Szkodniki i choroby irgi – jak rozpoznać?

Irga (Cotoneaster) – charakterystyka

Irga (Cotoneaster) to ozdobny krzew występujący w naszych ogrodach w wielu gatunkach i odmianach. To, co wyróżnia irgę, to niewielkie wymagania pielęgnacyjne, ozdobny wygląd kwiatów, owoców i liści, odporność na niskie temperatury, odporność na okresowe susze oraz na zanieczyszczenia powietrza. W zależności od gatunku irga może być wybierana na: żywopłot formowany, żywopłot nieformowany, soliter. Mniejsze gatunki irgi sadzi się również w donicach i stawia na balkonie lub tarasie.

Irgę najlepiej rozwija się na stanowiskach słonecznych lub półcienistych oraz na podłożu przepuszczalnym, umiarkowanie wilgotnym. Krzew toleruje gleby o odczynie obojętnym, zasadowym i kwaśnym.

Irga nie wymaga regularnego podlewania – zaleca się, aby częściej podlewać jedynie młode rośliny, natomiast starsze osobniki – w czasie długotrwałej suszy. Irga nie wymaga również intensywnego nawożenia ani częstego przycinania.

Szkodniki irgi – jak je rozpoznać?

Irga najczęściej narażona jest na szkodniki owadzie – mszyce, czyli małe zielone lub czarne owady, które żywią się roślinnym sokiem i żerują na pędach lub na spodniej stronie liści. Atak mszyc może prowadzić do ogólnego osłabienia rośliny, do zahamowania jej wzrostu, zahamowania kwitnienia oraz do deformacji liści. 

Irgę rzadziej atakują przędziorki oraz wełnowce. Przędziorki to małe pajęczaki wysysające sok z liści, przez co prowadzą do powstawania żółtych plam na liściach, a także do ich stopniowego obumierania. Obecność przędziorków często objawia się cienką pajęczyną na liściach. Wełnowce to kolejne szkodniki owadzie wysysające sok roślinny. Na ich obecność wskazują białe, przypominające watę, kępki, które występują na liściach, a także ogólne osłabienie rośliny i zahamowanie wzrostu. Korzenie mogą atakować na przykład opuchlaki, które nie powodują szkód widocznych tak zwanym gołym okiem, natomiast stopniowo doprowadzają do więdnięcia i obumierania rośliny.

Uprawiając irgę, a także inne rośliny, ważne jest, aby regularnie przeglądać ją pod kątem obecności szkodników – pozwoli to na szybką reakcję i być może zapobiegnie poważnym uszkodzeniom krzewu. Co więcej, aby zapobiegać szkodnikom owadzim, należy zadbać o odpowiednie warunki uprawy irgi. Tak jak wspomnieliśmy wyżej, preferuje ona stanowisko słoneczne lub półcieniste; nie wymaga regularnego stosowania nawozów czy przycinania (przycina się zwłaszcza te gatunki irgi, które wykorzystuje się na żywopłoty formowane); irga dobrze znosi okresową suszę, natomiast nie jest tolerancyjna dla nadmiaru wody.

Ponownie powtórzymy, że irga to krzew dość odporny na ataki szkodników owadzich i przede wszystkim jej zdrowiu może zagrażać atak mszyc. Aby zwalczyć te małe owady, zaleca się, aby najpierw zastosować naturalne sposoby ochrony roślin. Jeżeli nie będą one skuteczne, to można sięgnąć po chemiczne środki ochrony.

W walce z mszycami może pomóc oprysk rośliny. Roztwór do oprysku możemy przygotować samodzielnie. Wystarczy, że do wody dodamy kilka kropel mydła płynnego lub płynu do naczyń oraz spryskamy irgę w miejscach gromadzenia się mszyc – taki zabieg możemy powtarzać co kilka dni. Kolejną opcją jest przygotowanie roztworu z czosnku. Kilka ząbków czosnku obieramy i miażdżymy, a następnie dodajemy do wody. Taki wywar odstawiamy na kilka godzin, po czym przecedzamy, przelewamy do butelki i wykonujemy oprysk. 

Uwaga: Na rynku dostępny jest również olej neem, który wystarczy rozcieńczyć zgodnie z instrukcją, a następnie wykonać oprysk.

Przeczytaj także: Jak sadzić i uprawiać irgę poziomą?

Choroby irgi – objawy

Jedną z chorób, które często dotyczą irgi, jest parch wywoływany przez patogeny (grzyby z rodzaju Venturia), które atakują liście, pędy i owoce. 

Objawy parchu irgi to:

• występowanie na początku żółtawych, a następnie zielonkawych plam, które z czasem brązowieją (plamy mogą się powiększać i na siebie nachodzić);
• deformacja liści i ich przedwczesne opadanie;
• występowanie ciemnych plam na owocach irgi;
• pęknięcia i deformacje owoców irgi;
• występowanie ciemnych plam na pędach rośliny.

Wśród przyczyn występowania tej choroby irgi wymienia się: nadmierne podlewanie rośliny lub częste opady deszczu, sadzenie irgi na mało przepuszczalnym podłożu, słaba cyrkulacja powietrza wokół rośliny (może wynikać ze zbyt gęstego nasadzenia), pozostawienie resztek roślinnych oraz opadłych liści, powstawanie ran (na przykład na skutek cięcia irgi). 

Aby zapobiec chorobie, należy więc: unikać obfitego podlewania starszych roślin (przypominamy – regularnego nawadniania wymagają jedynie młode okazy), unikać sadzenia irgi w miejscach zacienionych, upewniać się, że krzew ma wystarczająco dużo wolnej przestrzeni do wzrostu, regularnie usuwać resztki roślinne.

W przypadku zakażenia irgi parchem należy przede wszystkim usunąć porażone liście i owoce, natomiast zainfekowane pędy – wyciąć. Naturalne środki ochrony roślin – na przykład wyciągi ze skrzypu polnego, czosnku czy cebuli – mogą działać przeciwgrzybiczo, dlatego też można wykonać z nich napar, a następnie opryskać zakażone części roślin. W przypadku ciężkich infekcji stosuje się chemiczne fungicydy (zwłaszcza preparaty zawierające miedź lub siarkę). Przede wszystkim ważne jest, aby stosować je zgodnie z instrukcjami podanymi przez producenta, aby uniknąć nie tylko uszkodzenia rośliny, ale również i zaszkodzenia środowisku naturalnemu.

Rzadziej występujące choroby irgi to:

• fytoftoroza irgi – pierwszym objawem jest brązowienie wierzchołków liści irgi (na początku wyłącznie po jednej stronie, a następnie rozprzestrzenianie na całe blaszki); po czasie porażone pędy zamierają;
• rizoktonioza irgi –  objawia się jasnymi, pojedynczymi plamkami występującymi na liściach ulokowanych na pędach, później następuje brązowienie wierzchołków liści, które rozprzestrzenia się na całe blaszki; wraz z rozwojem choroby pojedyncze pędy będą zamierać;
• zgnilizna korzeni – objawia się więdnięciem oraz zamieraniem rośliny na skutek obumierania korzeni;
• mączniak prawdziwy – objawia się białym, mączystym nalotem na liściach, pędach i kwiatach; rośliny mogą się zniekształcać; wzrost zostaje zahamowany.
• plamistość liści – objawia się brązowymi, czarnymi lub żółtymi plamami na liściach, które mogą doprowadzić do przedwczesnego opadania liści.

Sprawdź: Irga błyszcząca – jak gęsto sadzić i kiedy ciąć?