Jak uprawiać patisony?

Patisony, które przypominają wyglądem małe UFO, dzielą się na wiele odmian, różniących się przede wszystkim kolorem. Tak więc bywają patisony białe, zielone, pomarańczowe, żółte, czarnozielone i fioletowe.

Miejsce i gleba dla patisonów

Patisony nie są trudne w uprawie. Wymagają tylko gleby żyznej i pulchnej, regularnego podlewania oraz ciepła i światła. Dobrze jest nawozić wierzchnią warstwę gleby kompostem. Sadząc patisony w ogrodzie trzeba zwrócić uwagę na to, co w tym miejscu rosło w poprzednim sezonie. Dobrymi poprzednikami dla patisonów okazują się być rośliny motylkowe w formie nawozu zielonego, a także rzodkiewka, cebula, kapusta, marchew, groch. Nie należy natomiast sadzić tej mini dyni po innych gatunkach i odmianach dyniowatych – ogórek, kabaczek, dynia.

Kiedy sadzić patisony?

Nasiona patisona można wysiewać bezpośrednio do gruntu albo sadzić wyhodowane wcześniej sadzonki. Zarówno siew, jak i sadzenie rozsady są wskazane dopiero pod koniec maja, kiedy zniknie zagrożenie przymrozkami. Rozsadę należy przesadzać z bryłką ziemi wokół korzeni, ponieważ patisony, jak wszystkie dyniowate, słabo znoszą zakłócanie spokoju korzeni. Roślina patisona ma pokrój kompaktowy, nie wykształca długich pędów płożących i z tego względu potrzebuje mniej miejsca, niż dynia. Niemniej jednak na jednego patisona należy zarezerwować co najmniej 1 m2 grządki.

Nasiona patisona można wysiewać bezpośrednio do gruntu albo sadzić wyhodowane wcześniej sadzonki.

Nasiona patisona umieszcza się w glebie na głębokości ok. 7-8 cm. W jeden dołek kładzie się 2-3 ziarna, z których docelowo pozostanie jedna najsilniejsza siewka. Uprawa patisonów nie musi opierać się na jednorazowym siewie; zabieg można powtarzać kilka razy w sezonie.

Pielęgnowanie patisonów w ogrodzie

Patisony, podobnie jak inne warzywa z tej rodziny, nie mają specjalnych wymagań w okresie wzrostu i owocowania. Wystarczy spulchnić glebę wokół sadzonek i wyrwać chwasty. Jedynie podlewanie należy wykonywać regularnie, ponieważ patisony potrzebują dużo wody.

Dla zwiększenia skuteczności zapylania, a tym samym zbiorów patisona, można zachęcić owady zapylające do odwiedzenia ogrodu. W tym celu można w pobliżu rozwiesić pojemniki z roztworem miodu.

Patisony, podobnie jak inne warzywa z tej rodziny, nie mają specjalnych wymagań w okresie wzrostu i owocowania.

Kiedy zbiera się owoce patisona?

Jeśli chodzi o patisony (a także kabaczki i ogórki), to zbiera się z zasady owoce niedojrzałe. Największą wartość kulinarną posiadają one w określonym stadium rozwoju. Nawet kwiaty są bardzo przydatne do spożycia. Dojrzewając, owoce powiększają swoje rozmiary, ale nie stają się przez to bogatsze w pożyteczne składniki. Początkowa, określona porcja składników zostanie raczej rozcieńczona w większej ilości wody i opakowana w twardą skórkę. Dlatego też z korzyścią dla siebie jest wczesne zbieranie patisonów i nie oczekiwanie na rekordowe wymiary. Patisony o średnicy ponad 25 cm i wadze ok. 2 kg mają delikatność starej kości, a do ich cięcia trzeba użyć piły tarczowej.

