Dalia ogrodowa – odmiany, sadzenie, uprawa, choroby

Dalia ogrodowa – krótka charakterystyka rośliny

Nazwa rodzajowa upamiętnia szwedzkiego botanika Andreasa Dahl’a, a późniejszy synonim „georginia” pochodzi od nazwiska petersburskiego botanika Johanna Georgi’ego. Istnieje 35 gatunków dalii. Są to byliny tworzące podziemne bulwy. W zależności od gatunku i odmiany osiągają wysokość od 35 cm do 2 m, a Dahlia imperialis może dorosnąć nawet do 8 m i więcej. Uprawiane w ogrodach mieszańce noszą wspólną nazwę dalia zmienna lub dalia ogrodowa (Dahlia hybr.). Powstały z dwóch dzikich gatunków Dahlia pinnata i Dahlia coccineus, a liczba odmian wynosi już ponad 40 000 i każdego roku powiększa się o kolejne 200-250. Dostępne są prawie wszystkie kolory kwiatów od bieli do prawie czarnych odcieni czerwieni. Brakuje tylko błękitu.

O uprawie dalii ogrodowej na balkonie przeczytasz TUTAJ.

Odmiany dalii ogrodowej

Aby zapanować nad ogromnym bogactwem form i barw dalii, stworzono akceptowaną na całym świecie klasyfikację odmian dalii na podstawie formy kwiatów.

Dalie pojedyncze. Główki kwiatowe mają tylko pojedynczy pierścień złożony zwykle z 8 płatków kwiatów języczkowych. W centrum widoczna jest wyraźnie złotożółta tarcza. Te dalie dorastają do 30-120 cm wysokości. Kwiaty mają średnicę 5-12 cm.
Dalie anemonowe. Mają jeden albo kilka wianków płatków. W centrum widać gęstą grupę długich kwiatów rurkowych.
Dalie kołnierzykowe. Zewnętrzny pierścień kwiatów języczkowych o płaskich płatkach oraz drugi pierścień mniejszych płatków często innego koloru. Środek kwiatu jest płaski.
Dalie grzybieniowe. Główki kwiatowe są pełne. Mają liczne duże płatki, które są lekko zwinięte. Cały kwiat jest płaski.
Dalie dekoracyjne. W tej klasie główki kwiatów są gęsto wypełnione i nie maja żółtej tarczki pośrodku. Płatki są szerokie z tępymi końcami, przeważnie płaskie. Większość odmian dalii należy do klasy dekoracyjnych.
Dalie kuliste. Koszyczki kwiatowe pełne, okrągłe albo lekko spłaszczone. Płatki są na końcach zaokrąglone i więcej niż w połowie zrolowane.
Dalie pomponowe. Przypominają kuliste, ale są mniejsze, a płatki są zrolowane na całej długości.
Dalie kaktusowe. Kwiaty są pełne, płatki spiczaste i więcej niż w połowie długości zwinięte do tyłu.
Dalie półkaktusowe. Kwiaty pełne, płatki węższe niż u dekoracyjnych, ale szersze niż u kaktusowych. Płatki spiczaste, zwinięte do tyłu mniej niż w połowie długości.
Dalie pozostałe. Zaliczono do tej klasy dalie, które nie pasują do innych.

Przed kliku laty wyodrębniono nowe klasy:

Dalie – poroże jelenia. Kwiaty są pełne i przypominają dalie kaktusowe i półkaktusowe. Ich płatki sa jednak na końcach rozwidlone.
Dalie storczykowe, pojedyncze. Płatki kwiatów tworzą jeden wianek, są wąskie i zwykle zwinięte na górze.
Dalie storczykowe, pełne. Kwiaty pełne, a płatki zwinięte lekko na dół albo do góry.

Uprawa dalii ogrodowych krok po kroku

1. Stanowisko i podłoże dla dalii ogrodowych

Pochodzące ze słonecznego Meksyku rośliny preferują stanowiska słoneczne, ale rosną również w półcieniu. Potrzebują gleby dobrze przepuszczalnej, próchnicznej. Podczas gorących letnich miesięcy są dalie bardzo spragnione wody i muszą być często podlewane. W żadnym wypadku nie może powstać przy tym zastój wody.

2. Kiedy sadzić dalie?

Odpowiednią porą do sadzenia dalii w ogrodzie jest początek maja, kiedy nocne przymrozki nie wnikają już głęboko w ziemię i nie szkodzą bulwom. Młode rośliny wyhodowane w domu mogą być przesadzone do gruntu dopiero w drugiej połowie maja, jako że są bardzo wrażliwe na mróz.

3. Pielęgnacja dalii ogrodowych

Przekwitłe kwiaty należy latem usuwać. Kiedy nadchodzi jesień i zbliżają się pierwsze przymrozki, dalie trzeba przygotować do zimowego snu. Łodygi ścina się nad ziemią, wykopuje ostrożnie bulwy i otrząsa z ziemi. Po wysuszeniu przechowuje się je najlepiej w torfie, piasku albo trocinach w chłodnym i suchym miejscu. Podczas zimowania nie potrzebują podlewania.

Kiedy w maju kwiaty zaczną rozwijać nowe pędy, należy zasilić je nawozem organicznym. Następną porcję podaje się w lipcu albo sierpniu.

4. Choroby i szkodniki dalii

Do najczęściej występujących należą:

Plamistość liści – szczególnie dolne liście wykazują najpierw jasne plamy, które z czasem brązowieją i schną.
Mszyce – gromadzą się głównie na młodych pędach z pąkami kwiatowymi.
Pluskwiaki – silnej deformacji ulegają pąki kwiatowe i kwiaty. Na liściach tworzą się brązowe brzegi i nieregularne dziury.
Larwy motyli – mogą spowodować znaczne szkody na młodych pędach i liściach.
Skorki – zjadają głownie płatki kwiatów, ale wygryzają też dziury w liściach.
Przędziorki – opanowane liście więdną i w końcu usychają.
Ślimaki – zżerają głównie liście i pędy młodych roślin.
Zgnilizna łodyg – choroba grzybowa, powoduje więdnięcie liści i pędów.
Niedobór składników pokarmowych – niedożywione dalie pozostają małe, cienkie, słabo kwitną, a liście żółkną.