Chryzantemy – najlepsze gatunki!

Szczególne znaczenie, jako rośliny ozdobne uprawiane w naszej strefie klimatyczne, mają dwa gatunki: Chrysanthemum x morifolium i Chrysanthemum indicum.

Chryzantema ogrodowa Chrysanthemum x morifolium

Taki gatunek w naturalnym środowisku nie występuje. Chodzi o krzyżówkę wschodnioazjatyckich gatunków, która w Chinach uprawiana jest już od ponad 3000 lat. Przeciętna wysokość tych roślin wynosi 60-120 cm. Są zimoodporne i kwitną w zależności od odmiany od sierpnia do listopada. Mimo swojej wielkości, mogą być uprawiane w doniczkach. Jednak posadzone na rabatach mają się zazwyczaj lepiej. Do popularnych odmian należą:

• ‘White Bouquet’ – ta odmiana tworzy białe pomponowe kwiaty i osiąga wysokość do 80 cm. Pięknie pachnie, wymaga słonecznego stanowiska.
• ‘Hebe’ – prezentuje koszyczki o średnicy do 10 cm w kolorze delikatnego różu. Jest bardzo mocna i rośnie na rożnych stanowiskach. Nawet w ogrodzie skalnym tworzy efektowną ozdobę.
• ‘Anastasia’ – fiolet i róż łącza się w tej odmianie dając bardzo atrakcyjne kwiaty. Tworzy półotwarte kwiaty pomponowe, które chętnie odwiedzają pszczoły.
• ‘Bienchen’ – tę odmianę charakteryzuje słoneczny żółty kolor. Doskonale nadaje się na kwiat cięty.
• ‘Brockenfeuer’ – w palecie barw chryzantem nie może oczywiście zabraknąć czerwieni. Ta odmiana wygląda szczególnie efektownie w większych grupach. Intensywna czerwień robi wrażenie.

Chryzantema jesienna Chrysanthemum indicum

Jest to gatunek byliny o wysokości wzrostu od 25 cm do 100 cm. Typowy dla odmian tej chryzantemy jest kulisty pokrój. W przeciwieństwie do chryzantemy ogrodowej, ta źle znosi niskie temperatury, jeśli zostawi się ją bez osłony.

• ‘Poesie’ – klasyczna odmiana o czarujących białych kwiatach. Tworzy kulisty krzew o gęstym wzroście i przypomina zielną poduszkę poprzetykaną kwiatami.
• ‘Kleiner Bernstein’ – półpełne kwiaty w kolorze moreli. Efektownie wyglądają na tle intensywnej zieleni liści.
• ‘Nebelrose’ – odmiana o niepowtarzalnej formie kwiatów; wyglądają jak róże i mają różowy kolor.
• ‘Fellbacher Wein’ – czerwone płatki kwiatów i złotego koloru serce – bardzo dekoracyjna odmiana.
• ‘Mei-Kyo’ – klasyka pośród chryzantem. Tworzy kompaktowe kwiaty w kolorze fioletu i różu. Nadaje się na rabaty i jako kwiat cięty.

Chryzantemy – bogactwo odmian i klasyfikacji

Kiedy z końcem lata większość roślin ogrodowych kończy kwitnienie, rozpoczyna się panowanie niezwykłych kwiatów – chryzantem. Każdego roku pojawiają się wciąż nowe odmiany, które można grupować według różnych kryteriów. Oto kilka sposobów klasyfikacji chryzantem:

1. Odmiany chryzantem według czasu kwitnienia

W zależności od pory kwitnienia rozróżnia się trzy grupy chryzantem:

• wczesne: ‘Zembla Yellow’, ‘Handsom’, ‘Deliana’ – kwitną od września;
• średnie: ‘Anastasia Lil’, ‘Froggy’ – kwitną od października;
• późne: ‘Larissa’, ‘Awinion’, ‘Rivardi’ – kwitną w listopadzie.

2. Odmiany chryzantem według wielkości kwiatostanu

• wielkokwiatowe (18-25 cm): ‘Brodway’ (ok. 20 cm), ‘Viking’ (ok. 20 cm), ‘Tom Pierce’ (ok. 22 cm);
• średniokwiatowe (9-18 cm): ‘Złote Runo, ‘Różowa Stokrotka”;
• drobnokwiatowe: ‘Etna’, ‘Slavyanochka’, ‘Tango Pink’.

3. Odmiany chryzantem według wzrostu

• wysokie (80-120 cm): ‘Tamara’, ‘Minx’;
• średnie (30-45 cm): ‘Opal’, ‘Umka’;
• niskie (15-30 cm): ‘Aleksandryt’, ‘Ausma’.

4. Odmiany chryzantem według formy kwiatów

• pojedyncze: ‘Ben Dickson’, ‘Pat Joice’, ‘Santini’, ‘Celebrate’;
• półpełne: ‘Lolipop’, ‘Amazonka’, ‘Baltica’;
• pełne (płaskie, kuliste, pomponowe, półkuliste i inne): ‘Regalia’, ‘Arctica’, ‘Tokio’, ‘Denis’.

Chryzantemy jednoroczne

Są zdecydowanie mniej popularne od swoich wieloletnich krewniaczek i niesłusznie pozostają w ich cieniu. Na tle intensywnie zielonych liści rozwijają się koszyczki kwiatów o ciekawych barwach. Najczęściej spotyka się w ogrodach gatunki:

• Chrysanthemum carinatum – dorasta do 40-60 cm wysokości. Kwiaty języczkowe są białe z żółto-purpurową nasadą, a rurkowe prawie czarne.
• Chrysanthemum coronarium – osiąga wysokość 40-80 cm. Kwiaty języczkowe są żółte, a rurkowe zielonkawe. Istnieją odmiany o zwiększonej liczbie płatków.
• Chrysanthemum segetum – ma wysokość 30-80 cm. kwiaty języczkowe białe albo żółte, a rurkowe żółte lub brązowe.