Porady

Jak uprawiać kabaczki? Uprawa kabaczków przy domu

4,6 (5 opinii)

Kabaczki to warzywa łatwe w uprawie – warto mieć je w przydomowym ogrodzie warzywnym. Sprawdź, jakie mają wymagania i czym się różnią od cukinii. 

Jak wyglądają kabaczki?

Kabaczki to warzywa o kształcie podłużnym lub okrągłym, które wielu osobom przypominają ogórki. Ich skórka jest cienka, gładka i błyszcząca, a jej kolor może się różnić w zależności od odmiany – mimo że najczęściej spotykane są kabaczki zielone, to dostępne są również odmiany o skórce jasnożółtej, ciemnozielonej, prążkowanej. Wewnątrz kabaczka znajduje się jasny, kremowy lub zielonkawy miąższ, który jest miękki, soczysty i delikatny w smaku. Zawiera on niewielkie pestki, które w młodych okazach są praktycznie niewyczuwalne, natomiast w starszych mogą być twardsze i większe. Co więcej, kabaczki mają duże, sercowate liście z ząbkowanymi krawędziami oraz kwiaty o żółtym kolorze, które są jadalne i często wykorzystywane w kuchni.

Kabaczki zazwyczaj zbiera się, gdy osiągają długość około od 15 do 20 cm, choć mogą dorastać nawet do 30-40 cm – wówczas mają mniej delikatny smak. Zbiory trwają od czerwca do października.

Czym różni się kabaczek od cukinii?

Cukinia i kabaczek to nazwy, które często używamy zamiennie. Warto więc wiedzieć, że w rzeczywistości oba terminy odnoszą się do jednej rośliny z rodziny dyniowatych (Cucurbita pepo). Różnice między nimi wynikają głównie z kontekstu językowego oraz ze stopnia dojrzałości, a nie z odrębnych gatunków. Najprościej mówiąc, kabaczek i cukinia to to samo warzywo.

W Polsce, kiedy mówi się o młodych, niedojrzałych okazach (mają delikatną skórkę i soczysty, miękki miąższ), to zazwyczaj używa się nazwy cukinia. Natomiast nazwę kabaczek stosuje się w odniesieniu do warzyw dorodnych, dłuższych, większych i cięższych (ich skórka jest grubsza, a miąższ staje się bardziej włóknisty i zawiera duże pestki). Z kolei w krajach takich jak Włochy, Francja czy Anglia określenie cukinia (pochodzące od włoskiego słowa zucchina) jest powszechnie stosowane na wszystkich etapach rozwoju i dojrzałości warzywa.

Choć zarówno kabaczki, jak i cukinie mogą mieć zieloną skórkę, to różnią się często jej odcieniem. Cukinie zazwyczaj mają ciemnozieloną, jednolitą skórkę, a kabaczki mogą mieć skórkę w jaśniejszym odcieniu zieleni lub nawet żółtym, a ich powierzchnia może być bardziej chropowata.

Różnice w dojrzałości wpływają również na zastosowanie w kuchni. Młode cukinie można spożywać na surowo w sałatkach, a także grillować, piec czy dodawać do potraw duszonych. Kabaczki, ze względu na swoją grubszą skórkę i bardziej wyrazisty miąższ, częściej wykorzystuje się do faszerowania, robienia zup, leczo czy przetworów na zimę.

Uprawa kabaczków w ogrodzie

Żółty kabaczek rosnący na płocie
Dojrzewający kabaczek w przydomowej uprawie

Uprawa cukinii nie należy do trudnych – nawet początkujący ogrodnicy są w stanie sobie poradzić. Przede wszystkim kabaczki są roślinami ciepłolubnymi, które szybko rosną i dobrze znoszą różne warunki atmosferyczne. Jak w takim razie je uprawiać w przydomowym ogrodzie warzywnym lub na działce? 

Stanowisko i gleba

Kabaczki najlepiej rosną w miejscach słonecznych, gdzie mają dostęp do światła przez większość dnia, a także osłoniętych od wiatru. Zacienienie może natomiast negatywnie wpływać na wzrost i plony. Co więcej, szybko się rozrastają, a ich pędy mogą zajmować sporo miejsca, dlatego warto zaplanować odpowiednio dużą przestrzeń – zachować odstępy około 1 metra między sadzonkami.

Kabaczki mogą rosnąć także na rabatach kwiatowych, ale idealne są dla nich grządki podwyższone. Wymagają podłoża żyznego i przepuszczalnego o odczynie od lekko kwaśnego do obojętnego (pH 6-7). Jeśli gleba w naszym ogrodzie jest ciężka, gliniasta, piaszczysta, to warto dodać kompost.

Podlewanie

Kabaczki mają duże zapotrzebowanie na wodę, szczególnie w okresie intensywnego wzrostu. Gleba powinna być stale lekko wilgotna, ale nie przemoczona. Nie należy jej jednak lać bezpośrednio na liście, ponieważ sprzyja to rozprzestrzenianiu się chorób grzybowych. Dla utrzymania wilgoci można zastosować ściółkowanie, np. korą, które pomoże ograniczyć parowanie wody z podłoża.

Uwaga: Do podlewania dobrze nadaje się deszczówka. Woda powinna być zbyt zimna.

Nawożenie

Uprawiając cukinie (kabaczki), warto pamiętać także o regularnym nawożeniu. Najlepszym wyborem są nawozy organiczne, takie jak kompost lub obornik, które można stosować na etapie przygotowania gleby przed wysiewem. W trakcie wzrostu można dodatkowo sięgać po nawozy płynne lub nawozy mineralne dla roślin owocujących. Pierwsze nawożenie warto przeprowadzić, gdy kabaczki mają po 3-4 liście, a kolejne w częstotliwości co 2-3 tygodnie.

