Porady

Kapary z własnej uprawy: właściwości i poradnik ogrodniczy [WIDEO]

4,8 (5 opinii)

W naszej kuchni kapary nie cieszą się jeszcze zbyt dużą popularnością. W regionie Morza Śródziemnego natomiast prawie każdego dnia trafiają na stoły w formie przyprawy albo przystawki. Od tysięcy lat cenione są tam za swoje właściwości lecznicze. Liczne badania wykazały, że kapary obniżają poziom cukru krwi, działają przeciwko zapaleniom i alergiom, wzmacniają system odpornościowy, a nawet zapobiegają chorobom nowotworowym. Najwyższy więc czas, aby nieco bliżej zapoznać się z tą rośliną.

Co to są kapary?

Większość konsumentów zna kapary w occie, stojące w supermarkecie obok ogórków. Ale o co właściwie chodzi – o warzywo, nasiona, czy owoce – to już nie wszyscy wiedzą. Kapary są pąkami kwiatowymi różnych roślin z rodzaju Capparis. Są konserwowane w occie, oleju albo soli i zaliczają się do przypraw. W regionie śródziemnomorskim rośnie ok.10 gatunków kaparów o jadalnych pąkach. Najbardziej znany jest kapar ciernisty (Capparis spinosa L.), który jest również rośliną uprawną.

Jeżeli pąki kwiatowe nie zostaną zebrane, pojawiają się przepiękne, subtelne kwiaty, uważane za symbol przemijania, ponieważ pojawiają się rano, a w południe już przekwitają. Później rozwijają się z nich owoce – jagody wielkości śliwki.

Kapary uważane są do dzisiaj za rośliny magiczne, ponieważ najchętniej rosną tam, gdzie ziemia jest nieurodzajna. Rozrastają się także na skałach, na murach ruin i zabytkowych budowlach. Mówi się nawet we Włoszech, że kapar żywi się wyłącznie wiatrem i słońcem.

Lecznicze właściwości kaparów

Znaleziska archeologiczne, m.in. w dzisiejszej Jordanii, pokazują, że kapary już przed tysiącami lat były używane do przyprawiania potraw. Potwierdzają to również sumeryjskie tabliczki oraz egipskie papirusy.

Starożytni Egipcjanie, Grecy, Rzymianie i Arabowie wykorzystywali do celów leczniczych oprócz pączków kwiatowych praktycznie wszystkie części rośliny – nasiona, korzenie, korę, liście, kwiaty i owoce. Leczono nimi bóle stawów, hemoroidy, dolegliwości wątroby i śledziony. W czasach antycznych kapary uważano też za afrodyzjak.

Kapary zawierają witamy z grupy B, wapń, potas, magnez, sód, żelazo, miedź, a poza tym karotenoidy i antyoksydanty.

1. Kapary przeciwko bakteriom, grzybom i wirusom

Podobnie jak gorczyca i rzeżucha, kapary również zawierają lecznicze oleje, które działają przeciwko patogenom chorobotwórczym i wspaniale chronią organizm przed różnymi infekcjami. Pomagają nawet w walce z wirusami opryszczki.

Kapary mają piękne, subtelne kwiaty
Kapary mają piękne, subtelne kwiaty

2. Kapary przeciwko alergiom i chorobom układu odpornościowego

Szczególnie intersujące mogą być kapary dla alergików. Badania wykazały, że ekstrakt z kaparów zmniejsza objawy alergiczne od 70% (katar alergiczny) do 90% (alergeny pokarmowe). Kapary hamują też niepożądane reakcje układu immunologicznego, występujące często przy tego typu chorobach.

3. Kapary dobre dla cukrzyków

Czynne substancje zawarte w owocach kaparów skutecznie obniżają poziom cukru we krwi. Nie wykazują przy tym żadnych skutków ubocznych.

Uprawa kaparów w ogrodzie

Wyjątkowe przystosowanie się kaparów do trudnych stanowisk sprawia, że również ich uprawa wymaga szczególnych środków.

1. Wybór stanowiska i podłoża dla kaparów

Kapary cierniste potrzebują możliwie dużo słońca i ciepła. Roślina jest bardzo odporna na upały. Najpewniej jest ją posadzić w pojemniku, który bez problemu może być przestawiany. W czasie deszczu pojemnik powinien być ustawiony pod dachem, a poza tym w pełnym słońcu. Trzeba też umożliwić roślinie rozwijanie jej płożących się pędów.

Podłoże dla kaparów powinno być jałowe, kamieniste, zasadowe i dobrze przepuszczalne. Nadmiar wilgoci jest dla rośliny śmiertelnie niebezpieczny. Dotyczy to również uprawy doniczkowej. Jeśli kapary chorują i marnieją, w 90% winę ponosi za to zbyt mokra ziemia. Konieczna jest warstwa drenażowa.

2. Podlewanie i nawożenie kaparów

Podlewanie jest ważne tylko w przypadku młodych roślin. Kiedy jednak już wyrosną, podlewanie jest wymagane jedynie podczas wyjątkowej suszy. Podlewać należy obficie, aż ziemia całkiem nasiąknie wodą, a następnie znowu odczekać kilka dni, w zależności od pogody i temperatury. Kapary mają niewielkie zapotrzebowanie na składniki pokarmowe. Wystarczy podać dawkę nawozu wiosną i latem.

3. Zimowanie rośliny

Zimowanie kaparów można porównać z zimowaniem rozmarynu. Obie rośliny wytrzymują łagodne zimy, ale giną, jeśli przez dłuższy czas utrzymuje się temperatura poniżej -5°C. Zimowanie w domu wygląda na lepszy sposób, ale też nie jest idealne. Najlepszy byłby ogród zimowy z temperaturą +8°C (+/- 5°C). Podczas zimy pielęgnacja kaparów zostaje zredukowana do utrzymywania lekkiej wilgotności podłoża. W żadnym wypadku nie należy dopuścić do zastoju wody.

Kapary z własnej uprawy: poznaj właściwości i poradnik ogrodniczy [WIDEO]

4,8 (5 opinii)