Arbuz – jak wykorzystać go w kuchni?

Arbuz jest oficjalnie warzywem i zalicza się, podobnie jak dynia, ogórek i cukinia do rodziny dyniowatych. Jego ojczyzną jest Afryka Południowa, gdzie nadal rośnie w naturalnym środowisku. 

W naszych warunkach uprawa arbuza jest możliwa tylko w szklarniach i tunelach foliowych. Roślina lubi temperaturę powyżej 25°C i dlatego dojrzewa na gruncie tylko w takich słonecznych i ciepłych krajach jak Włochy, Hiszpania, Węgry albo Turcja. Od połowy maja zakwitają na polach pierwsze arbuzy i po krótkim czasie tworzą się z kwiatów maleńkie owoce. Od końca czerwca zaczynają się zbory – dojrzewają pierwsze arbuzy.

Arbuz doskonale gasi pragnienie podczas upałów.

Arbuz powinien być czerwony, słodki i soczysty – ale jak rozpoznać, czy jest w pełni dojrzały? Są na to cztery sposoby:

• Żółta plama – Wszystkie arbuzy mają tajemniczą żółtą plamę, wskaźnik stopnia dojrzałości. Im bardziej żółta jest plama, tym bardziej dojrzały jest arbuz. Na tym miejscu owoc w okresie wzrostu leży na ziemi i nie dociera tam światło. Skutek jest taki, że nie zachodzi w komórkach fotosynteza i miejsce pozostaje żółte, zamiast zabarwić się na zielono.
• Ciężar – Doskonałe jakościowo arbuzy mają gęsty, soczysty miąższ i w związku z tym są ciężkie.  Jeśli są do wyboru dwa podobnej wielkości arbuzy i jeden jest wyraźnie lżejszy – należy wybrać cięższy, który jest na pewno bardziej dojrzały.
• Skórka – Skórka nie może być pęknięta ani uszkodzona. Powinna być dookoła twarda i dająca się wcisnąć. Jeśli skórka ustępuje pod naciskiem palca, jest to wskaźnik tego, że arbuz jest już przejrzały. Miąższ oddziela się od skórki, jest mączysty i zepsuty.
• Odgłos – Jeśli stuknie się w arbuz, odgłos powinien być głuchy i pełny. 

Jak przechowywać arbuz?

Cały, niepokrojony arbuz może być przechowywany w temperaturze pokojowej przez 1-2 tygodnie. Pokrojone kawałki trzeba natomiast szybko zużyć, ponieważ są mało trwałe. Można je co najwyżej przechować przykryte w lodówce przez ok. 3 dni.

Arbuz jest oficjalnie warzywem i zalicza się, podobnie jak dynia, ogórek i cukinia do rodziny dyniowatych.

Dzięki wysokiej zwartości wody arbuzy doskonale nadają się do mrożenia. Mają tylko jedną drobną wadę: podobnie jak truskawki i maliny miąższ arbuza również staje się miękki. I papkowaty. Niemniej jednak smak i aromat pozostają.

Kilka przykładów wykorzystania arbuza w kuchni

Arbuz doskonale gasi pragnienie podczas upałów. Jest też smacznym dodatkiem do sałatek owocowych. Może być łączony z innymi owocami, jak ananasy, banany, jabłka, wiśnie i brzoskwinie. Można z arbuzem wyczarować niezwykłe przystawki z serem feta albo kozim, albo wykorzystać go w formie puree z lodami lub jogurtem.

Jakie przepisy z użyciem arbuza polecamy? Zobacz!

1. Szaszłyki z arbuzem, bazylią i vinaigrette

Składniki szaszłyka:

• ½ małego melona cukrowego
• ½ arbuza,
• 20 kulek sera mozzarella,
• 10 plasterków surowej szynki,
• pęczek bazylii,
• sól, pieprz.

Składniki na bazyliowy sos vinaigrette:

• 1 szalotka,
• pęczek bazylii,
• ząbek czosnku,
• ½ łyżeczki płatków chili,
• 70 ml oleju z oliwek,
• 2 łyżki octu winnego (z czerwonego wina),
• 1 łyżeczka soli.

Arbuz powinien być czerwony, słodki i soczysty – ale jak rozpoznać, czy jest w pełni dojrzały? Są na to cztery sposoby

Przygotowanie:

a) Do sosu obrać ze skórki czosnek i szalotkę i pokroić w kawałki. Liście bazylii oberwać od łodyg. Razem z pozostałymi składnikami sosu dokładnie zmiksować. Vinaigrette odstawić na bok.
b) Liście bazylii na szaszłyki oberwać z łodyg. Arbuz i melon pokroić i z miąższu wykroić kulki (użyć wykrawacza do arbuza).
c) Na drewniane patyczki do szaszłyków nakładać na zmianę liście bazylii, kawałki szynki, arbuza i melona oraz kulki mozzarelli. Doprawić solą i pieprzem, skropić sosem vinaigrette. 

2. Lody z arbuza na patyku

Składniki:

• 0,6 kg arbuza,
• ½ cytryny,
• 0,2 l mleka kokosowego,
• 2 łyżki cukru,
• 6 kiwi,
• 100 g kropelek czekoladowych.

Potrzebny będzie mikser, foremki do lodów i worek cukierniczy.

Przygotowanie:

a) Wycisnąć cytrynę. Miąższ arbuza oddzielić od skórki i pokroić w kawałki. Zmiksować z połową cukru na gładki mus.
b) Zmiksowaną masę arbuzową przetrzeć przez sito i ostrożnie napełnić foremki do ¾. Zwracać uwagę, aby krawędzie były czyste. Dołożyć po 5-6 kropelek czekolady i mrozić przez 3 godziny.
c) Mleko kokosowe z resztą cukru wymieszać i wlać do worka cukierniczego. Ostrożnie wlewać na zamrożoną masę arbuzową, aby powstała warstwa ok. 1 cm. Mrozić przez kolejną godzinę.
d) Obrać ze skórki kiwi, pokroić w kawałki i zmiksować. Przetrzeć przez sito, aby usunąć pestki. Foremki do lodów napełnić po brzegi, ulokować patyki i zostawić w zamrażarce na ok. 5 godzin. 

3. Letnia arbuzowa sałatka z fetą i oliwkami

Składniki:

• 1,5 kg arbuza,
• 120 g czarnych oliwek,
• 250 g sera feta,
• 2 czerwone cebule,
• 3 limonki,
• 5 łodyżek pietruszki,
• 10 łodyg mięty,
• 3 łyżki oliwy z oliwek,
• szczypta cukru, sól. 

Przygotowanie:

a) Arbuzy pokroić w grubą kostkę, pietruszkę i miętę drobno posiekać. Wszystko wymieszać.
b) Do dresingu cebulę drobno pokroić. Limonki wycisnąć i zmieszać z cebulą, doprawić cukrem i solą. Oliwki grubo pokroić, zmieszać z dresingiem i wyłożyć na arbuzy. 
c) Fetę grubo pokruszyć, polać oliwą, dokładnie wymieszać.

Przeczytaj również: Arbuz w kosmetyce oraz jego właściwości zdrowotne – zalety i porady