Poradnik: nawozy do kwiatów, trawnika, iglaków, krzewów i drzew

Zarówno niedobór jak i nadmiar nawozu prowadzi do podwyższonej podatności na choroby i zaburzeń wzrostu. Właściwy nawóz wzmacnia rośliny, pomaga usunąć powstałe uszkodzenia. Przy każdym podawaniu nawozu należy zwracać uwagę, aby ziemia była wilgotna. Co do dawkowania i częstości nawożenia, należy kierować się wskazaniami producenta.

Oferta nawozów do ogrodu jest ogromna i laikowi trudno się w niej odnaleźć. Poniżej krótki przegląd. 

Nawozy mineralne i organiczne – różnice

Nawozy mineralne są przez rośliny łatwiej przyswajane niż organiczne i można je stosować przede wszystkim doraźnie przy niedoborze składników pokarmowych w glebie. Podstawowymi składnikami są azot (N), fosfor (P) i potas (K), które w poszczególnych produktach występują w różnych proporcjach. Nawozy kompleksowe dostarczają roślinom wszystkich minerałów. Istnieją nawozy długodziałające oraz szybko wypłukiwane z gleby.

Nawozy organiczne, jak kompost, obornik albo wióry rogowe, są bardziej przyjazne dla środowiska, ponieważ pochodzą z roślinnych albo zwierzęcych produktów odpadowych. Często chodzi tu o nawozy azotowe, chociaż dostępne są również wieloskładnikowe nawozy organiczne. Dla roślin nie są one bezpośrednio przyswajalne i muszą być najpierw rozłożone przez mikroorganizmy. Im grubszy jest nawóz organiczny, tym dłużej trwa proces jego rozkładu.

Skład nawozu wieloskładnikowego – NPK

Zestaw składników ma wpływ na wzrost, zdrowie i bujność kwitnienia roślin. Każdy skład nawozu pełni określoną rolę i źle dobrany może prowadzić do komplikacji.

1. Azot (N)

Ten składnik odpowiada za siłę i wzrost. Rośliny kochają azot i chętnie go pobierają.

• za mało: liście żółkną albo są bladozielone, wzrost słaby;
• za dużo: liście wydłużają się, tkanka jest miękka, łodygi się przechylają;
• optymalnie: zieleń liści jest żywa i intensywna, wzrost normalny do bujnego.

2. Fosfor (P)

Tego składnika potrzebują przede wszystkim rośliny kwitnące i owocujące.

• za mało: rośliny kwitną i owocują słabo albo wcale;
• za dużo: zaburzenia wzrostu, ponieważ ważne elementy śladowe nie są przyswajane;
• optymalnie: obfite kwitnienie i owocowanie.

3. Potas (K)

Ten składnik ma związek z gospodarką wodną roślin. Zwiększa stabilność, odporność na mróz oraz owady ssące.

• za mało: zahamowanie wzrostu i objawy więdnięcia;
• za dużo: zahamowanie wzrostu, nekroza brzegów liści, uszkodzenia liści, słaby wzrost;
• optymalnie: rośliny wyglądają zdrowo, mają mocny i stabilny wzrost.

Specjalne nawozy dla określonych grup roślin

Stosowanie specjalnych nawozów do trawnika, różaneczników czy róż opłaca się zwłaszcza wtedy, gdy w ogrodzie istnieje większa liczba określonych grup roślin. Dla niewielkiego ogrodu z wieloma rożnymi gatunkami wystarczy z reguły nawożenie trzema podstawowymi składnikami NPK.

Nawozy do kwiatów – jak stosować?

Kwitnące rośliny stanowią dumę i radość każdego ogrodu. Wiadomo jednak, że wspaniałe efekty nie przychodzą same i trzeba kwiaty odpowiednio wspierać. Czy to będzie szybko działający nawóz syntetyczny, czy też naturalny organiczny, trzeba dowiedzieć się, kiedy i jak go stosować oraz jakie specyficzne potrzeby posiadają poszczególne rośliny. Kwiaty odpowiednio nawożone staną się z pewnością o wiele piękniejsze.

1. Pora nawożenia 

Gatunek kwiatów, roślina jednoroczna albo wieloletnia, nowo posadzona albo stała – wszystko to odgrywa ważną rolę, jeśli chodzi o porę nawożenia.

• Dla roślin jednorocznych oraz nowo posadzonych nawozi się glebę podczas przygotowywania rabat kwiatowych.
• Wieloletnie kwiaty i ozdobne trawy nawozi się wiosną, kiedy rozpoczną wzrost.
• Rośliny cebulowe nawozi się wraz z rozpoczęciem wzrostu.
• Nawożenie róż zaczyna się w maju, ale nie trwa ono dłużej niż do końca lipca.

2. Nawożenie kwiatów ogrodowych

Przed nawożeniem kwiaty trzeba podlać tak, jak zwykle. Ważne jest dla roślin, aby napiły się przed przyjmowaniem pokarmu. Suche korzenie mogą pod wpływem nawozu ulec uszkodzeniu.

3. Nawożenie kwiatów balkonowych

Kwiaty balkonowe i doniczkowe wymagają specjalnego nawozu. Potrzebują środka, który zawiera mniej azotu niż zwykłe nawozy do kwiatów gruntowych. Zamiast tego należy im podać więcej fosforu i potasu.