Odmiany patisonów w uprawie

Istnieją liczne odmiany patisona zwanego też dynią talerzową różniące się kształtem i kolorami. Owoce patisona mogą przypominać formą dysk, dzwonek, rozgwiazdę albo na przykład UFO. Występują też w różnych kolorach, między innymi:

Patisony żółte - Sunny Delight F1, Scallopini.
Patisony fioletowe - Scallopini F1.
Patisony białe – Disco, Polo F1, Star Zone F1, Moonbeam F1.
Patisony zielone - Patty Green Tint F1, Gagat, Okra, Bingo Bongo.

Uprawa patisonów na balkonie

Uprawa dyni na balkonie jest nie tylko możliwa, ale i bardzo łatwa. Zasadniczym ograniczeniem może być wielkość owoców, dlatego patison (Cucurbita pepo var. patisoniana) – odmiana dyni zwyczajnej – nadaje się na balkon idealnie.

Siew i sadzenie patisonów

Patisony mogą być wysiewane na balkonie bezpośrednio do skrzynki. Ponieważ są wrażliwe na chłód, można to zrobić dopiero po ustąpieniu ostatnich wiosennych przymrozków, czyli w drugiej połowie maja. Aby móc liczyć na wczesne zbiory patisonów, trzeba przygotować sadzonki w mieszkaniu. Potrzebne są do tego nasiona wybranej odmiany, ziemia i małe doniczki.

Doniczki powinny być niezbyt małe, aby nie trzeba było siewek jeszcze raz przesadzać. Doniczki napełnia się substratem do około 2/3 wysokości i umieszcza w nich nasiona. Zwykle daje się 2-3 nasiona do jednej doniczki i przykrywa centymetrową warstwą ziemi. Patisony, jak wszystkie dynie, lubią ciepło.

Patisony mogą być wysiewane na balkonie bezpośrednio do skrzynki.

Doniczki trzeba ustawić w miejscu z temperaturą 20-25°C, na przykład na parapecie okiennym. Ziemia nie może nigdy wyschnąć. Kiedy tylko pokażą się liścienie, można siewki przenieść do nieco chłodniejszego pomieszczenia, najlepiej o temperaturze 18-24°C. Podłoże nadal powinno być wilgotne, chociaż nie mokre. W korzystnych warunkach patisony kiełkują po 8-14 dniach.

Kiedy pojawią się siewki, trzeba dać im więcej światła i ciepła, a kiedy wytworzą się dwa pierwsze liście, liczbę roślin w doniczce trzeba zredukować do jednej. Nadliczbowe siewki można ostrożnie przesadzić do innych doniczek.

Po nastaniu ciepłej i słonecznej pogody, można rośliny powoli przyzwyczajać do zewnętrznych warunków i wystawiać je na kilka godzin na balkon. Młode rośliny patisona są po ponad czterech tygodniach naprawdę wyrośnięte i potrzebują bezzwłocznie większego pojemnika i więcej składników odżywczych. Kiedy tylko noce staną się wolne od przymrozków (zwykle w drugiej połowie maja), powinno się patisony przesadzić.

Potrzebne jest do tego wiadro, bardzo duża doniczka albo skrzynka balkonowa. To naczynie powinno mieć co najmniej 40 cm średnicy. Istnieje zasada: im więcej miejsca otrzyma patison, tym większych zbiorów można oczekiwać. Balkonowa podwyższona rabata nadaje się doskonale, ponieważ umożliwia jednoczesne posadzenie dwóch albo więcej roślin. To zwiększa prawdopodobieństwo dobrego urodzaju.

Nadliczbowe siewki można ostrożnie przesadzić do innych doniczek.

Stanowisko i pielęgnacja patisonów

Patisony potrzebują do rozwoju dużo wody i dużo składników odżywczych. Trzeba je codziennie podlewać i co najmniej raz na dwa tygodnie zasilać nawozem do warzyw. Na stanowisko dla patisonów trzeba wybrać słoneczne miejsce na balkonie. Wymagają osłony przed silnym wiatrem i ulewnym deszczem. Planując uprawę patisonów na balkonie, trzeba wziąć pod uwagę ich znaczne zapotrzebowanie na przestrzeń. Jedna wyrośnięta roślina zajmie co najmniej metr kwadratowy powierzchni.