Cytryniec chiński, czyli jagody wiecznej młodości. Uprawa

Skąd pochodzi cytryniec chiński?

Cytryniec chiński (Schisandra chinensis (Turcz.) Baill.) należy do mało znanych roślin pnących w naszych ogrodach. Wnosi do nich intersujące urozmaicenie. Należy do rodziny cytryńcowatych, a rodzaj botaniczny Schisandra liczy ok. 25 gatunków. Zainteresowaniem ogrodników cieszy jednak się tylko „jagoda pięciu smaków”, czyli cytryniec chiński.

W odróżnieniu od innych znanych krzewów jagodowych, cytryniec jest szybko rosnącym pnączem, które chętnie wspina się nawet na wysokość pięciu metrów. Daje nie tylko smaczne i bardzo zdrowe owoce, ale również tworzy szczelną zasłonę.

W naturalnych warunkach można tę roślinę spotkać w Korei, w Chinach, na Sachalinie, w Przymorskim i Chabarowskim Kraju Rosji, Japonii, obwodzie Amurskim i na Kurylach. Pierwsze wzmianki o cytryńcu w chińskich pismach pochodzą z czasów dynastii Han (206 p.n.e.- 220 n.e.).

Jak wygląda cytryniec chiński? 

Cytryniec chiński jest uprawiany przede wszystkim ze względu na ozdobny wygląd i owoce. Nie ma specjalnych wymagań, dobrze rośnie w naszym regionie, a nazwy „jagody życia” albo „wiecznej młodości” dużo mówią o ich wpływie na zdrowie.

Liście cytryńca przebarwiają się jesienią na złoty kolor i opadają. Pojawiające się wiosną kwiaty są białe albo jasnoróżowe i intensywnie pachną. Kwiaty o średnicy około dwóch centymetrów, na długich szypułkach, wyrastają po 2-5 w kątach liści. Są rozdzielnopłciowe i w pierwszym roku może się zdarzyć, że zakwitną tylko męskie, albo tylko żeńskie kwiaty, co oznacza, że żadnych owoców nie będzie. Jednak od następnego roku można już liczyć na podobne do porzeczek duże grona owoców. Mają one zmieniający się smak między słodkim, kwaśnym, gorzkim, słonym i ostrym.

Dwupienne są tylko dzikie cytryńce, natomiast dostępne w handlu (np. odmiana ‘Estern Prinz’) rozwijają z reguły kwiaty obu płci na jednym egzemplarzu.

Stanowisko dla cytryńca chińskiego

Idealne dla cytryńca chińskiego jest miejsce słoneczne do jasnego półcienia, bez ostrego słońca w południowych, letnich godzinach. Jeśli promienie słoneczne padają bezpośrednio na bryłę korzeniową, należy ziemię okryć grubą warstwą ściółki. Ponieważ chętnie się wspina, potrzebuje na wszelki wypadek jakiejś podpory. Od drugiego-trzeciego roku życia roślina jest już zimoodporna i może przez cały rok pozostać w ogrodzie. Dobrze jest zapewnić cytryńcowi następuje warunki:

• miejsce przed nasłonecznioną ścianą;
• osłona przed bezpośrednim nasłonecznieniem latem;
• ustawienie podpory;
• posadzenie przed płotem, murem, tarasem, pergolą, gdzie utworzy zieloną zasłonę.

Podłoże dla cytryńca chińskiego

Podłoże dla cytryńca chińskiego powinno być lekko kwaśne do neutralnego. Roślina znosi również nieco wapnia. Ziemia powinna być na stanowisku:

• lekka i przepuszczalna;
• zmieszana z torfem, piaskiem i odrobiną gliny;
• z dodatkiem kompostu przed sadzeniem.

Jak sadzić cytryniec? Jakie kupić sadzonki?

Kupując sadzonki cytryńca trzeba zwracać uwagę, aby była to odmiana jednopienna, samopylna. W przeciwnym razie trzeba posadzić dwie rośliny – męską i żeńską – aby móc zbierać jesienią jagody. Podczas sadzenia trzeba zwrócić uwagę, aby:

• zachować odległość między roślinami co najmniej jednego metra;
• zabezpieczyć dołek przed zastojem wody warstwą drenażu;
• namoczoną w wodzie bryłę korzeniową ułożyć w dołku i lekko ucisnąć;
• dobrze podlać i obłożyć warstwą ściółki.

