Patison a kabaczek – czym się różnią?

Był uprawiany w Ameryce już za czasów Inków. W przeciwieństwie do dyni nie wytwarza długich pędów płożących się po ziemi. Nie potrafi też piąć się, jak jego duża kuzynka. Dzięki krzaczastemu pokrojowi roślina nie potrzebuje zbyt dużo miejsca. Duże liście, głęboko powcinane, osadzone są na długich ogonkach. Ze względu na stosunkowo płytki system korzeniowy patisony źle znoszą suszę.

Czym wyróżnia się patison?

Patison potrzebuje nieco mniej ciepła i wilgoci, niż kabaczek, a i zbiory daje mniej obfite. Za to jego owoce, jeśli nawet nie przewyższają smakiem i dietetycznymi właściwościami kabaczka, to na pewno górują nad nim urodą. W niczym nie przypominają też dyni zwyczajnej. Owoce patisona przybierają kształt dysku, dzwonka, czarki, albo talerza. Krawędź patisona może być gładka, ząbkowana albo pofalowana.

Patisony przypominają znane z filmów science fiction UFO. Niemcom kojarzą się z nakryciem głowy i nazywają je „czapką biskupa” albo „czapką cesarza”. Francuzi z kolei skojarzyli sobie to warzywo z pierogiem - pâté – i ta nazwa „pâtisson” powszechnie się przyjęła. Warzywo osiąga średnicę tylko 10-25 cm. Do niedawna tradycyjnym kolorem patisonów był kolor biały. Obecnie można spotkać odmiany zielone, żółte, pomarańczowe a nawet fioletowe. Bywają też patisony dwukolorowe.

Małe patisony mają lekko słodki smak, który przypomina karczochy. Większe są z reguły raczej neutralne w smaku i muszą być przed spożyciem obrane ze skórki – małe można jeść w całości.

Patison w kuchni - zastosowanie

W kuchni patisony znajdują różnorodne zastosowanie. Można je faszerować i zapiekać, nadają się bardzo dobrze do zup albo jako dodatek do mięsa i ryb. Często bywają patisony konserwowane, podobnie jak ogórki. Również kwiaty patisona są jadalne. Można je smażyć albo dodawać do sałatek.

Patison, ze swoimi 13 kcal na 100 g masy, stanowi bardzo dietetyczne pożywienie. Uboga w tłuszcze mini dynia posiada za to wiele witamin i cennych minerałów. Na przykład cenny potas, który wpływa pozytywnie na wzrost ludzkich komórek.

Czym kabaczek różni się od patisona?

Kabaczek (albo cukinia) (Cucurbita pepo convar. giromontiina Greb.) jest również odmianą dyni zwyczajnej, czyli krewnym patisona. Z egzotycznej ciekawostki botanicznej przywiezionej w XVI wieku z „Nowego Świata”, kabaczek przekształcił się w cenne warzywo. Pierwsi odkryli i docenili jego walory włoscy kucharze, a stało się to dobre dwa wieki po przybyciu rośliny do Europy. Stąd też, w wielu europejskich językach nosi nazwę wywodzącą się z włoskiego: zucchina, Zucchini, cukinija, cukinia. W Polsce ta odmiana dyni uprawiana jest i znana pod obiema nazwami: cukinia i kabaczek. Nazwa kabaczek używana jest też przez naszych wschodnich sąsiadów.

Z jednej rośliny kabaczka można tygodniowo zebrać do pięciu owoców. Zbiory rozpoczynają się w czerwcu i trwają aż do jesieni.

Jak wygląda kabaczek? Ile daje zbiorów?

Kabaczek, podobnie jak patison, ma krzaczasty pokrój i duże, powcinane liście. Mamy dwie odmiany tej samej dyni zwyczajnej: patison i kabaczek – różnice trudno jednak przeoczyć. Zwłaszcza jeśli rośliny owocują. W przeciwieństwie do mini dyni, czyli patisona o fantazyjnych owocach, kabaczek wytwarza jagody mocno wydłużone i duże – do 40 cm długości i 3 kg wagi. Z jednej rośliny kabaczka można tygodniowo zebrać do pięciu owoców. Zbiory rozpoczynają się w czerwcu i trwają aż do jesieni. Jak widać, zdrowa roślina-kabaczek jest w stanie zaopatrzyć całą rodzinę w świeże warzywa przez całe lato. Przeczytaj jakie przetwory można przygotować z cukinii.

Uwaga na krzyżówkę kabaczka z dynią!

Zapominane w gąszczu liści albo celowo pozostawione na nasiona kabaczki osiągają imponujące wymiary i ciężar. Trzykilogramowy kabaczek znacznie różni się od maleńkiego UFO-patisona. Nasiona kabaczka przechowywane w chodnym i suchym miejscu zachowują zdolność kiełkowania do pięciu lat. Jeśli ktoś chce korzystać z własnych nasion kabaczka, nie powinien uprawiać w pobliżu dyni ani tym bardziej jej ozdobnych odmian. Kabaczek, jak wszystkie dyniowate zresztą, łatwo tworzy krzyżówki. Wyhodowane z takich nasion kabaczki są często gorzkie i niejadalne. Zawarta w owocach kabaczka gorzka substancja (zdarza się to również ogórkom) jest silnie trująca. Gorzki smak kabaczków należy traktować jako poważne ostrzeżenie i w żadnym wypadku ich nie spożywać.

Przeczytaj też inny nasz artykuł o uprawie patisonów.