Sukulenty w ogrodzie – gatunki, uprawa i pielęgnacja

Do bardziej popularnych gatunków sukulentów należą między innymi gruboszowate, przypołudnikowate, portulakowate i inne rodziny. Wszystkie posiadają jednak łączącą je zdolność magazynowania w swoich tkankach wody i przeżywania długich okresów suszy. Wiele sukulentów pochodzi z regionów subtropikalnych, niektóre w naturalny sposób albo poprzez selekcję hodowlaną przystosowały się do niskich temperatur i są niewrażliwe na mróz.

Zimoodporne sukulenty do ogrodu

Rośliny określane mianem sukulentów występują w rozmaitych formach i kolorach. W końcu ta nazwa łączy bardzo zróżnicowane i niespokrewnione ze sobą blisko rodziny i rodzaje. Większość z nich nie jest mrozoodporna i zimuje najlepiej w pomieszczeniach, a jedynie letnie miesiące spędza w słonecznych zakątkach ogrodu albo balkonu. Natomiast sukulenty zimoodporne rozwinęły w sobie, w określonym stopniu, odporność na chłód i mróz. Wytrzymują temperatury wyraźnie poniżej zera i mogą bez problemu zimować na otwartej przestrzeni.

Tę niewrażliwość na mróz zawdzięczają zimoodporne sukulenty pewnej osobliwości ich przemiany materii. Aby uruchomić ten mechanizm, nie należy roślin podlewać od początku września do początku marca. W rezultacie rośliny rozpoczną zamieniać dostępne resztki wody w cukier. Zawartość wody w komórkach roślinnych ulega redukcji, co znowu wychodzi zimoodporności na dobre: to woda zamarza i niszczy komórki podczas mrozu. Jeśli nie ma wilgoci, nawet silny mróz krzywdy roślinie nie wyrządzi.

Ochrona sukulentów ogrodowych przed wilgocią

Sukulenty zimujące w ogrodzie powinny być koniecznie zabezpieczone przed wilgocią. Trzeba zapewnić im:

• podłoże z doskonałym drenażem,
• miejsce osłonięte od wiatru, od południowej strony,
• przepuszczalny substrat i dobry drenaż, jeśli sukulenty będą stały w pojemnikach,
• osłona od deszczu.

Jeśli drenaż dobrze działa, rośliny doskonale przetrwają suchy mróz. Dotyczy to szczególnie wielu gatunków pustynnych, które często przywykły do ekstremalnych wahań temperatury. Także śnieg nie szkodzi sukulentom, a nawet służy jako forma izolacji termicznej. Może się jednak zdarzyć – w zależności od ilości śniegu – że wiosenne roztopy spowodują nadmiar wody w glebie. Aby uniknąć szkodliwych dla sukulentów zastojów wody, dobrze jest usunąć go z rabaty przed topnieniem.

Sukulenty w domu - uprawa w szkle - przeczytaj tutaj

Najpiękniejsze sukulenty do ogrodu skalnego i na balkon

1. Zimoodporna delosperma (Delosperma)

Większość roślin należących do rodziny pryszczyrnicowatych (syn. przypołudnikowate) nie jest zimoodporna; w końcu pochodzą one z ciepłych regionów Afryki Południowej i innych afrykańskich obszarów. Niemniej jednak kilka nisko rosnących gatunków posiada wystarczającą odporność na mróz, aby przezimować w naszym ogrodzie skalnym. Wysoko rosnące delospermy nie są zazwyczaj mrozoodporne. Szczególnie mocne i pięknie kwitnące latem są odmiany, które bez osłony przeciwdeszczowej są w przetrwać spadki temperatury do -20°C:

• ‘Indian Summer’,
• ‘Red Fire’,
• ‘African Queen’,
• ‘Golden Nugett’.

2. Rozchodnik (Sedum)

Popularna roślina w wielu ogrodach. Liczy około 300 różnych gatunków, które są przeważnie zimozielone. Niektóre zrzucają na zimę liście i rozwijają się wiosną na nowo. Typową cechą tego rodzaju sukulentów jest nie tylko bogactwo form i kolorów, ale również odporność na mróz. Często spotykanym gatunkiem jest nasz rodzimy rozchodnik ostry (Sedum acre), który doskonale dostosował się do naszych zim i nie potrzebuje żadnej osłony. Także rozchodnik biały (Sedum album) zadomowił się w Europie na dobre i jest całkowicie zimoodporny.

3. Rojnik (Sempervivum)

Rojnik jest botanicznym rodzajem rodzimych sukulentów, które zaskakują formą liści barwą kwiatów. Mroźne temperatury nie szkodzą rojnikom, byle tylko miały stanowisko zabezpieczone przed wilgocią. Szczególnie odporne na mróz są następujące gatunki:

• rojnik murowy (Sempervivum tectorum L.),
• rojnik górski (Sempervivum montanum L.),
• Sempervivum dolomiticum,
• Sempervivum grandiflorum,
• rojnik pajęczynowaty (Sempervivum arachnoideum L.)

4. Rojownik (Jovibarba)

Rojowniki pochodzą z surowych obszarów życia w Alpach, ale też w Tatrach i górach Bałkanów. Bywają włączane do rodzaju rojnik, jednak wykazują kilka wyraźnych różnic. Szczególnie rzucają się w oczy na przykład dzwonkowate kwiaty w kolorze zielonkawym albo białożółtawym. Nadają się idealnie do skalnych ogrodów i balkonowych skrzynek:

• ‘Anabela’ – zielonoczerwonawe rozety,
• ‘Big Green’ – zielone rozety z brązowymi końcami liści,
• ‘Mystique’ – szczególnie ciemno zabarwiaone rozety,
• ‘Lemon Sky’ – żółtozielone rozety z czerwonymi kończymy liści.

5. Zimoodporne opuncje (Opuntia Mill.)

Rodzaj roślin z rodziny kaktusowatych, liczący około 150 gatunków. Wiele zimoodpornych opuncji rośnie w formie krzaczastej albo tworzy pnie, a niektóre jako rośliny okrywowe. Do gatunków znoszących nasze warunki zimowe należą m.in.:

• Opuntia fragilis,
• Opuntia howeyi,
• Opuntia polyacantha,
• Opuntia macrocentra.