Co zrobić z humusem przed założeniem ogrodu?

Oprócz składników mineralnych, jak drobny piasek, muł i glina, ta warstwa zawiera – w przeciwieństwie do głębiej leżącego podglebia – wysoki udział składników pokarmowych oraz substancji organicznej. Tę substancję pochodzenia organicznego nazywa się humusem.

Co to jest humus?

Określenie pochodzi z łaciny i znaczy dosłownie „ziemia”. Zasadniczo pod pojęciem humus rozumie się wszystkie obumarłe składniki organiczne, obojętnie, czy są roślinnego, czy zwierzęcego pochodzenia. Pod wpływem tlenu i poprzez procesy chemiczne powstaje z czasem z humusu dwutlenek węgla, woda i azotany. Rozkład zależy od obecności różnych związków chemicznych. Węglowodany i białka rozpadają się stosunkowo szybko, celuloza na przykład – znacznie wolniej. Dlatego w humusie jedne składniki pozostają dłużej niż inne.

Produkty rozkładu rośliny przyjmują jako składniki odżywcze, dlatego humus jest doskonałym nawozem. W podłożu o niewielkiej zawartości humusu rośliny mają do dyspozycji bardzo niewielką ilość substancji odżywczych, co odbija się na ich wzroście.

Bez warstwy humusu deszcz bardzo szybko przeniknąłby do głębszych obszarów, a korzenie roślin straciłyby dostęp do cennej wilgoci. Poza tym humus chroni glebę przed nadmierną erozją, a korzenie przed dużymi wahaniami temperatury.

Gleba zawierająca warstwę humusu jest glebą żywą, ponieważ jest pełna mikroorganizmów i zwierząt tam żyjących. Te spulchniają ustawicznie glebę i zapewniają dostęp tlenu.

Co zrobić z humusem, planując budowę domu i ogród?

Trudno wyobrazić sobie zakładanie ogrodu z sadzeniem i sianiem przeróżnych roślin bez odpowiedniego, żyznego podłoża. Z drugiej strony, stan podłoża po zakończeniu prac budowlanych nie trudno sobie wyobrazić: gleba wymieszana z podglebiem, resztki materiałów budowlanych, zbita na kamień ziemia. Urodzajnej warstwy zniszczonej podczas budowy nie da się naprawić. Usunięcie i wywiezienie tej ziemi po to, aby przywieźć z zewnątrz nową, jest przede wszystkim nieekonomiczne. A poza tym nie ma wcale pewności, czy nowa ziemia będzie lepsza od poprzedniej.

Warstwę ziemi z humusem trzeba zdjąć przed rozpoczęciem budowy i przechować w bezpiecznym miejscu.

Humus zdejmuje się z powierzchni obrysu wykopów, a także tarasu, dróg i podjazdu. Grubość warstwy humusu waha się od 10 cm do 30 cm i więcej, a więc w grę wchodzą znaczne masy ziemi.

Poza względami ekonomicznymi, pozostawienie humusu jest nieuzasadnione ze względów technicznych. Wierzchnia warstwa nie nadaje się zupełnie do układania na niej wylewek z betonu, ponieważ pod wpływem obciążenia osiada. Po pewnym czasie ściany zaczynają pękać. A na dodatek, znajdujące się w humusie zarodniki grzybów znajdują odpowiednie warunki do rozwoju.

Jak przechowywać humus?

Humus należy składować na niewysokiej pryzmie (do 1,5 m) ułożonej luźno, aby nie utrudniać dostępu wody i powietrza w głąb warstwy. Składowanej ziemi nie powinno się rozkładać pod rosnącymi drzewami ani w pobliżu wykopów.

Dobrze napowietrzona i nawodniona pryzma humusu przetrwa budowę i stanie się podłożem dla planowanego ogrodu.