Stosowanie nawozów do trawnika

Doping jest zabroniony w sporcie, ale na szczęście nie w ogrodzie na trawniku. Jeżeli powierzchnia trawnika raczej daleka od pięknego, zielonego, regularnego dywanu, może to być oznaką niedoboru minerałów i pierwiastków śladowych w glebie.

Nie każdy trawnik potrzebuje od zaraz nawożenia. Jeśli jest żywo zielony, gęsty i bez ubytków, to nie wygląda, aby mu czegoś brakowało. Z nawożenia trawnika trzeba zrezygnować, kiedy rośliny wciąż pobierają tyle pokarmu, ile potrzebują. Nadmiar nawozu pozostałby po prostu w glebie i niepotrzebnie zanieczyszczał wody gruntowe. Aby stwierdzić, jakie ewentualnie składniki potrzebne są dla trawnika, należy wykonać analizę gleby.

Ogólna zasada nawożenia trawnika: im bardziej intensywnie jest wykorzystywany, tym lepiej musi być zaopatrzony w składniki pokarmowe. Ale zawsze chodzi tu o właściwą ilość i skład nawozu. Więcej nie tylko nie oznacza lepiej, ale na odwrót, nadmiar nawozu może tylko trawnikowi zaszkodzić.

Pierwsze nawożenie trawnika można wykonać zwykle między połową marca i połową kwietnia. Od połowy maja do połowy czerwca trzeba wykonać drugie nawożenie, z przewagą potasu, aby wzmocnić rośliny przed letnią suszą. W lipcu można podać dawkę nawozu długo działającego z azotem, a pod koniec sierpnia zasilić trawnik po raz ostatni.

Jak stosować nawozy do iglaków?

Nawożenie drzew i krzewów iglastych powinno być prowadzone z umiarem. Iglaki są bardzo wrażliwe nie tylko na niedobór składników pokarmowych, ale nie znoszą też ich nadmiaru. Z tego względu przed zastosowaniem nawożenia dobrze jest wykonać analizę gleby.

W przypadku gatunków iglastych, jak sosny, świerki, jodły i inne, występuje szczególne zapotrzebowanie na magnez. Nawóz wieloskładnikowy z magnezem i pierwiastkami śladowymi zapewnia właściwy rozwój iglaków.

Jeżeli iglaki w ogrodzie są niewystarczająco wybarwione, przyczyną jest prawdopodobnie niedobór magnezu. Przy wysokiej wartości pH gleby również mangan jest często źle przyswajany, to znaczy korzenie nie mogą go w dostatecznym stopniu przyjmować. Opanowanie rośliny przez przędziorki może czasem również powodować jaśniejszy odcień zieleni igieł. W tym wypadku należy sięgnąć po odpowiedni środek ochronny.

Kiedy i jak nawozić drzewa liściaste?

W przyrodzie drzewa same zaopatrują się w środki odżywcze i podtrzymują łańcuch pokarmowy. W ogrodzie naturalne warunki są zwykle zakłócone, gleba jest zbyt uboga albo zachodzi konkurencja ze strony innych roślin.

Drzewa liściaste mogą pełnić w ogrodzie różne funkcje, mogą zacieniać teren, służyć jako osłona, być ozdobą albo źródłem owoców. Wszystkie drzewa potrzebują oprócz głównych składników, czyli azotu, fosforu i potasu również odpowiedniej ilości minerałów i elementów śladowych. Do czynników, które wpływają na określone zapotrzebowanie należą: gatunek drzewa, stanowisko, właściwości gleby, wielkość drzewa, nasłonecznienie i warunki klimatyczne.

Regularne usuwanie opadających liści powoduje, że zawarte w nich składniki nie wracają do gleby, jak to się dzieje w naturze. Te ubytki muszą być wyrównane przez odpowiednie nawożenie, jednak przenawożenie może być równie szkodliwe, jak niedobór nawozu.

• Drzewa liściaste wystarczy nawozić co dwa lata.
• Nawóz podaje się tylko w okresie wegetacji, na początku rozwoju pędów w marcu/kwietniu i pod koniec czerwca.
• Zaleca się stosowanie nawozów organicznych.
• Nawozy mineralne są rozpuszczalne w wodzie i od razu dostępne dla roślin.
• Jesienią i zimą nie należy podawać nawozu. Także zbyt późne nawożenie może spowodować, że pędy nie zdążą zdrewniać i będą podatne na mróz.
• Młode drzewka, które przy sadzeniu zostały zaopatrzone w dawkę kompostu, nie potrzebują w bieżącym roku dodatkowego wsparcia.

Nawożenie żywopłotów

Rośliny na żywopłoty dysponują z reguły rozwiniętym systemem korzeniowym i większość składników pokarmowych są w stanie pobrać z gleby. Czasem nawożenie jest jednak celowe, przede wszystkim dla pobudzenia wzrostu krzewów. W tym wypadku lepiej, oznacza mniej. Nadmiar nawozu może spowodować szkody, a nawet doprowadzić do obumarcia roślin. Stosować należy przede wszystkim nawozy organiczne, jak kompost albo wióry lub mączkę z rogów.