Najpopularniejsze gatunki i odmiany jodły do ogrodu. Którą wybrać?

Jodła – wygląd, występowanie i wymagania

Jodły można łatwo odróżnić od innych drzew po cylindrycznych szyszkach stojących pionowo na gałęziach, ponieważ wszystkie świerki mają zwisające szyszki. Po dojrzeniu szyszki się rozsypują, łuski opadają i trudno jest właściwie napotkać jodłę z dojrzałymi nasionami. Igły jodły są w zależności od gatunku ciemnozielone do niebieskoszarych i posiadają na dolnej stronie dwa jasne paski.

Rozpowszechnione w umiarkowanej strefie klimatycznej półkuli północnej jodły rosną przeważnie na wilgotnych glebach terenów górskich i pagórkowatych. Pod względem rodzaju gleby i wartości jej pH wykazują dużą tolerancję. Wysokie wymagania stawiają natomiast jodły warunkom wilgotnościowym i klimatycznym. Większość gatunków tych drzew nie znosi ani suchego, gorącego i zapylonego powietrza miejskiego, ani suchego podłoża. Z tego też powodu zastosowanie w uprawie ogrodowej znajdują tylko nieliczne, najmniej wymagające gatunki jodły.

Jodła pospolita (Abies alba)

Nasz jedyny rodzimy gatunek jodły raczej rzadko bywa sadzony w ogrodach. Częściej bywa wykorzystywany na szkółkach jako podkładka do szczepienia bardziej ozdobnych gatunków i odmian. Jodła pospolita ma natomiast duże znaczenie gospodarcze w lasach. Dorasta do 60 m wysokości, a jej wiek może sięgać 500 lat i więcej. Jako drzewo ozdobne w ogrodzie można wybrać którąś z odmian.

Abies alba 'Pendula'. Jak wskazuje nazwa, gałęzie tej odmiany są mocno zwisające, gęsto osłaniają pień. Pokrój drzewa jest pięknie kolumnowy i doskonale nadaje się do nasadzeń soliterowych. Szczególną zaletą tej odmiany jodły jest jej powolny wzrost. Po 10 latach dorasta zaledwie do około dwóch metrów wysokości. Szerokość korony osiąga w tym czasie 80 cm. W przeciwieństwie do botanicznego gatunku, ta jodła jest niska i w starszym wieku ma zaledwie kilkanaście metrów wysokości. Ma ciemnozielone igły z połyskiem. Nie znosi miejskiego klimatu. Lubi osłonięte stanowiska na żyznej i umiarkowanie wilgotnej glebie.
Abies alba 'Pyramidalis'. Odznacza się regularnym pokrojem w formie stożka, który pojawia się w późniejszym wieku. Kolumnowa forma korony poszerza się z latami na dole dając wspaniały efekt. Gałęzie tej odmiany jodły są skierowane do góry pod kątem ok. 40 stopni i są stosunkowo krótkie. Ciemnozielone igły mają barwę typowego gatunku. Należy ją sadzić w miejscach dobrze osłoniętych, ponieważ jest wrażliwa na działanie suchego i mroźnego wiatru. Podobnie jak jodła pospolita również ta odmiana jest w młodym wieku cienioznośna.
Abies alba 'Brinar'. Wyhodowana przez holenderskich ogrodników odmiana jodły jest jakby stworzona do niewielkich ogrodów. Dorasta zaledwie do trzech metrów wysokości. Choinkowy, stożkowy pokrój drzewka stanowi efektowną ozdobę ogrodu. Jodła odporna na mróz, dobrze rośnie na stanowisku zarówno nasłonecznionym, jak i półcienistym. Gleba powinna być żyzna, lekko wilgotna i przepuszczalna.
Abies alba 'Ibergeregg'. Karłowata odmiana jodły pospolitej idealna do małych ogrodów. Dorasta zaledwie do ok. 1,5 m wysokości. Nieregularna, szeroka forma korony nadaje ogrodowej kompozycji cechy naturalności. Trzeba wybrać dla niej miejsce osłonięte, ponieważ nie lubi mroźnych wiatrów. Gleba powinna być żyzna i lekko wilgotna, ale bez zastoju wody.

Jodła koreańska (Abies koreana)

Bardzo efektowny gatunek, który przez cały rok stanowi ozdobę ogrodu. Korona jest zwarta, tworząca bardzo regularny stożek. Ułożone piętrowo gałęzie mają ciemnozielone, grube igły z białymi paskami pod spodem. Już po kilku latach na drzewie pojawiają się, stojące pionowo niczym świeczki, ozdobne szyszki zielone albo niebieskofioletowe.

Jodła balsamiczna (Abies balsamea)

Gatunek sprowadzony w XVII wieku z Ameryki Północnej do Anglii. Stare drzewa mają korony smukłe, stożkowe, z ostrym wierzchołkiem. Dorasta do ok. 15 m wysokości. Szyszki są stosunkowo małe (5-10 cm) i po dojrzeniu – jak u każdej jodły – rozsypują się uwalniając nasiona.

Jodła jednobarwna (Abies concolor)

Drzewo o efektownej, regularnej koronie w formie stożka. Długie igły (ponad 7 cm) mają kolor niebieskozielony i są wygięte do góry. Gatunek odpowiedni do warunków miejskich. Odpowiada tej jodle nawet sucha i piaszczysta gleba.

Jodła hiszpańska (Abies pinsapo)

Dorasta do ok. 30 m wysokości, jednak ogrodowe odmiany są znacznie mniejsze. Pokrój korony jest stożkowaty. Igły koloru niebieskozielonego są grube i ustawione dookoła pędów. Ozdobę stanowią też duże (do 15 cm), cylindryczne szyszki brązowego koloru.