Dziurawiec: uprawa, właściwości, przepis na nalewkę i olej

Depresję i inne zaburzenia psychiczne przypisywano działaniom demonicznym. Stąd wzięły się ludowe nazwy dziurawca wśród narodów germańskich, jak „diabelskie ziele”, „ziele Walpurgi” albo „ziele czarownic”. W nowoczesnej medycynie dziurawiec jest ceniony za swoje działanie antydepresyjne i uspokajające. Stosowany zewnętrznie pomaga w leczeniu odmrożeń, oparzeń, ran i owrzodzeń.

Dziurawiec zwyczajny – występowanie i zastosowanie

Dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum) często rośnie w naszym regionie na ugorach, leśnych polanach i uprawach, przy drogach. Ze względu na swoje właściwości lecznicze, a także niepowtarzalny urok kwiatów, jest często uprawiany, obok innych gatunków tego rodzaju, w ogrodzie albo na balkonie.

Stanowisko do uprawy dziurawca zywczajnego

Dziurawiec jest rośliną o wysokim potencjale przystosowania. Zasiedla stanowiska zarówno słoneczne, jak i półzacienione. Gleba może być uboga do żyznej. Ważne, aby była przepuszczalna i dobrze napowietrzona. Jeżeli dziurawiec ma być uprawiany na podłożu gliniastym, zaleca się jego spulchnienie poprzez dawkę piasku kwarcowego albo innego dodatku. Dziurawiec toleruje gleby o odczynie obojętnym do słabo kwaśnego. W przypadku wartości pH poniżej 5,5 powinno się miejsca, gdzie ma rosnąć zioło, nieco zneutralizować wapnem.

Wysiew dziurawca zwyczajnego

Dziurawiec zwyczajny można wysiewać do doniczek na rozsadę albo bezpośrednio do gruntu. Zwykle stosuje się tę drugą metodę w okresie od marca do kwietnia. Ponieważ dziurawiec należy do roślin kiełkujących w świetle, nasiona powinno się tylko lekko wcisnąć w ziemię bez przykrywania. Dziurawiec wysiany do doniczek trzeba pikować, kiedy pojawią się na siewkach pierwsze liście. Zaleca się wysiew nasion pod koniec października albo na początku marca. Trzeba zwracać uwagę, aby na metrze kwadratowym nie rosło więcej niż 10 roślin.

Jak podlewać i nawozić dziurawiec zwyczajny?

Dziurawiec zwyczajny jest typową rośliną o niewielkich wymaganiach pokarmowych. Jeśli rośnie w doniczce w typowym substracie albo dobrze przygotowanej ziemi ogrodowej, żadne dodatkowe dawki nawozu nie są potrzebne. Mało tego, nawożenie mogłoby obniżyć zawartość substancji leczniczych w roślinie.

Pod względem zaopatrzenia w wodę dziurawiec też nie ma specjalnych wymagań. Krótkie okresy suszy przy wysokich temperaturach znosi z reguły dobrze. Podczas suszy utrzymującej się dłużej niż tydzień powinno się jednak powierzchnię z dziurawcem dobrze podlać.

Dziurawiec zwyczajny – zbiory

Dla celów leczniczych zbiera się młode pędy z kwiatami i pąkami. Rośliny ścina się w połowie wysokości i suszy w miejscu zacienionym i przewiewnym. Dziurawiec można zbierać dwa razy w ciągu lata. Pierwszy raz w czerwcu, a następnie pod koniec sierpnia, kiedy przycięte rośliny odrosną i zakwitną po raz drugi.

Właściwości i zastosowanie dziurawca zwyczajnego

Ziele dziurawca ma działanie:

• pobudzające trawienie;
• żółciopędne;
• ściągające;
• odkażające;
• przyspiesza gojenie ran;
• pobudza odnowę tkanki nerwowej.

Stosuje się go przy złym trawieniu, nieżycie przewodu pokarmowego, chorobach wątroby i dróg żółciowych, wyczerpaniu nerwowym, nerwobólach, bezsenności, bólach głowy.

Nalewka z dziurawca – przepis

Substancja czynna hiperycyna występuje przede wszystkim w kwiatach, ale w mniejszym stężeniu również w liściach. Nalewka z samych kwiatów dziurawca zabarwia się w krótkim czasie na kolor ciemnoczerwony i jest stosowana w przypadku problemów z systemem nerwowym, jak depresje, nerwowość i bezsenność.

Nalewka sporządzona z kwiatów i liści będzie nieco ciemniejsza, raczej czerwonobrunatna. Zawierać będzie mniej hiperycyny, a za to więcej garbników i substancji gorzkich z liści. Pomaga w problemach trawiennych.

Przygotowanie nalewki:

1. Zebrać ziele dziurawca w słoneczne przedpołudnie w okolicach 24 czerwca.

2. Kwiaty (albo kwiaty i liście) oberwać i włożyć do słoja tak, aby zajęły nie więcej niż dwie trzecie objętości.

3. Zalać alkoholem (spirytusem albo wódką co najmniej 40%), aby zakryte były wszystkie kwiaty i liście.

4. Zamknąć słoik i odstawić w słoneczne miejsce na dwa do sześciu tygodni, od czasu do czasu wstrząsając zawartość.

5. Gotową nalewkę przefiltrować i przelać do butelki z ciemnego szkła. W ciemnym i chłodnym miejscu można nalewkę przechowywać do dwóch lat.

Przepis na olej z dziurawca

Przy odrobinie nakładu pracy można we własnym zakresie sporządzić wartościowy olej z dziurawca. Czerwony olej posiada szczególne działanie lecznicze na oparzenia, zapalenia skóry i gojenie się ran. W tym celu należy:

1. Zerwać z łodygi kwiaty i liście.

2. Szklane naczynie napełnić luźno zielem.

3. Zalać wysokiej jakości olejem roślinnym.

4. Odstawić na sześć tygodni do naciągnięcia w słonecznym i ciepłym miejscu.

5. Zabarwiony w tym czasie olej odcedza się i przelewa do ciemnej butelki.