Judaszowiec – intrygująca roślina w ogrodzie. Cena, uprawa i pielęgnacja

Rodzaj botaniczny roślin należy do rodziny motylkowatych i liczy 10 gatunków rosnących na obszarze wschodniej Azji, Ameryki Północnej, w Kanadzie i regionie śródziemnomorskim. Różnią się między sobą formą wzrostu, barwą kwiatów i wielkością. Charakterystyczną osobliwością jest często spotykana krzywizna pnia. Poza tym judaszowiec różni się od innych roślin ze swojej rodziny pojedynczymi liśćmi – powszechnie znane są złożone liście karagany, robinii, złotokapu albo glicynii. Co ciekawe, kwiaty judaszowca rozwijają się nie tylko na pędach, ale również na grubych gałęziach i na pniu.

Co ma wspólnego judaszowiec z Judaszem?

Intrygująca jest już sama nazwa rośliny, ponieważ od razu sugeruje niekoniecznie pozytywny związek z biblijnym zdrajcą Judaszem. Istnieje wiele legend i spekulacji, w jaki sposób judaszowiec zyskał swoją w wielu językach podobnie brzmiącą nazwę. Wszyscy powołują się zwykle na legendę, według której Judasz, uświadomiwszy sobie zdradę, jakiej się dopuścił względem Jezusa, powiesił się na tym właśnie drzewie. Niektóre spekulacje są dosyć makabryczne i dopatrują się podobieństwa kołyszących się na wietrze kwiatostanów i strąków do wisielców. Jak się wydaje, najbardziej prawdopodobne jest pochodzenie nazwy z języka francuskiego. Judaszowiec południowy (Cercis siliquastrum) to po francusku „l'arbre de Judée”, co znaczy tyle co „drzewo z Judei”. Judea to nazwa Judy, starożytnego państwa na Bliskim Wschodzie. Stąd powstało angielskie „Judas Tree”, niemieckie „Judasbaum”, szwedzkie „Judasträd”. Ludowa etymologia, ignorując formę dopełniacza nazwy geograficznej, bezkrytycznie dopatrzyła się w tych nazwach imienia zdradzieckiego ucznia Jezusa. I tak zostało do dziś.

Niezwykle efektownie wygląda judaszowiec w okresie swojego kwitnienia, które przypada w kwietniu/maju.

Zjawisko kauliflorii w naszym ogrodzie

Niezwykle efektownie wygląda judaszowiec w okresie swojego kwitnienia, które przypada w kwietniu/maju. Praktycznie całe drzewo, często razem z pniem, pokrywa się wspaniałymi, aromatycznymi, zebranym w baldachogrona kwiatami. Mają one jaskrawy kolor różowy, fioletowy, liliowy, purpurowy albo biały. Tworzą niezapomniany widok. Rozwijanie kwiatów bezpośrednio na grubych pędach i na pniu nazywa się w botanice „kauliflorią”. Jest to forma przystosowania się roślin do zapylania kwiatów przez zwierzęta, które mają problem z dotarciem w gęstwinę korony – ptaki, nietoperze, gryzonie. Zjawisko dosyć częste w tropikach (na przykład u kakaowca i chlebowca), w naszej strefie klimatycznej rzadko występuje – u wawrzynka wilczełyko i judaszowca.

Ile kosztuje sadzonka judaszowca?

Kwiaty judaszowca są jadalne, mają kwaśno-słodki, egzotyczny smak i mogą być wykorzystane do celów spożywczych. Kwitnienie kończy się wraz z pojawieniem się liści. Po przekwitnieniu w miejscu kwiatów pojawiają się długie, podobne go grochu, suche, brązowe i spłaszczone strąki. Nasiona w nich dojrzewają pod koniec lata. Cena sadzonek judaszowca zależy od odmiany i wielkości. Małe sadzonki kosztują w granicach 15-30 zł.

Najbardziej efektowne odmiany judaszowca kanadyjskiego (Cercis canadensis) 

