Bratki na balkonie i w ogrodzie – kiedy sadzić i jak pielęgnować?

Bratek, czyli fiołek ogrodowy (Viola × wittrockiana Gams) nie jest botanicznym gatunkiem rośliny, ale wynikiem skrzyżowania trzech dziko rosnących fiołków: fiołka trójbarwnego (V. tricolor), fiołka żółtego (V. lutea) oraz fiołka ałtajskiego (V. altaica). Od początku XIX wieku wyhodowano ogromną liczbę odmian bratka o dużych kwiatach we wszystkich niemal kolorach. Miłośnicy kwiatów mają więc nieograniczone wręcz możliwości urządzania swoich ogrodów i balkonów.

Bratki – kwiaty staromodne czy ponadczasowe?

Bratki należą niewątpliwie do klasyki roślin ozdobnych. Od lat stanowią trwały element ogrodów, balkonów i parków. Są eleganckie, mało wymagające i kolorowe. Mimo licznych zalet bywają często postrzegane jako nieco przykurzone i staromodne. Wynika to pewnie z faktu, że wiele osób pamięta bratki z ogrodów swoich babć.

W rzeczywistości bratki są pełne wdzięku i elegancji. Jeśli ktoś zazdrości sąsiadowi na przykład ogrodu zen, może niewielkim nakładem pracy stworzyć u siebie własny mały rajski ogród z morzem bratkowych kwiatów. Zanim więc nazwie się te sympatyczne kwiaty staromodnymi, należy raczej przyjrzeć się im raz jeszcze i dać drugą szansę.

Stanowisko dla bratków

Bratek ogrodowy jest bardzo tolerancyjny, jeśli chodzi o warunki życia. Znosi bez problemu zarówno półcień, jak i stanowisko w pełnym słońcu. Bogaty wybór form i barw bratków potrafi dodać blasku wielu ogrodowym zakątkom. I to przez długie miesiące, ponieważ bratki kwitną od kwietnia do października.

Podłoże do uprawy bratków

1. Gleba ogrodowa dla bratków

Szczególnie dobrze rosną bratki na glebach żyznych. Gleba dla bratków powinna być:

• próchniczna;
• piaszczysto-gliniasta;
• lekko wilgotna do umiarkowanie suchej;
• z dobrym drenażem, ponieważ zastój wody szybko prowadzi do zgnilizny korzeni;
• pulchna i przepuszczalna;
• o wartości pH ok. 6,5.

2. Substrat doniczkowy dla bratków

Jeżeli bratki mają być uprawiane w doniczkach i skrzynkach balkonowych, na jakość podłoża należy zwrócić nieco większą uwagę. Substrat doniczkowy powinien mieć następujące właściwości:

• próchniczny i przepuszczalny;
• żyzny;
• może być mieszanką torfu i ziemi ogrodowej albo ziemi doniczkowej z kompostem.

Kiedy i jak sadzić bratki w ogrodzie i na balkonie

W centrach ogrodniczych i supermarketach bratki są zwykle dostępne wiosną i jesienią. Na rabatach sadzi się je od połowy maja, a jesienią – najpóźniej do połowy września. W zależności od pory sadzenia kwiaty rozwijają się w bieżącym roku albo na przyszłą wiosnę.

1. Sadzenie bratków  w ogrodzie

Przed posadzeniem bratków na ogrodowej rabacie trzeba wcześniej dobrze przygotować ziemię. Po przekopaniu należy usunąć wszelkie chwasty i stare korzenie. Można dodać trochę kompostu albo próchnicznej ziemi kwiatowej. Do poprawy drenażu nadaje się piasek albo żwir. Odstęp między poszczególnymi roślinami powinien wynosić 15-20 cm.

2. Sadzenie bratków w doniczce

Sadzenie bratków w doniczce przebiega podobnie, jak w gruncie. Trzeba tylko koniecznie zwracać uwagę na warstwę drenażową na dnie pojemnika, aby zapobiec zastojom wody.

Jak podlewać i nawozić bratki w ogrodzie i na balkonie?

Odpowiednio przygotowana gleba w ogrodzie i wartościowy substrat w doniczkach zapewniają optymalne zaopatrzenie bratka ogrodowego w wodę. Składniki podłoża mogą z jednej strony magazynować wodę, a z drugiej dobrze odprowadzać wilgoć, dzięki czemu nie tworzą się groźne zastoje. Zanim rośliny dorosną, muszą być regularnie podlewane.

Bratki rosnące w pełnym nasłonecznieniu potrzebują w czasie całego okresu wegetacyjnego dodatkowego zaopatrzenia w wodę. Podłoże powinno być cały czas lekko wilgotne. Rośliny, które stoją raczej w cienistym miejscu, należy podlewać w razie potrzeby w dłuższych okresach suszy.

W przypadku bratków balkonowych obowiązuje zasada: im mniejszy jest pojemnik, tym częściej trzeba kontrolować wilgotność podłoża i ewentualnie podlewać. Ze względu na bardzo ograniczoną objętość, substrat szybko wysycha.

Bratek ogrodowy ma niewielkie wymagania, aby móc długo i wytrwale kwitnąć. Jeżeli przed sadzeniem gleba została przekopana z kompostem albo innym nawozem organicznym, dodatkowe zasilanie nawozem do końca sezonu nie jest niezbędne.

Bratki skrzynkowe powinny być zasilone niewielką dawką nawozu przed rozpoczęciem kwitnienia.

Bratki – przycinanie i rozmnażanie

Aby barwny przepych fiołków trwał jak najdłużej, konieczne jest regularne usuwanie przekwitłych kwiatów. Roślina nie tylko wygląda przez to na zadbaną, ale również rozwija nowe pąki i kwiaty. Kto chce rozmnażać bratki z nasion, może pozostawić kilka kwiatów na łodydze, aż wytworzą się torebki nasion.

Większość ogrodników kupuje sadzonki bratka ogrodowego. Nie jest to jednak konieczne, ponieważ przy odrobinie wysiłku można samemu wyhodować sadzonki z nasion.