Jak sadzić i wysiewać kabaczki?

Sadzonki kabaczków możemy kupić już gotowe, ale wielu ogrodników-amatorów decyduje się na samodzielne wyhodowanie młodych roślin z nasion. Można wysiać je do doniczek na rozsadę albo bezpośrednio do gruntu, przy czym do doniczek sieje się od połowy kwietnia. Co szczególnie ważne, jeśli siew rozpocznie się zbyt wcześnie, to również nasze sadzonki zbyt szybko wyrosną – siewki kiełkują po dwóch tygodniach. Do gruntu kabaczki przesadzamy dopiero od połowy maja, kiedy miną już nocne przymrozki. Ziemia powinna być spulchniona, a chwasty usunięte; przydaje się również warstwa ściółki pod roślinami. 

Uwaga: Kupne sadzonki kabaczków sadzi się do gruntu również od połowy maja.

Kabaczki dobrze czują się w towarzystwie innych roślin. Szczególnie dobrym sąsiedztwem dla nich są: cebula, czosnek, nasturcja, fasola, nagietki. Nie należy natomiast sadzić kabaczka w pobliżu ziemniaków i innych roślin psiankowatych (m.in. pomidor, bakłażan, oberżyna, tytoń).

Kwitnienie i zapylanie kwiatów kabaczka

Uprawa kabaczków w ogrodzie jest stosunkowo prosta
Żółty kwiat kabaczka

Kabaczek należy do roślin jednodomowych, to znaczy, że na jednej roślinie rozwijają się oddzielnie kwiaty męskie i żeńskie. Kiedy kabaczek zaczyna kwitnąć, najpierw pojawia się wiele kwiatów męskich – z nich oczywiście nie rozwinie się żaden owoc; można je rozpoznać po długim ogonku, na którym są osadzone. Kwiaty żeńskie rozwijają się wkrótce po męskich i mają charakterystyczne zgrubienie pod płatkami. 

Uwaga: Większość kwiatów męskich można ściąć i wykorzystać w kuchni – do zapylenia kwiatów żeńskich wystarczy tylko kilka męskich.

Złe zapylanie stanowi najczęstszy problem w uprawie kabaczków. Podczas wysokich temperatur pyłek traci swoje właściwości, a w wilgotne i deszczowe dni skleja się oraz staje się nielotny. W obu przypadkach można zwiększyć szanse na zawiązanie się owoców, stosując ręczne zapylanie. Możemy do tego celu użyć pylnika kwiatu męskiego pokrytego pyłkiem albo pędzelka do przeniesienia pyłku na słupek w kwiecie żeńskim. Najbardziej odpowiednie są do tego zabiegu wczesne godziny poranne.

Kiedy zbierać kabaczki (cukinie)?

Kabaczki (cukinie) rosną bardzo szybko, a oczekiwanie na pierwsze zbiory trwa zwykle od 6 do 8 tygodni. Jeśli regularnie zbiera się owoce kabaczka, to pojawiają się wciąż nowe kwiaty, z których rozwijają się następne okazy. Duże, dojrzałe kabaczki można przechowywać miesiącami. Małe i młode cukinie przeleżą w lodówce do 14 dni.

Kabaczki – zastosowanie w kuchni

Żółty kabaczek krojony na stole
Żółty kabaczek nadaje się do wielu potraw

Kabaczki znajdują szerokie zastosowanie w kuchni jako składniki wielu dań i podawane są w różnych formach. Dzięki delikatnej konsystencji i niskiej kaloryczności sprawdzają się w lekkich potrawach, przetworach, daniach głównych, a nawet w deserach. Mogą być podawane na surowo lub w cieście naleśnikowym, a także: pieczone, gotowane, smażone, grillowane, duszone, marynowane.

Z kabaczka warto przygotować m.in.:

  • carpaccio,
  • leczo,
  • zupę lub krem,
  • danie główne (kabaczki faszerowane mięsem mielonym, kaszą, ryżem; zapiekanka z kabaczków; lasagne),
  • dodatki do dań obiadowych (np. kabaczki w panierce),
  • przetwory (kabaczki marynowane, kiszone).

Jak smakuje kabaczek?

Kabaczek ma delikatny, lekko słodkawy smak, co sprawia, że bardzo dobrze wchłania aromaty przypraw i innych składników. Młode kabaczki (cukinie) są bardziej soczyste, a ich miąższ jest miękki i delikatny. W miarę dojrzewania smak staje się nieco bardziej wyrazisty, a miąższ – włóknisty. 

Czy kabaczki są zdrowe?

Kabaczki są nie tylko smaczne i chętnie wykorzystywane w kuchni, ale również zdrowe i niskokaloryczne – w 100 gramach świeżego kabaczka znajduje się zaledwie ok. 17 kcal. Same warzywa są bogate w witaminy i minerały, szczególnie w witaminy C, A, K oraz w witaminy z grupy B.

Kabaczki są również dobrym źródłem błonnika pokarmowego, który wspomaga trawienie i zapewnia uczucie sytości. Dzięki wysokiej zawartości wody (około 95%) nawadniają organizm i pomagają w utrzymaniu odpowiedniego poziomu nawodnienia. Dodatkowym atutem jest obecność przeciwutleniaczy, takich jak luteina, które chronią komórki naszego organizmu przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Spożywanie kabaczków może również pomóc w regulacji poziomu cukru we krwi.

4,6 (5 opinii)