Szpinak w domu i ogrodzie – jak go uprawiać? [WIDEO]

Tyle tylko, że badał suszoną roślinę, a wynik przeniesiono na świeży szpinak. Ze względu na dużą zawartość wody w świeżej roślinie, wynik został dziesięciokrotnie zawyżony. To nieporozumienie postawiło szpinak na całe dziesięciolecia na czele roślin o najwyższej zawartości żelaza.

Chociaż nieporozumienie dotyczące jednego ze składników zostało ostatecznie wyjaśnione, to szpinak nadal zachowuje wysoką pozycję zarówno w kuchni, jak i w medycynie. Szeroka paleta witamin, makro- i mikroelementów sprawia, że jest on bardzo cennym pożywieniem.

Szpinak warzywny (Spinacia oleracea L.), pochodzący z regionu Persji, trafił do Europy na Półwysep Iberyjski wraz z Arabami. Stąd wynika wyjątkowe podobieństwo nazw w różnych europejskich językach: spinat, spenat, spinach, шпина́т, espinaca, mające źródło w arabskim isfinādsch albo isfānāch.

Najlepsze odmiany szpinaku do samodzielnej uprawy

Kiedy jakieś warzywo jest tak szeroko rozpowszechnione, bardzo wielu hodowców stara się ulepszyć je jeszcze bardziej. W ten sposób powstało już ponad 50 odmian uprawnych szpinaku. Różnią się między sobą smakiem, kolorem, terminem wysiewu i zbioru. Oto kilka ważniejszych odmian:

• ‘Bordeaux F1’. Francuska odmiana o lekko czerwono fioletowych łodygach. Szczególnie odporna na mączniaka rzekomego. Nadaje się do uprawy także na balkonie.
• ‘Butterfly’. Roślina odpowiednia do uprawy wiosennej i jesiennej.
• ‘Columbia F1’. Nowoczesna odmiana o bardzo późnym okresie kwitnienia. Może być uprawiana latem. Szybko rośnie, jest odporna na mączniaka.
• ‘Early 7’. Szybko rosnąca i wydajna odmiana z Włoch. Przydatna do letniej uprawy.
• ‘Gamma’. Odmiana o ciemnych liściach i późnym kwitnieniu. Dobre zbiory rośliny, możliwa uprawa latem.
• ‘Hector F1’. Odmiana włoska o bardzo szybkim wzroście i wydajności. Rośnie pionowo i jest łatwy do zbioru.
• ‘Junius F1’. Szybko rosnąca i wydajna odmiana francuska. Późny okres kwitnienia. Może być uprawiana latem.
• ‚Matador‘. Stara odmiana odpowiednia do uprawy wiosną i jesienią. Późno kwitnie. Duże, okrągłe liście. Mocna, szybko rosnąca i o dobrym smaku odmiana.
• ‚Monnopa‘. Nowoczesna, szybko rosnąca odmiana. Duża odporność rośliny na mączniaka. Daje się dobrze mrozić.

Stanowisko, gleba i sąsiedztwo do uprawy szpinaku

Dla szpinaku trzeba znaleźć w ogrodzie miejsce słoneczne albo przynajmniej półzacienione. Gleba powinna być żyzna, próchniczna o wartości pH między 6,5 i 7,5. Przed siewem należy zasilić ją mocną dawką kompostu. Glebę trzeba też spulchnić, aby korzeniom szpinaku dać szanse dotarcia w głębsze warstwy.

Ilość zaplanowanego miejsca zależy od tego, czy szpinak ma być uprawiany samodzielnie, czy też jako przedplon albo poplon w kombinacji z innymi warzywami. Doświadczeni ogrodnicy sadzą szpinak właściwie tylko po albo przed inną uprawą i jest to tradycyjny sposób uprawy tej rośliny i jednocześnie idealny. Większość odmian szpinaku rośnie najlepiej, kiedy pora roku oferuje im krótkie dni i długie noce. Zmuszone do życia podczas niekończących się letnich dni, skłonne są do nadmiernego wydłużania swoich łodyg. A poza tym szpinak swoimi długimi, skierowanymi w dół korzeniami doskonale spulchnia glebę, co odpowiada bardzo innym warzywom.

Gleba powinna być żyzna, próchniczna o wartości pH między 6,5 i 7,5. Przed siewem należy zasilić ją mocną dawką kompostu.

Jako przedplon, może być szpinak siany, kiedy tylko rozmarznie ziemia. Między szpinakiem sieje się inne warzywa, zanim ten zostanie całkowicie zebrany. Szczególnie dobrze dogaduje się szpinak z ziemniakami, kapustą, rzodkiewką, rzodkwią i pomidorami. Właściwie może tworzyć mieszaną uprawę z każdym warzywem, nawet o dużym zapotrzebowaniu na składniki odżywcze.

Szpinak jest co prawda bardzo niekonfliktową rośliną, ale bywają od tej zasady wyjątki. Może się bowiem zdarzyć, że w sąsiedztwie pojawią się rośliny aktywne allelopatycznie. To trudne słowo „allelopatia” oznacza najczęściej szkodliwy wpływ substancji chemicznych wydzielanych przez jedną roślinę na drugą. Wiadomo na przykład, że razem ze szpinakiem nie będą rosły takie rośliny, jak burak liściowy, marchew, burak cukrowy i pastewny. Oznacza to zarazem, że nie powinno się siać przez dwa-trzy lata szpinaku tam, gdzie rosły inne rośliny z rodziny szarłatowatych albo on sam.

