Czym różni się cyprys od cyprysika?

Bardzo stara i zróżnicowana pod względem budowy rodzina cyprysowatych (Cupressaceae) liczy ponad 130 gatunków należących do ponad 20 rodzajów. Interesujący nas cyprys (Cupressus) oraz cyprysik (Chamaecyparis) są przedstawicielami tej samej podrodziny cyprysowych. Dwie pozostałe podrodziny to żywotnikowe oraz jałowcowe. Nawiasem mówiąc, jedynym rodzimym przedstawicielem rodziny cyprysowatych jest nasz jałowiec pospolity.

Zasięg geograficzny i naturalne środowisko cyprysów i cyprysików

Cyprys: 

Występuje w regionach o ciepłym klimacie na półkuli północnej – obszar śródziemnomorski (Europa Południowa, Bliski Wschód, Maroko), południowa część Azji (Chiny, Wietnam, Himalaje), Ameryka. Naturalnym środowiskiem cyprysa są lasy iglaste na wyżynach i w wysokich górach (cyprys bhutański rośnie w Himalajach do 2800 m).

Cyprysik: 

Wystepuje na zachodnich wybrzeżach Ameryki Północnej oraz wschodniej Azji. Naturalnym środowiskiem tej zimozielonej rośliny są lasy w dolinach rzek i w pobliżu akwenów.

Podstawowe wymagania i długość życia cyprysa i cyprysika

Cyprys: 

Jest rośliną światłolubną i ciepłolubną. Potrzebuje gleby świeżej, umiarkowanie żyznej. Wrażliwy na niskie temperatury. Drzewo długo rośnie, ale jest za to długowieczne – żyje 1000 lat i więcej (cyprys saharyjski żyje ponad 2000 lat).

Cyprysik: 

Cyprysik to roślina światłolubna. Dobrze rośnie na glebach świeżych, próchnicznych i wilgotnych. Lubi klimat ciepły i wilgotny (morski). Jest wrażliwy na mróz i zanieczyszczenie powietrza. Drzewo wolno rośnie i w zależności od gatunku osiąga wiek 300-600 lat.

Cyprys a cyprysik: pokrój drzewa, kora i inne cechy

Cyprys: 

Większość gatunków (w tym popularny cyprys wiecznie zielony) ma pokrój stożkowy albo kolumnowy. Niektóre mają koronę szeroką i rozłożystą (jak cyprys wielkoszyszkowy). Cyprysy osiągają przeważnie wysokość 40-50 m, a cyprys bhutański jeszcze większą. Niektóre gatunki mają wzrost zróżnicowany w zależności od warunków życia.

Kora cyprysa jest koloru szarobrązowego, cienka. Łuszczy się włóknistymi pasami. Drzewo ma głęboki i mocny system korzeniowy, zapewniający mu stabilność. Drewno cyprysowe jest bardzo twarde i trwałe. Część twardzielowa ma kolor złocistoróżowy do czerwonawo brązowego. Część bielasta jest bladożółta. Drewno jest aromatyczne.

Cyprysik: 

Zwykle średnie i duże drzewa o stożkowej koronie i płytkim systemie korzeniowym. Gatunkiem o smukłej i mocno ugałęzionej koronie jest cyprysik Lawsona, który dorasta nawet do 60-70 m. Charakterystyczną cechą cyprysików jest ich przeważnie długi, cienki i zwieszony wierzchołek.

Kora cyprysików jest w kolorze czerwonym do brunatnego. Łuszczy się podobnie jak u cyprysa. Drewno cyprysikowe jest bardzo trwałe i odporne na działanie czynników atmosferycznych oraz grzybów. Część twardzielowa w kolorze żółtoczerwonym albo brunatnoczerwonym jest otoczona wąskim pierścieniem jasnego bielu. Drewno jest bardzo aromatyczne.

Liście, kwiaty i szyszki cyprysów i cyprysików

Cyprys: 

Liście cyprysa są formie łusek, tylko u bardzo młodych osobników mogą mieć kształt igieł o długości 5-15 mm. Łuski cyprysa zachodzą na siebie i mocno przylegają do pędu. Są gęste i drobne – 1-5 mm. Kolor zależy od gatunku i może być ciemnozielony, niebieskozielony lub jasnozielony. Cyprysy są zielone przez cały rok.

Oddzielnie kwiaty męskie i oddzielnie żeńskie rozwijają się na jednym drzewie (jednopienność) i są wiatropylne. U większości cyprysów są żółtozielone, a z czasem brązowieją. Cyprysy kwitną zwykle wczesną wiosną.

Szyszki cyprysów są kuliste, czasem lekko owalne. Mają średnicę od 8 mm do 4 cm. Szyszki są szare albo brązowe do koloru złotego. Dojrzewają w drugim roku po utworzeniu.

Cyprysik:

Cyprysik także ma liście łuskowate, tylko we wczesnej młodości igiełkowate. Łuski są zaostrzone, bardziej lub mniej odstają od pędu, a na dolnej stronie mają białe linie albo plamki. Są to cechy charakterystyczne cyprysików, ale nie bez wyjątków. Przylegające do pędu i niezaostrzone łuski posiada np. cyprysik tępołuskowy. Z kolei brak białego wzoru wykazują łuski cyprysika nutkajskiego. Cyprysiki są zielone przez cały rok.

Cyprysiki są jednopienne i mają kwiaty rozdzielnopłciowe. Są one żółte lub żółtobrązowe, a cyprysik Lawsona ma nawet kwiaty czerwone. Cyprysiki kwitną od kwietnia do sierpnia.

Szyszki cyprysików są małe, kuliste, o średnicy od 4 mm (cyprysik groszkowy) do 10 mm (cyprysik nutkajski). Dojrzewają w pierwszym roku (wyjątkiem jest cyprysik nutkajski – w drugim roku).