• Cercis canadensis 'Little Woody' – jedna z najmniejszych odmian judaszowca. Dorasta do wysokości 250 cm i nadaje się doskonale do roli solitera w pobliżu tarasu albo jako efektowny akcent do małego ogrodu. Drzewo zmienia wygląd i jest czarujące o każdej porze roku. Przed rozwojem liści w kwietniu całe pokrywa się różowofioletowymi motylkowymi kwiatami. Kwiaty wyrastają prosto z pnia, przez co wygląda jakby był polany farbą. Wspaniałe widowisko, które porywa każdego. Rozwinięte po kwitnieniu liście nie ustępują urodą spektakularnym kwiatom. Młode liście rozwijają się w ciemnej czerwieni. Latem tworzą duże, sercowate liście gęstą koronę w kolorze nasyconej zieleni. Kompaktowe drzewo ‘Little Woody’ ma wdzięczny i elegancki wygląd. Z czasem rozwija się harmonijnie zbudowana nisko nad ziemią parasolowata korona. Sezon kończy mocna żółć jesiennych liści. Ze względu na stosunkowo niewielki wzrost, ta odmiana judaszowca nadaje się do uprawy w pojemniku na większym balkonie albo tarasie. Lubi miejsca słoneczne albo półzacienione z osłoną od wiatru. Nie znosi zimnych wiatrów i przeciągów. Preferuje gleby świeże, piaszczysto-gliniaste. Absolutnie należy unikać zastoju wody. Nadmiar wilgoci szkodzi roślinie i powoduje zgniliznę korzeni. Jest zimoodporny. Młode egzemplarze wymagają jednak w pierwszym roku dodatkowej osłony z liści i słomy. W przypadku uprawy w pojemniku, trzeba przed zimą zabezpieczyć bryłę korzeniową włókniną. W pobliżu ściany domu ozdobne drzewko znajdzie wystarczająco dużo ciepła.

Kwiaty judaszowca są jadalne, mają kwaśno-słodki, egzotyczny smak i mogą być wykorzystane do celów spożywczych.

• Cercis canadensis 'Forest Pansy' – piękna odmiana judaszowca kanadyjskiego. Po okresie młodości jest bardzo mrozoodporna. Wspaniałą cechą ‘Forest Pansy’ jest czerwony płaszcz liści. Nerkowate do sercowatych liście judaszowca tworzą przepiękny widok w ogrodzie. Zwłaszcza wiosną rozświetlają ogród świeżą czerwienią. Latem przybierają barwę ciemnego fioletu. Drzewo dorasta w swoich rodzinnych stronach do 8 m wysokości, jednak w chłodniejszych regionach pozostaje znacznie mniejsze. Drzewo o wielu pniach albo duży krzew rośnie wyprostowane i rozłożyste. Z wiekiem korona rozwija się coraz bardziej i jej szerokość staje się zbliżona do wysokości. Niezwykły jest urok kwitnącego judaszowca. Wiosną, zanim pojawią się liście, okrywa się różowymi kwiatami. Motylkowe kwiaty wyrastają bezpośrednio na starym drewnie i na pniu, robiąc fantastyczne wrażenie. Z przekwitłych kwiatów powstają jesienią brązowe strąki. Mają 5-7 cm długości i chronią twarde nasiona. Płaskie strąki wiszą na drzewie przez całą zimę.

• Cercis canadensis 'Hearts of Gold' – jasnoliliowe kwiaty pojawiają się na tej nowej odmianie judaszowca przed rozwojem liści, tworząc niezwykły widok. Lubi ciepłe i nasłonecznione miejsce. Ta piękna roślina osiąga wysokość 3-4 m i szerokość 2-2,5 m. Dla swobodnego rozwoju drzewa potrzeba dużo miejsca. Szczególny urok po kwitnieniu drzewo zawdzięcza liściom o intensywnie złotożółtej barwie. Sercowate liście mają szerokość 5-10 cm i długość 4-6 cm. Starsze szare liście stanowią kontrast z pomarańczowoczerwonymi końcami pędów. Cudowne złote zabarwienie liści wzmacnia słoneczne stanowisko. Drzewo dobrze znosi okresy suszy. Owoce tego judaszowca mają formę strąków wygiętych niczym banany, a ich długość dochodzi do 15-22 cm. 'Hearts of Gold' może również rosnąć w pojemniku na tarasie. Młode rośliny trzeba zabezpieczać przed mrozem.

• Cercis canadensis 'Ruby Falls' – ciemnoczerwone, połyskujące liście tej odmiany judaszowca robią niezwykłe wrażenie. Na dodatek wiosną drzewo obsypuje się niewiarygodną ilością purpuroworóżowych kwiatów. Niczym roje motyli siedzą na pniu i gałęziach. Liście odznaczają się wyszukaną urodą. Sercowate blaszki połyskują mocną czerwienią. Jesienią zmieniają barwę na czerwonawopomarańczową. Doskonale nadaje się do roli solitera. Potrzebuje miejsca, aby rozwijać się swobodnie. Rośnie również w cieniu, jednak wtedy liście szybko zielenieją. Pełną barwę osiągają na stanowisku słonecznym albo półzacienionym.