Bluszcz na żywopłot – wybór gatunku i poradnik uprawy

Jaki bluszcz na żywopłot? Wybór gatunku

W polskich ogrodach najczęściej spotykany jest zimozielony bluszcz pospolity (Hedera helix). To pnącze, które sprawdza się zarówno na siatkach ogrodzeniowych, jak i na murach czy pergolach. Jego największymi zaletami są mrozoodporność i duża tolerancja wobec stanowiska (radzi sobie w cieniu, półcieniu i na słońcu). Rocznie przyrasta o ok. 40-80 cm, a jego liście mają ok. 5-8 cm długości, są ciemnozielone z wyraźnym unerwieniem. W ogrodach dobrze sprawdzają się odmiany ozdobne, np.:

Hedera helix 'Woerner' – tworzy gęste, ciemnozielone ściany i jest szczególnie polecany do miejsc półcienistych,
Hedera helix 'Green Ripple' – ma delikatnie falowane liście,
Hedera helix 'Eva' – liście mają jasny margines,
Hedera helix 'Goldheart' – liście mają żółto-złoty środek.

Na żywopłoty nadaje się także bluszcz irlandzki (Hedera hibernica), który wyróżnia się szybkim wzrostem i dużymi (do 15 cm), błyszczącymi liśćmi, tworząc gęstą zasłonę. W sprzyjających warunkach przyrasta rocznie o 50-100 cm, dlatego warto go wybrać szczególnie wtedy, gdy oczekujesz szybkiego efektu.

Natomiast bluszcz kolchidzki (Hedera colchica) to gatunek o dużych liściach (do 20-25 cm długości) i rocznych przyrostach ok. 60-90 cm. Warto jednak zaznaczyć, że jest zdecydowanie mniej odporny na mrozy w porównaniu z bluszczem pospolitym lub irlandzkim, dlatego sprawdzi się w cieplejszych rejonach kraju oraz w miejscach osłoniętych od wiatru.

Każdy z gatunków ma swoje mocne strony. Bluszcz pospolity jest najbardziej uniwersalny i odporny, bluszcz irlandzki gwarantuje szybszy efekt, a bluszcz kolchidzki przyciąga uwagę dużymi liśćmi. Dobierając roślinę, kieruj się nie tylko jej wyglądem, ale przede wszystkim warunkami klimatycznymi ogrodu – w chłodniejszych rejonach Polski bezpieczniejszym wyborem będzie zdecydowanie bluszcz pospolity.

Zobacz: Jaki bluszcz rośnie najszybciej i jest zimozielony?

Jak pielęgnować bluszcz w ogrodzie?

Bluszcz uchodzi za roślinę o małych wymaganiach, jednak warto poznać jego preferencje, aby odwdzięczył się bujnym wzrostem.

Stanowisko

Najlepiej rozwija się w cieniu i półcieniu. Może również rosnąć w słońcu, ale wymaga stale wilgotnej gleby. Bluszcz pospolity i irlandzki są odporne na zacienienie i dobrze znoszą polski klimat, natomiast bluszcz kolchidzki lepiej czuje się w miejscach cieplejszych, osłoniętych od wiatru (w rejonach o surowych zimach warto sadzić go przy murach od strony południowej lub wschodniej).

Gleba

Bluszcze preferują gleby żyzne, próchniczne i przepuszczalne, o umiarkowanej wilgotności. Optymalny odczyn to obojętny lub lekko zasadowy, ale bluszcz pospolity dobrze radzi sobie także w lekko kwaśnym podłożu.

Uwaga: Przed posadzeniem gleba powinna zostać oczyszczona z chwastów i przekopana na głębokość ok. 30 cm. Dodatek kompostu lub obornika poprawi jej strukturę i dostarczy niezbędnych składników odżywczych, które są szczególnie ważne w początkowej fazie wzrostu.

Sadzenie

Bluszcz najlepiej sadzić wiosną lub wczesną jesienią, gdy gleba jest ciepła i wilgotna. Dołki powinny być o połowę większe od bryły korzeniowej, co zapewni młodej roślinie przestrzeń do rozwoju.

Gęstość sadzenia zależy od oczekiwanego efektu – przy ogrodzeniach rośliny najczęściej sadzi się w odstępach co 30-40 cm. Bluszcz irlandzki i kolchidzki, ze względu na szybszy wzrost, wymagają większego odstępu (do 50-60 cm) niż wolniej rosnący bluszcz pospolity.

Podlewanie

Bluszcz nie toleruje długotrwałej suszy w początkowym okresie wzrostu, dlatego też młode egzemplarze (w pierwszym roku po posadzeniu) powinny być regularnie podlewane. Dorosłe rośliny wykazują większą odporność na brak wody.

Nawożenie

Pnącze nie ma dużych wymagań pokarmowych, ale regularne nawożenie sprzyja szybszemu zagęszczaniu żywopłotu. Wiosną warto zastosować nawóz wieloskładnikowy o spowolnionym działaniu lub kompost. Latem możesz sięgnąć po nawozy bogate w azot, natomiast jesienią – zastosować preparaty z przewagą potasu i fosforu.

Przycinanie i formowanie

Regularne cięcie bluszczu jest niezbędne do utrzymania estetycznego żywopłotu, przy czym zalecany termin cięcia przypada na wiosnę. Pędy skraca się do długości 15-20 cm, co pobudza roślinę do wypuszczania nowych przyrostów. Pamiętaj też o usuwaniu starych, suchych i uszkodzonych pędów.

Uwaga: Bluszcz irlandzki i kolchidzki, ze względu na szybki wzrost, wymagają cięcia nawet dwa razy w sezonie, natomiast bluszcz pospolity wystarczy przycinać raz do roku.

Podpory i prowadzenie pędów

Bluszcz ma korzenie czepne, które samodzielnie przytwierdzają się do powierzchni ogrodzeń, murów czy siatek. W początkowej fazie wzrostu warto jednak pomóc roślinie, przywiązując pędy do podpór.