Ciemiernik – zimowy kwiat. Białe, zielone i inne – jak uprawiać ciemierniki?

Ciemiernik – kwitnąca zimą „róża Bożego Narodzenia”

Ciemierniki noszą piękną nazwę potoczną w postaci „róż Bożego Narodzenia”. Nazwa ta pochodzi o pory, w której roślina kwitnie, czyli zimy. Swoje kwiaty ciemierniki rozwijają jeszcze wtedy, gdy w przydomowym ogrodzie leży śnieg, a w zależności od gatunku, kwitnienie może nastąpić zaraz przed Bożym Narodzeniem. Inne gatunki kwitną w kolejnych miesiącach – do końca kwietnia lub początku maja.

Terminy kwitnienia uzależnione są nie tylko od cech gatunkowych, ale także od temperatury i nasłonecznienia. Im temperatura jest wyższa, a słonecznych dni jest więcej, tym kwitnienie ciemierników następuje wcześniej.

Kwiaty ciemiernika mogą być pojedyncze, pełne lub półpełne, a ich kolory rozpościerają się przez całą paletę barw: od czystej bieli, po zieleń i róż, aż do czerni.

Ciemiernik w ogrodzie – najpopularniejsze gatunki do uprawy

Rodzaj ciemiernik (Helleborus) to około 20 gatunków, które występują naturalnie w Azji Mniejszej oraz Europie. Ciemiernik osiąga wysokość do 70 cm. Liście są skórzaste, grube i w większości przypadków zimozielone.

Obecnie na rynku dostępnych jest wiele hybryd nieposiadających nazwy odmianowej, ale „formę”. Ich nazwy pochodzą od barwy kwiatów, czyli np. forma biała czy żółta.

W Polsce najpopularniejszy jest ciemiernik biały, będący byliną zimozieloną. Za najbardziej efektowny natomiast uznawany jest ciemiernik ogrodowy, na który składa się wiele wyjątkowych odmian z dużymi kwiatami w kolorach bieli, różu, purpury i bordo. W Polsce niestety ten gatunek może przemarznąć w przypadku surowej zimy.

Do uprawy w ogrodzie polecamy ciemiernik cuchnący. Nazwa pochodzi od kłączy o ostrym zapachu. Gatunek jest zimozielony, więc pięknie ozdobi ogród wtedy, gdy inne rośliny przechodzą okres spoczynku.

Innym popularnym gatunkiem jest ciemiernik wschodni, który kwitnie od marca do maja. Z kolei ze względu na wczesne kwitnienie, dobrym wyborem może być ciemiernik korsykański – jego kwiaty pojawiają się z końcem stycznia. Niestety ciemiernik korsykański nie jest całkowicie mrozoodporny, trzeba go zabezpieczyć na zimę agrowłókniną.

Gatunki i odmiany ciemierników: kwitnienie oraz kolor kwiatów

Pielęgnacja i wymagania ciemierników

Ciemierniki lubią stanowiska częściowo nasłonecznione do cienistych oraz osłonięte od wiatru. Zazwyczaj są bardzo odporne na niskie temperatury. Gleba do uprawy powinna być próchnicza, wilgotna i z zawartością wapnia. Raz w roku można zasilić roślinę nawozem wieloskładnikowym. Ciemiernika nie można sadzić zbyt głęboko – znacznie opóźni się wtedy kwitnienie, nawet do kilku lat. Przed kwitnieniem rośliny należy usunąć jej najstarsze liście.

Ciemierniki można posadzić w sąsiedztwie wisterii, powojnika alpejskiego, wawrzynka, kaliny, cebulicy syberyjskiej, przylaszczki pospolitej, szczawika czy barwinka pospolitego. Niższe gatunki ciemiernika idealnie nadają się na skalniaki.

Roślina może rosnąć nie tylko w ogrodzie, ale także w doniczce na balkonie lub tarasie.

Uwaga! Ciemierniki są trujące!

Wszystkie części ciemierników są niebezpieczne – zawierają substancje trujące! Spożycie zarówno nasion, korzeni jak i części rosnących nad gruntem, może wywołać poważne zatrucie, a kontakt z rośliną – oparzenia.