Sosna zwyczajna

Sosna - wiecznie zielone drzewo

Sosna zwyczajna jest wiecznie zielonym drzewem z licznej rodziny sosnowatych. Główny zasięg występowania to Europa aż do dalekiej Syberii. Sięga na północy do Laponii, na południu do północno-zachodniej Hiszpanii i Turcji, i do Morza Ochockiego na wschodzie. W polskich lasach stanowi ponad 60% drzewostanów.

Sosna wykazuje bardzo dużą zmienność, co wynika z jej ogromnego zasięgu geograficznego. Istnieje ponad 150 opisanych odmian podzielonych na geograficzne grupy. Zwykle dorasta do 25-35 m wysokości, a na optymalnych stanowiskach nawet do ponad 45 m i pierśnicy (średnicy na wysokości 130 cm nad ziemią) 150 cm. Chociaż wartość techniczna sosny zwyczajnej jest najwyższa w wieku około 100 lat, to dożyć może nawet 350 lat. Nawiasem mówiąc, w polskich lasach sosna w wieku ponad 240 lat rośnie na powierzchni ok. 145 ha, w tym poza rezerwatami na powierzchni ok. 68 ha. I nie chodzi tutaj o pojedyncze stare egzemplarze, ale o całe drzewostany administrowane przez Lasy Państwowe.

Sprawdź także: Sosna alepska i kalabryjska – różnice

Jak wygląda sosna zwyczajna?

Drzewa rosnące w zwarciu wytwarzają prosty, smukły pień z małą koroną. Na otwartej przestrzeni sosny rosną niższe (do 20 m), z szeroką, spłaszczaną koroną. Kora jest brunatnoszara na zewnątrz i ciemnowiśniowa na przekroju. W odziomku jej grubość dochodzi do 10 cm. W części wierzchołkowej kora jest cienka, czerwonawożółta. Gruba kora jest zwykle tafelkowato spękana, ale zdarza się czasem, że ma ona formę kryzowatą (w okółkach odstaje tworząc kołnierzyk) albo guzkowatą (z małymi naroślami na powierzchni).

Igły są zebrane parami, ciemnozielone z odcieniem niebieskawym albo sinawym, o długości 4 do 10 cm. Igły utrzymują się na pędach przez trzy lata.

Przeczytaj także: Syrop z pędów sosny krok po kroku – przepis, przygotowanie, właściwości

Owocowanie sosny

W maju u nasady tegorocznych pędów pojawiają się siarkowożółte kwiaty męskie. Kiedy po przekwitnięciu opadną, pozostawią po sobie puste odcinki pędów. Na końcach tegorocznych pędów rozwijają, się pojedynczo albo po dwa-trzy, czerwonawe szyszeczki kwiatów żeńskich. Szyszki po zapyleniu są w pierwszym roku zielone i niewielkie. Szybko rosną i dojrzewają pod koniec drugiego roku, a otwierają się dopiero wiosną trzeciego roku. Nasiona są oskrzydlone, o długości 2 do 6 mm. Skrzydełko ma długość 3-4 razy większą od nasiona. Sosna zaczyna owocować w drzewostanach w wieku ok. 40 lat, a na otwartej przestrzeni już w 15 roku życia.