Komosa ryżowa
Chenopodium quinoa
Komosa ryżowa uprawiana w Andach od ponad 5000 lat jest bliską krewniaczką naszej komosy białej (Chenopodium album). Oba gatunki należą do rodziny szarłatowatych. Botaniczna nazwa gatunkowa quinoa [kiˈnoːa] pochodzi z języka keczua (główny język w imperium inkaskim), w wielu językach jest nazwą potoczną rośliny.Genetyczne i morfologiczne dane świadczą o tym, że komosa ryżowa pochodzi z Ameryki Północnej, skąd rozprzestrzeniła się później na Amerykę Południową. W pierwotnej ojczyźnie quinoa uprawiano wymarły dzisiaj szczep rośliny. Komosa ryżowa była w Ameryce Południowej najpierw dziko zbierana, zanim została udomowiona. Celowa uprawa była podjęta co najmniej dwukrotnie, niezależnie od siebie w dolinach i w regionach górskich. W państwie Inków była podstawowym pokarmem i zastępowała kukurydzę, która na dużych wysokościach nie mogła być uprawiana.
Komosa ryżowa - jak wygląda?
Komosa ryżowa jest zielną rośliną jednoroczną o wysokości wzrostu od 50 do 300 cm. Tworzy mocno rozgałęzione korzenie palowe, które mogą sięgać w głąb ziemi do półtora metra. Wyprostowane łodygi są początkowo pełne w środku i miękkie. Później stają się gąbczaste wewnątrz i mocne, twarde na zewnątrz. Na dole cylindryczne, dalej żebrowane mają kolor zielony, żółty, fioletowy, ciemnoczerwony albo paskowany o średnicę do 5 cm. Trójklapowe liście mają długość do 15 cm i szerokość do 8 cm. Początkowo zielone przebarwiają się z czasem na żółto, fioletowo albo czerwono.
Kwiaty i nasiona komosy
Małe, pięciokrotne, niepozorne kwiatki są zebrane w wiechy albo grona o długości 15 do 70 cm i średnicy 5 do 30 cm. mają kolor żółty, czerwony, różowopomarańczowy albo fioletowy. Z zapylonych kwiatów rozwijają się eliptyczne, okrągłe albo kanciaste niełupki. Mają około 1-4 mm długości, są twarde, żółte, pomarańczowe, czerwone, białe, kremowe, brązowe, szare albo czarne. Z jednej rośliny można zebrać ok. 0,5 kg nasion, a z hektara uprawy – przeciętnie cztery tony.
Komentarze