Jak zabezpieczyć rośliny przed zimą?

Musimy przede wszystkim spróbować znaleźć odpowiedź na poniższe pytania:

• W jakim zakresie stanowisko chroni rośliny przed wiatrem i niepogodą?
• Czy rośliny śródziemnomorskie zdołały się dostatecznie dostosować do tutejszego klimatu?
• Czy rośliny wytworzyły już mocny system korzeniowy?
• Ile słonecznych, ale mroźnych dni jest w stanie wytrzymać bez wyraźnej szkody roślina, tracąc wilgoć przez odparowanie?
• Czy pojemnik ma dostateczną wielkość, aby bryła korzeniowa całkiem w nim nie przemarzła?

Wiele ogrodów zdobią szlachetne róże. Coraz większą popularność zyskują rośliny śródziemnomorskie. Od dawna żadną osobliwością nie są drzewa oliwkowe, palmy, czy cytrusy. Doświadczenie uczy, że większość z tych roślin nie wytrzyma chłodnej pory roku bez zewnętrznej osłony. Wahania temperatury jesieni i zimą wymuszają też ochronę systemu korzeniowego i koron.

Zabezpieczenie przed zimą pędów i koron krzewów i drzew

Nagłe zmiany pogody sprawiają, że wiele krzewów i drzew potrzebuje ochrony koron późną jesienią i zimą. Świeżo posadzone oraz wrażliwe gatunki, jak na przykład róże albo też wszystkie krzewy śródziemnomorskie nie są odporne na duże wahania temperatur, na mróz nocą i słońce w ciągu dnia. Aby chronić je przed mroźnym wiatrem i wysuszającym zimowym słońcem, należy:

• Ostrożnie związać ze sobą młode pędy korony rośliny.
• Nałożyć na nią kaptur z włókniny albo worek jutowy i przymocować do pnia miękkimi taśmami.
• Jeżeli jest problem z odpowiednim kapturem na duże drzewo, można koronę owinąć taśmą z agrowłókniny albo innej tkaniny izolacyjnej. Również w takim wypadku trzeba izolację zabezpieczyć przed zsunięciem.
• Można wykorzystać worki albo kaptury kolorowe albo z nadrukiem i w ten sposób urządzić dekoracyjną ochronę koron. Nawet zimą ogród będzie miał wtedy barwne akcenty.

Ochrona koron – aby krzew nie umarł zimą z pragnienia

Mroźne zimowe wiatry i ostre słońce przy zamarzniętej ziemi prowadzą do wysuszenia roślin. Liście roślin zimozielonych odmarzają w promieniach słońca i wciąż wyparowują wodę. A z zamarzniętej gleby korzenie nie są w stanie uzupełnić braku wilgoci i roślina wkrótce usycha.

Mroźne zimowe wiatry i ostre słońce przy zamarzniętej ziemi prowadzą do wysuszenia roślin.

Z kolei w bezlistnych gałęziach i pędach duże wahania temperatury mogą powodować powstawanie naprężeń, a w rezultacie pęknięć tkanek roślinnych. Biała agrowłóknina albo tkanina jutowa bardzo dobrze nadają się do zimowej ochrony koron drzew i krzewów.

Ochrona koron roślin – skuteczna i ozdobna

Zabezpieczenie koron przed szkodliwym działaniem mrozu i słońca może być czymś więcej, niż prostą izolacją. Otulone w kolorowe kaptury z włókniny, albo zawinięte w jutową tkaninę w oryginalne wzory, rośliny ogrodowe zyskują zimą nowy wygląd. Kolorowe, roślinne motywy na osłonach ożywią ogród albo taras.

Zimowa ochrona roślin doniczkowych

Szczególnie dekoracyjna może być zimowa osłona doniczek i pojemników na tarasie albo na balkonie. Istnieje wiele możliwości, aby takie naczynia przygotować do zimy w sposób estetyczny.

• Doniczka potrzebuje przede wszystkim dobrej izolacji. Najprostszym rozwiązaniem jest folia bąbelkowa. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest wykorzystanie materiałów naturalnych, aby uniknąć zastoju wody i zgnilizny korzeni. Można zastosować maty kokosowe, wełniane albo jutowe. Którąś z tych mat należy pojemnik dwukrotnie owinąć.
• Dla wzmocnienia i dekoracji zarazem można doniczkę dodatkowo owinąć matą z kory, wikliny albo bambusa.
• Warstwę izolacyjną można też owinąć kolorową tkaniną jutową.
• Ziemię w doniczce trzeba przykryć od góry na przykład wyciętym pierścieniem maty kokosowej.
• Należy zwracać uwagę, aby doniczka z rośliną nie miała bezpośredniego kontaktu z ziemią. Dla ochrony przed chłodem z dołu nadają się izolujące podkładki albo stabilne podstawki.

Chroniąc rośliny doniczkowe można im jednocześnie nadać ciekawą formę na okres zimy. Ważna jest odpowiednia wielkość doniczki. Zbyt mała może doprowadzić do przemarznięcia całej bryły korzeniowej podczas długotrwałych mrozów. Warstwa izolacyjna powinna mieć taką grubość, aby możliwie długo chronić korzenie przed lodowatym wiatrem.

