Najlepsze gatunki i odmiany jałowców do małego ogrodu

Jałowce – charakterystyka

Przedstawiciele rodzaju jałowiec (Juniperus) nie bez powodu uchodzą za najpiękniejsze iglaki. Jałowce razem z sosnami i świerkami tworzą podstawową trójkę ogrodowych roślin, które przez cały rok pozostają zielone. W odróżnieniu od innych krzewów iglastych jałowce mogą się poszczycić ogromną zmiennością.

Obecność ponad 70 gatunków czyni jałowce jednymi z najbardziej różnorodnych i uniwersalnych roślin ogrodowych. Są też jednymi z pierwszych wprowadzonych do uprawy – nazwę rodzajową otrzymały już w pradawnych czasach, a wywodzi się ona z języków starosłowiańskich, staroniemieckich i celtyckich.

Dla jałowców charakterystyczny jest mocny i głęboki system korzeniowy. To znacznie utrudnia przesadzanie jałowców i jest główną przyczyną ich zamierania po takich zabiegach.

Wysokość jałowców ogrodowych waha się od 10 cm u gatunków karłowatych i płożących do 10 m i więcej u form drzewiastych. Warto wiedzieć, że istnieją jałowce jednopienne i dwupienne; z cienkimi i długimi pędami, jak i całkiem kędzierzawe.

Kwitnienie jałowców przebiega raczej niezauważenie, za to owoce – tak zwane szyszkojagody – pięknie zdobią rośliny.

Jałowce – gatunki do ogrodu

Uczeni stworzyli skomplikowany system kładów i sekcji, który dla przeciętnego ogrodnika-amatora jest całkowicie nieprzydatny. Wybierając rośliny, znacznie wygodniej jest kierować się mniej oficjalną, ale za to wygodniejszą klasyfikacją jałowców według formy wzrostu i wielkości. Wyróżnia się:

• jałowce karłowate;
• jałowce płożące;
• jałowce krzewiaste średnich rozmiarów;
• drzewa i wysokie krzewy

Dla wygody rozróżnia się też jałowce pod względem formy korony:

• piramidalne;
• kolumnowe;
• jajowate;
• rozłożyste.

Jałowce dzieli się również według koloru igieł. Typowy jest tutaj ciemnozielony, nasycony kolor. Ale i pośród zieleni istnieje szeroki wybór odcieni – od jasnych do prawie czarnych. Dla wielu odmian jałowców charakterystyczne bywają też złociste i błękitne odcienie.

Najpopularniejsze gatunki i odmiany jałowca do małego ogrodu

Spośród kilkudziesięciu gatunków jałowca w ogrodowej uprawie wykorzystuje się mniej niż dwadzieścia. Istnieje za to mnóstwo hybryd, odmian i ozdobnych form tych krzewów. Do najbardziej popularnych gatunków i odmian, odpowiednich do małego ogrodu, należą:

• jałowiec pospolity,
• jałowiec płożący,
• jałowiec sabiński.

Jałowiec pospolity (Juniperus communis)

Jałowiec pospolity to gatunek najbardziej rozpowszechniony w naturze i w uprawie ogrodowej. Dobrze sprawdza się jako soliter, a także w grupie albo w formie żywopłotu. Jest długowieczny, dobrze znosi formowanie. Ma zmienną formę korony – od piramidalnej do jajowatej albo owalnej.

• Juniperus communis 'Hibernica' – forma typowo kolumnowa. Po 10 latach dorasta do ok. 2 m wysokości. Aromatyczne igły mają niebieskawy nalot.
• Juniperus communis 'Anna Maria' – odmiana karłowata. Po 10 latach osiąga 30 cm wysokości i pół metra szerokości.
• Juniperus communis 'Nana Aurea' – odmiana płożąca. Po 10 latach dorasta do 20 cm wysokości i metra średnicy.

Jałowiec płożący (Juniperus horizontalis)

Jałowiec płożący to popularny gatunek o wysokości do 1 m. Długie, rozpostarte pędy dzielą się na wiele cienkich gałązek.

• Juniperus horizontalis ‘Glauca’ – niska forma wzrostu – 20-30 cm. Igły stalowobłękitne.
• Juniperus horizontalis ‘Turquoise Spreader’ – tworzy szczególnie gęste maty o wysokości do 30 cm i średnicy 2 m. Kolor igieł przypomina zieleń jadeitu.
• Juniperus horizontalis 'Blue Forest' – ciekawa odmiana o wzniesionym pokroju karłowatych pędów. Igły szafirowozielone.

Jałowiec sabiński (Juniperus sabina)

Jałowiec sabiński to jeden z najbardziej popularnych gatunków płożących. Tworzy niezwykle szczelne zarośla, mocno rozrastając się na boki. Przy wysokości ok. 50 cm ten gatunek jałowca doskonale nadaje się do ogrodów skalnych albo jako roślina okrywowa.

• Juniperus sabina ‘Tamariscifolia’ – dorasta do 60 cm. Pędy pokładają się po ziemi. Igły zielone albo niebieskawozielone. Stara odmiana angielska, mało wymagająca.
• Juniperus sabina 'Buffalo' – krzew nisko i szeroko rosnący. Igły intensywnie zielone, pachnące sabinolem.
• Juniperus sabina 'Tamariscifolia' – niska odmiana osiągająca po 10 latach 30 cm wysokości i do 2 m szerokości. Igły szarozielone o intensywnym zapachu.