, dlatego warto poszukać coś specjalnego. Oto kilka przykładów:

• ‘Celebration Karneval’ – trójkolorowe: żółte, niebieskie, czerwone
• ‘Bright Dream’ – białe
• ‘White’ – białe
• ‘Pastel’ – pasteloworóżowe
• ‘Gelb’ – żółte kwiaty, w środku ciemniejsze, jaśniejące na zewnątrz
• ‘Victorian Yellow’ – intensywnie żółte
• ‘Ratio Red’ – intensywnie czerwone
• ‘Purple’ - purpurowofioletowe
• ‘Burgundy’ – ciemnopurpurowe
• ‘Blue vein’ – białe z niebieskim żyłkowaniem
• ‘Happy Sofia’ – niebieskie kwiaty z białą obwódką
• ‘Amethyst’ – niebieskofioletowe
• ‘Blue’ – ciemnoniebieskie
• ‘Sky Blue’ – błękitne jak niebo
• ‘Red’ – czerwone
• ‘Hot red’ – różowe z czerwonym żyłkowaniem
• ‘Hot pink’ – ciemnoróżowe z purpurowym żyłkowaniem
• ‘Pink vein’ – jasnoróżowe z purpurowym żyłkowaniem
• ‘Giant purple’ – purpurowe
• ‘Repens Pink Star’ – jasnoróżowe biało żyłkowane

ZOBACZ RÓWNIEŻ>> Jednoroczne kwiaty ogrodowe