Ochrona korzeni roślin ogrodowych przed mrozem

Młode drzewa i krzewy zawsze powinny otrzymać na zimę odpowiednią osłonę systemu korzeniowego. Ich korzenie nie rozwinęły się jeszcze dostatecznie i nie dostosowały do nowego otoczenia. Mróz łatwo może wyrządzić im szkodę. Także nowe nasadzenia jesienne wymagają zimowej ochrony. Można to zrobić w następujący sposób:

• Ziemię pod krzewem albo drzewem należy przykryć matą kokosową albo jutową.
• Bezpośrednio przy pniu można położyć pierścień z maty kokosowej, aby całkowicie osłonić glebę.
• Na maty kładzie się warstwę opadłych jesiennych liści, co stworzy wystarczającą izolację.
• Po usunięciu na wiosnę liści spod roślin, maty można pozostawić na miejscu. Wiosną pomogą utrzymać wilgotność gleby i zapobiegną wyrastaniu chwastów.

Ochrona pni młodych drzew przed mrozem

Pnie ogrodowych drzew wystawione na promienie zimowego słońca nagrzewają się z jednej strony, podczas gdy ich zacieniona strona ciągle pozostaje zamarznięta. Powstałe w wyniku wahań temperatury naprężenia powodują często podłużne pęknięcie pnia.

Zabezpieczenie koron przed szkodliwym działaniem mrozu i słońca może być czymś więcej, niż prostą izolacją.

Aby tego rodzaju szkód uniknąć należy pień owinąć matą izolacyjną albo pomalować białym preparatem, który będzie odbijał promienie słońca. Maty stanowią jednocześnie ochronę pnia przed zgryzaniem.

Właściwe przygotowanie roślin ogrodowych i doniczkowych do zimy

Odpowiednie nawożenie roślin przed zimą

Już późnym latem rośliny przygotowują się zimowego spoczynku, a ich pędy drewnieją. Nieodpowiednie dawki nawozów w tym okresie mogą bardzo negatywnie wpłynąć na mrozoodporność roślin. Od połowy lipca nie powinno się stosować nawozu azotowego. Azot pobudza bowiem dalszy wzrost pędów, ale świeże, młode gałęzie nie zdołają dojrzeć przed nadejściem mrozów. Pozostaną miękkie i podatne na wpływ niskich temperatur. Natomiast potas jest tym składnikiem odżywczym, który ułatwia roślinom przedzimowe przygotowania. Dzięki potasowi zwiększa się zawartość soli w soku komórkowym, a to oznacza obniżenie temperatury jego zamarzania. Roślina jest przez to bardziej odporna na mróz. Dlatego też już pod koniec lat należy zwracać uwagę na odpowiednie nawożenie i pielęgnację roślin ogrodowych.

Podlewanie zimą roślin zimozielonych

Wszystkie krzewy i drzewa zachowujące przez cały rok swoje zielone liście mają pragnienie także w okresie zimowym. Na skutek promieniowania słonecznego wyparowują one przez liście wodę, natomiast pozbawione są możliwości jej uzupełniania. Ze zmarzniętej albo suchej ziemi korzenie nie są w stanie pobierać wilgoci i roślina po krótkim czasie może uschnąć z przesuszenia. Po suchej jesieni albo na suchym stanowisku rośliny ogrodowe powinny zostać obficie nawodnione. Jeśli zima jest sucha i słoneczna, trzeba wykorzystać okresy odwilży, aby dostarczyć roślinom wody. Zwłaszcza młode rośliny, które nie zdążyły jeszcze rozbudować swoich korzeni w głębsze warstwy gleby, będą za takie podlewanie bardzo wdzięczne.

Wiązanie traw ozdobnych

Spośród traw ozdobnych stosunkowo wrażliwa jest przede wszystkim trawa pampasowa. Przy czym bardziej szkodzi jej nadmiar wody niż chłód. Aby więc serce rośliny nie ucierpiało od wilgoci, wiąże się uschłe liście u góry, tak aby woda deszczowa spływała na zewnątrz. W dolnej części rośliny można usypać kopczyk z torfu albo kory.

Rośliny z ogródka skalnego

Zimozielone byliny z alpejskich regionów są wrażliwe na mróz. To brzmi paradoksalnie, ale ma racjonalne uzasadnienie. W swojej naturalnej ojczyźnie są te rośliny chronione przed mrozem grubą pokrywą śnieżną. Ponieważ u nas ta naturalna osłona nie jest wystarczająca, cały ogródek skalny trzeba okryć agrowłókniną. Można też poszczególne rośliny osłaniać gałęziami świerkowymi albo warstwą liści.

Rośliny cebulkowe zimą

Większość roślin cebulkowych i bulwiastych jest mrozoodporna i nie potrzebuje żadnej osłony. Do wyjątków należą dalie, które nawet podczas łagodnej zimy nie mają szans na przetrwanie do wiosny. Muszą być wykopane zanim nadejdą pierwsze mrozy. Przechowuje się je w chłodnym i ciemnym pomieszczeniu w mieszaninie piasku i próchnicy.

Ogródek z ziołami - jak o niego dbać?

Większość ziół kuchennych nie wymaga zabiegów ochronnych. Wrażliwe gatunki, jak na przykład rozmaryn, powinny być okryte gałęziami świerkowymi lub agrowłóknią.