Bazylia na balkonie i w ogrodzie. 5 sposobów na uprawę

Bazylia – niezastąpiona przyprawa w kuchni

Bazylia pospolita należy, obok pieprzu, do najczęściej używanych przypraw i w lekkiej zdrowej kuchni jest nie do zastąpienia. Aromatyczny zapach bazylii wynika z wysokiej zawartości olejków eterycznych. Jej liście zawierają od 0,3 do 1,5 % związków zapachowych.

Pielęgnacja bazylii w doniczkach i w ogrodzie nie jest wprawdzie skomplikowana, jednak wymaga nieco zaangażowania. Rozmnażać bazylię można z nasion albo z sadzonek pędowych. Obie metody sprawdzają się doskonale. Sadzonki najlepiej jest pozyskiwać z roślin wyhodowanych osobiście albo pochodzących ze szkółek. Bazylia z supermarketów raczej się do tego celu nie nadaje.

Kiedy i jak siać bazylię?

• Nasiona wysiewać w maju.
• Ziemia powinna być wilgotna i zawierać 1/3 piasku.
• Stosować nie więcej niż 12 ziaren na doniczkę.
• Bazylia kiełkuje w świetle – nasion nie przykrywać, a jedynie lekko wcisnąć.
• Przykryć pojemnik szkłem albo folią.
• Trzymać w temperaturze 20-25°C.
• Miejsce powinno być jasne, ale nie w pełnym słońcu.
• Regularnie wietrzyć, aby nie powstała pleśń.
• Nasiona kiełkują już po kilku dniach.
• Kiedy siewki osiągną odpowiednią wielkość, przesadza się je na stałe miejsce.

Rozmnażanie bazylii przez sadzonki pędowe

• Ciąć pędy długości ok. 10 cm.
• Usunąć dolne liście, pozostawić tylko 1-2 pary liści u góry.
• Włożyć sadzonki do naczynia z wodą.
• Po 2-3 tygodniach tworzą się zwykle korzenie i sadzonki mogą być użyte do sadzenia.

Uprawa bazylii na balkonie i w ogrodzie

1. Stanowisko do uprawy bazylii

Dla aromatycznego ziela bazylii ważne jest ciepło i słońce. Rośliny nie lubią temperatur poniżej 12°C. W chłodzie wzrost zostaje mocno ograniczony, albo całkiem wstrzymany. Poza tym bazylia potrzebuje dużo światła i osłony. Jak długo temperatura powietrza na zewnątrz odpowiada potrzebom bazylii, miejsce na rabacie w ogrodzie jest dla niej korzystniejsze, niż ciągłe wystawanie na parapecie za szybą. Bazylia powinna otrzymać:

• ciepłe miejsce;
• dużo słońca, a przynamniej półcień;
• osłonę przed deszczem i wiatrem;
• młode sadzonki świeżo zakupione albo wyhodowane w domu powinny być stopniowo przyzwyczajane do słońca;
• po tygodniu do dwóch słońce nie stanowi już problemu;
• na rabatach należy zwracać uwagę na ślimaki, które bardzo lubią liście bazylii.

2. Podłoże dla bazylii

Odpowiedni dla bazylii substrat powinien być przepuszczalny, luźny i możliwie bogaty w składniki pokarmowe. Sadzonki kupowane w sklepie należy możliwie szybko przesadzić do gruntu albo nowych doniczek. Dotychczasowe pojemniki są o wiele za małe, a ziemia w nich przeważnie słabej jakości. Przesadzenie umożliwia dalszy rozwój roślin, pod warunkiem, że podłoże będzie właściwe:

• przepuszczalne i luźne;
• żyzne;
• próchniczne;
• o wartości pH od 6,5 do 7,2;
• dobra jest specjalna ziemia do uprawy ziół na bazie humusu, którą trzeba jednak zasilić nawozem.

3. Kiedy i jak sadzić bazylię?

• Bazylię sadzi się dopiero w maju, kiedy temperatura powietrza wzrośnie na stałe.
• W doniczkach konieczna jest warstwa drenażowa.
• Korzenie są bardzo wrażliwe i należy je traktować delikatnie.
• Starą ziemię otrząsnąć i sadzonkę umieścić w świeżym podłożu.

4. Podlewanie i nawożenie bazylii

Częstość podlewania bazylii zależy od pogody. W przypadku uprawy doniczkowej okazuje się, że korzystne dla roślin są duże pojemniki, w których ziemia nie wysycha zbyt szybko.

• Podlewać należy regularnie.
• Z podlewaniem trzeba zawsze poczekać, aż wierzchnia warstwa podłoża przeschnie.
• Ziemia nie powinna być ani stale wilgotna, ani przesuszona.
• Nie powinno dochodzić do zastoju wody – ani w doniczce, ani na rabacie.
• Lepiej podlewać częściej, ale w mniejszych dawkach.
• Nigdy nie podlewać bazylii z góry, tylko bezpośrednio na ziemię. Mokre liście bazylii mogą ulegać chorobom grzybowym, a poza tym krople wody mogą powodować oparzenia słoneczne.
• Jako alternatywę, można zastosować zanurzanie doniczki z bazylią w większym naczyniu z wodą.
• Zasilać nawozem co dwa do czterech tygodni.
• Najlepiej używać nawozów ekologicznych; ostateczne liście bazylii są przeznaczone do spożycia.

5. Jak przycinać bazylię?

Przycinanie bazylii jest ważne, ponieważ roślina nie powinna zakwitnąć. Po kwitnieniu zioło traci mnóstwo aromatu i smak. Z tego powodu wierzchołki pędów muszą być regularnie ścinane. Liście przeznacza się oczywiście do spożycia. Cięcie powoduje przy tym gęsty i zwarty pokrój rośliny.

Jeżeli bazylia z własnego ogrodu ma być używana również zimą, należy ją zakonserwować. Do suszenia jest bazylia mało przydatna, ponieważ traci wówczas prawie cały swój aromat. Lepiej jest świeże liście zerwane rankiem z niekwitnących roślin zalać oliwą z oliwek. W ten sposób można je wykorzystywać do pięciu miesięcy. Możliwe jest też mrożenie liści bazylii. Wcześniej należy je krótko blanszować, aby nie ściemniały po odmrożeniu.