Ważne jest, aby blisko cytryńca chińskiego nie rosły żadne drzewa ani inne rośliny. Szybkorosnące pnącze zawija się na wszystkim, co napotka po drodze i co może stanowić podporę. Drzewom nie koniecznie wyjdzie to na zdrowie, ponieważ zostaną szczelnie osłonięte od światła.

Podczas sadzenia trzeba też ustawić podpory. Na otwartej przestrzeni może to być pergola. Jeżeli „jagody wiecznej młodości” mają służyć za parawan, trzeba je posadzić w formie szpaleru. Na ścianie domu trzeba również przymocować podporę z drewna albo drutu, aby roślina mogła się opierać.

Jak podlewać cytryniec chiński?

Cytryniec chiński lubi podłoże wilgotne, ale przepuszczalne i bez zastoju wody. Odpowiednio musi być podlewana. Źle znosi dłuższe okresy suszy i na słonecznym miejscu musi być częściej zaopatrywana w wodę. Trzeba pamiętać, aby:

• podlewać regularnie, nie dopuszczać do przesuszenia;
• podczas letnich upałów podlewać codziennie;
• zastosować warstwę ściółki, która pomoże utrzymać wilgoć podłoża.
• stosować do podlewania najlepiej deszczówkę albo przynajmniej wodę odstałą;

Jeżeli liście przed nadejściem jesieni zaczynają się zwieszać, żółknąć albo schnąć, oznacza to, że roślina ma za mało wilgoci. Należy podlać ją jak najszybciej, aby uratować resztę liści.

Cytryniec rośnie w bardzo szybkim tempie

Jako że cytryniec chiński rośnie w bardzo szybkim tempie, potrzebuje też dużo składników pokarmowych, aby rozwinąć liście, kwiaty i wytworzyć owoce. Przy niedostatku pokarmu skieruje swoje siły na wzrost, rezygnując z konieczności z owocowania. Do nawożenia należy stosować nawóz do krzewów i drzew owocowych. Nawożenie wykonuje się według zaleceń producenta, zwykle wiosną przed kwitnieniem, latem przed tworzeniem owoców i ostatni raz jesienią przed zimowym spoczynkiem.

Jak przycinać cytryniec chiński?

Regularne przycinanie cytryńca chińskiego nie jest konieczne. Za nożyce trzeba chwycić, kiedy pnącze zbytnie się rozrośnie i dosłownie wchodzi na głowę. Zabieg należy wykonać przed kwitnieniem rośliny.

• odpowiednią porą na cięcie jest późna zima albo wczesna wiosna;
• przycina się przed rozwojem liści i kwiatów;
• cięcie wykonuje się według potrzeb: na planowaną wysokość, ze skróceniem długich pędów itp.;
• nożyce powinny być ostre i zdezynfekowane.

Cytryniec chiński lubi podłoże wilgotne, ale przepuszczalne i bez zastoju wody.

Rozmnażanie cytryńca chińskiego

Odkłady pędowe

Cytryniec chiński, jako pnącze, dysponuje wiosną dużą ilością miękkich, długich pędów, które można wykorzystać do rozmnożenia rośliny. Ta metoda z reguły dobrze się udaje, ponieważ sadzonki tak długo pozostają związane z rośliną macierzystą, aż się ukorzenią i są w stanie samodzielnie pobierać pokarm.

Sadzonki pędowe

Kiedy uprawiana w ogrodzie roślina owocuje obficie i daje smaczne owoce, można z sadzonek pędowych wyhodować więcej takich egzemplarzy. Rozmnażanie wegetatywne gwarantuje, że młode rośliny w pełni odziedziczą cechy rośliny macierzystej.

Wysiew nasion

Rozmnażanie cytryńca z nasion jest zwykle bardzo trudne i często nie wschodzi ani jedna siewka.

Jak zimować cytryniec chiński?

Starsze egzemplarze cytryńca chińskiego są w pełni zimoodporne i znoszą temperatury nawet do -30°C. Tylko rośliny młode, na przykład wyhodowane z siewek, muszą być przez dwie albo trzy zimy zabezpieczane przed mrozem.

Chcesz wiedzieć na co pomaga cytryniec chiński? Sprawdź tutaj!