Bazylia pospolita

Bazylia pospolita, nazywana bazylią wonną, pochodzi z tropikalnych regionów Afryki i Azji. Do Europy trafiła prawdopodobnie przywieziona z azjatyckich wypraw przez żołnierzy Aleksandra Macedońskiego. Należy do rodziny jasnotowatych (wargowych), z której wywodzi się wiele gatunków roślin ozdobnych. Nazwa rodzajowa Ocimum pochodzi od greckiego „ozein” i nawiązuje do silnego zapachu rośliny. Nazwa gatunkowa (a polska rodzajowa) ma źródło w greckim „basileum” i znaczy „król” – stąd nazwa „królewskie ziele”. Bazylia może być uprawiana na doniczkach i w ogrodzie.

Łodygi, liście i kwiaty bazylii

Jest rośliną jednoroczną, dorastającą do 30-60 cm wysokości. Ma łodygi wyprostowane, rozgałęzione i krzaczasty pokrój. Liście są intensywnie zielone, jajowate do owalnych. Mają długość do 5 cm. Ustawione naprzeciwlegle, na krzyż, są pofalowane, mają krawędzie gładkie albo lekko ząbkowane. Cała roślina wydziela aromatyczny zapach.

Kwiaty mają kolor różowy, czerwonawy albo żółtobiały i są zebrane po sześć w okółki. Rozwijają się w lipcu i sierpniu (do września) w kątach liści albo w formie kłosów na końcach pędów. Dzwonkowate kwiaty są dwuwargowe, przy czym warga górna jest zdecydowanie większa od dolnej. Cztery pręciki z pylnikami są wygięte w stronę wargi dolnej. Zapyleniem kwiatów bazylii zajmują się pszczoły i motyle.

Jakie właściwości ma bazylia? Jak ją stosować?

Bazylia należy do najpopularniejszych przypraw kuchennych. Najbardziej wartościowe są świeżo zerwane z rośliny liście. Podczas suszenia traci się wiele aromatu. Bazylia dobrze pasuje zmieszana z majerankiem. Nigdy nie należy jej gotować, ale dodawać do potraw pod koniec przyrządzania, co gwarantuje pełnię aromatu.  

Ze względu na zawartość olejków eterycznych, bazylia pospolita wykazuje też działanie lecznicze łagodząc problemy trawienne, działając przeciwskurczowo oraz zmniejszając wzdęcia.