Jeśli ktoś chce siać sam szpinak, ma do wyboru kilka odmian, które będą dobrze rosły także w długie letnie dni. Na przykład ‘Gamma’, ‘Junius F1’, ‘Emilia F1’ albo ‘Lazio F1’.

Wysiew szpinaku - terminy, metody

Szpinak wysiewa się bezpośrednio do gruntu. Nie trzeba też się zastanawiać, czy można wykorzystać nasiona z ubiegłego roku – zachowują długo zdolność kiełkowania, trzy do czterech lat. Odległość między rzędami powinna wynosić ok. 20 cm, a między poszczególnymi roślinami w rzędzie – kilka centymetrów.

Kiedy siew wykonuje się bardzo wcześnie albo bardzo późno, dobrze jest przykryć go folią i poczekać, aż się ociepli.

Jak podlewać i nawozić szpinak?

Szpinak sieje się do dobrze wilgotnej gleby i w takim stanie trzeba ją utrzymywać. Powinna jednak być wilgotna, ale bez zastoju wody. Kiedy jest bardzo sucho, szpinak należy obficie podlewać. Jeśli przeschnie, będzie próbował przeżyć ratując przynajmniej następne pokolenie - zacznie możliwie szybko kwitnąć i stanie się bezużyteczny. Jeśli gleba była dobrze wzbogacona kompostem, szpinak nie potrzebuje dodatkowego nawożenia. Co najwyżej trochę kompostu, kiedy młode rośliny już się wzmocnią, ale co najmniej na miesiąc przed zbiorem.

Szpinak sieje się do dobrze wilgotnej gleby i w takim stanie trzeba ją utrzymywać. Powinna jednak być wilgotna, ale bez zastoju wody.

W żadnym wypadku nie powinno się traktować szpinaku nawozami sztucznymi. Niekontrolowane wykorzystanie tych preparatów może doprowadzić do jeszcze wyższej zawartości w szpinaku kwasu szczawiowego i azotanów. Z azotanów mogą powstać szkodliwe dla zdrowia związki, a kwas szczawiowy z kolei tworzy w połączeniu z jonami wapnia trudno rozpuszczalny szczawian wapnia, który osadza się w nerkach w postaci kamieni. Najrozsądniej będzie posiać szpinak na dobrze przygotowanej glebie, ale bez nawozów sztucznych, i w ogóle go nie zasilać.

Zimowanie i zbiory szpinaku z własnego ogrodu

Aby móc zbierać szpinak wczesną wiosną, trzeba nasiona odpowiednich odmian wysiać we wrześniu i przezimować. Jeśli zagrażają duże spadki temperatury bez pokrywy śnieżnej, trzeba młode rośliny zabezpieczyć.

A kiedy są zbiory? Na szpinak z wiosennego siewu trzeba poczekać 8-10 tygodni, a z letniego – 10-12 tygodni. Ważny jest zbiór we właściwym terminie: jeśli rośliny są zbyt stare, liście grubieją i przestają być smaczne. Najlepiej zbierać liście szpinaku wieczorem. W świetle dziennym zachodzą w roślinie reakcje fotochemiczne, podczas których zostają przetwarzane azotany w związki roślinne. Podczas kwitnienia należy wstrzymać się ze zbiorem, ponieważ w tym okresie koncentracja azotanów w szpinaku jest największa.

Warto wiedzieć! Wszystkie odmiany szpinaku są warzywami jednorocznymi. Jeśli ktoś chciałby jednak zebrać nasiona z własnych roślin, powinien pozwolić kilku roślinom, które przezimowały, na kwitnienie i owocowanie.

Szpinak w domu na parapecie - uprawa w doniczce

Warto wiedzieć, że ten rodzaj zieleniny dobrze rośnie nie tylko w ogrodzie, kiedy jest ciepło i słonecznie, ale i zwykłym mieszkaniu. Na okiennym parapecie można uprawiać szpinak przez cały rok, jednak z zachowaniem pewnych zasad. Przede wszystkim konieczne jest odpowiednie oświetlenie. Idealnym wyborem jest okno skierowane na południe. Jeśli jest to niemożliwe, trzeba zastosować dodatkowe źródło światła. Na pocieszenie można dodać, że szpinak nie jest wymagający, co do pojemnika, w którym rośnie. Może to być zwykła doniczka, skrzynka albo inny pojemnik. Konieczna jest tylko warstwa drenażowa na dnie naczynia.

Warto wiedzieć, że ten rodzaj zieleniny dobrze rośnie nie tylko w ogrodzie, kiedy jest ciepło i słonecznie, ale i zwykłym mieszkaniu.

Nasiona przed siewem zaleca się zamoczyć w ciepłej wodzie na 24 godziny. Przyspieszy to proces kiełkowania. Dobrze jest też wysiać nasiona do pojemnika, a kiedy pojawią się 2-3 listki, przepikować siewki na stałe miejsce. Szpinak lubi ponadto wilgoć. Dlatego potrzebne jest nie tylko regularne podlewanie, ale też spryskiwanie wodą co kilka dni. Można przyjąć, że zielenina jest gotowa do użycia, jeśli rozetki liści mają średnicę ok. 7-8 cm i co najmniej pięć grubych liści.

Czy warto jeść szpinak? Wypowiedź eksperta na temat właściwości [WIDEO]

Źródło: Kanał YouTube Wirtualna Polska